جمهوری اسلامی وفق قانون اساسی بر سه رکن جمهوریت مبتنی بر قانون اساسی، اسلامیت مبتنی بر دین مبین اسلام و انقلابی گری مبتنی بر آرای امامین انقلاب قرار دارد. اما نحله های فکری چون مصباح یزدی، تمایل چندانی به برقراری تعادل بین این سه رکن نداشته و قائل به اولویت رکن انقلابی گری، اسلامیت بر رکن جمهوریت بودند. برخی از افراد در این نحله فکری، کار را به حدی به انحراف کشیدند که حتی هیچ جایگاه مستقلی برای رای مردم و جمهوریت قائل نبودند. عباس عبدی در این خصوص معتقد است که حکومت به ویژه از نوع جمهوری که مقید به ایران و در خدمت آن باشد برای‌ این نحله فکری تندرو بی‌معناست. به همین علت هشدار می‌دهند: ‌«مراقب باشیم کسانی که اولویت‌شان ایرانی بودن است، سرکار نیایند.» . واژه شهروندان و مردم ایران برای ایشان نامفهوم است. آنچه معنا دارد، انسان مومن و مسلمان با معیارهای بسیار محدود خودشان است.

حسین انصاریان در مراسم شب هفتم محرم اظهار داشت، یکی از قوانین بسیار زیبای اسلامِ زمان حضرت آدم این است که خداوند به حضرت آدم می‌فرماید آنچه خیر و خوبی برای خودت می‌خواهی، برای دیگران هم بخواه؛ خدا تعیین نمی‌کند که برای چه کسی خیر و منفعت بخواه بلکه عنوان می‌کند که برای هرکسی در این دنیا طلب خیر کن. باید بر صحبت های ححت الاسلام انصاریان اضافه کرد مسلما با فشار و انتظارات بنیادگرایانه کسی دیندار نمی شود و دین بواسطه تربیت متکی به پرورش اخلاق و فرهنگ و معنویت و تاکید بر تعقل و تفکر در کنار دیدن مصادیق اجرای دستورات دینی در جامعه ، در مردم نهادینه خواهد شد. مناسک گرایی و مصیبت گرایی صرف، تنها پاسخگو به حال و لحظه بوده و توان ایجاد تغییرات بنیادین ندارد. در فضای کم توجهی به پرورش دینی مبتنی بر اخلاق و فرهنگ و معنویت ، لمپنیسم و نفاق ، مجال جولان پیدا می کنند.

کجای تاریخ اسلام سراغ دارید که نهی از منکر با ظرف ماست و خالی کردن آن روی سر ناموس مردم و زیر پا گذاشتن حرمت انسانی صورت گرفته باشد؟ آقایان ، علما، مسئولان نظام ، ما عمیقا هشدار می دهیم که با نوعی جهل و دیوانگی و تعصب کور مواجه هستیم. این نوع رفتارها نه شرعا، نه عقلا ، نه قانونا مورد تائید هیچ چارچوبی نیست. بساط لات بازی و اوباشگری به اسم دین را جمع کنید. برای حجاب و حفظ آن باید بشکلی معقول اندیشید نه اینکه به شبه شعبان های تاریخ ایران، فرصت عرض اندام داد.