آنچه ماجرای به فساد کشیده شدن افراد و دستگاه‌های اقتصادی کشور ازجمله همین بانک آینده را به یک مصیبت بزرگ تبدیل می‌کند اینست که پشتوانه این بانک‌ها و این افراد، نهاد‌های قدرت هستند که به آنها منابع کلانی در قالب وام داده می‌شود و به اندازه‌ای آنها را فربه می‌کنند که اولاً از بازپس دادن پولی که گرفته‌اند امتناع می‌کنند و ثانیاً به اتکاء قدرتی که از برخورداری‌ها به دست می‌آورند مرتکب انواع فساد‌های اقتصادی می‌شوند. فساد اقتصادی در کشور از زمانی شروع به ریشه دواندن کرد که در برابر پول‌پاشی‌های شهرام جزایری میان مسئولین، بی‌تفاوتی نشان دادیم و مصلحت ندیدیم با افراد درگیر فساد برخورد کنیم. وقتی یک بانک ۷۱۷ تریلیون تومان بدهی به سایر بانک‌ها دارد، ۳۰۰ تریلیون تومان اضافه برداشت از بانک مرکزی دارد، ۱۰۰ تریلیون تومان زیان فقط در ۹ ماهه اول سال ۱۴۰۳ ثبت کرده، به زیان انباشته ۵۰۰ تریلیون تومانی معادل ۳۱۵ برابر سرمایه اولیه خود رسیده، جمع اضافه برداشت و بدهی این بانک به سایر بانک‌ها یک کوادریلیون تومان یا ۱/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ (یک میلیون میلیارد تومان یا «یک ممت») شده و مسئول حدود ۷ درصد تورم کشور است یعنی فقط بانک آینده هر خانواده ایرانی را نسبت به سال قبل ۷ درصد فقیرتر کرده، چطور می‌توان پذیرفت که بانک مرکزی و مراکز نظارتی اقتصاد کشور از اینهمه شاهکار بی‌خبر بودند و حالا متوجه شده‌اند که باید آن را منحل کنند؟

معاون بانک مرکزی بیان داشت که الان به غیر از بانک آینده ۵ بانک ناتراز داریم، بانک‌های سرمایه، دی، سپه، ایران زمین و موسسه ملل جزو بانک‌های ناتراز ما هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که معاون مربوطه از بیان اسم بانک شهر و بانک پارسیان پرهیز کرده است. او با بیان اینکه کفایت سرمایه بانک اینده منفی ۶۰۰ درصد بوده است، افزود: میانگین نظام بانکی ما بدون بانک اینده، ۳ درصد فاصله با استاندارد‌های معیین دارد؛ بانک اینده با این شاخصی که داشت تصویر کل نظام بانکی را بد نشان داد. ناترازی بانک اینده غیرقابل اصلاح بود هرچند اولویت اصلی بانک مرکزی اصلاح بانک‌های ناتراز هست. «بانک ناتراز» به مؤسساتی گفته می‌شود که دخل و خرج آنها با یکدیگر هم‌خوانی ندارد و در تأمین منابع مالی خود دچار کسری مزمن هستند. به‌عنوان نمونه، بانک آینده با ناترازی شدید مواجه بود و بدهی آن به بانک مرکزی به حدود پانصد هزار میلیارد تومان رسید. کارشناسان معتقدند پروژه عظیم «ایران‌مال» و عدم بازگشت سرمایه‌گذاری‌های کلان، از عوامل اصلی ایجاد این بدهی سنگین بوده است.

فاجعه‌ای در قلب نظام بانکی ایران در جریان است! بانک آینده، غرق در باتلاق زیان‌های نجومی شده و فقط در سه‌ماهه اول امسال، این بانک ۳۷ هزار میلیارد تومن به زیان انباشته‌ش اضافه کرد!اما کاش زیان بانک آینده محدود به همین نبو؛ این بانک سال‌هاست که زیانده است و زیان انباشت او به عدد باور نکردنی ۵۰۲ هزار میلیارد تومن رسیده!با انباشته‌شدن بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان زیان، بانک آینده در مرز ورشکستگی ایستاده و حالا می‌توان آن را «موتور تورم‌ساز» در اقتصاد ایران نامید.زیان انباشته ۵۰۲ هزار میلیارد تومانی بانک آینده نه‌تنها سهامداران و سپرده‌گذاران این بانک را در معرض خطر قرار داده، بلکه ثبات کل نظام بانکی ایران را تهدید می‌کند. بر اساس برآوردها، این حجم از زیان تنها در سال ۱۴۰۲، توانست ۶۰ درصد رشد پایه پولی را به خود اختصاص دهد.

بانک آینده در سنوات گذشته با انتقادات عملکردی زیادی همراه بوده است. ضعف عملکردی و حاشیه روی هایی که برای چند نوبت بحث انحلال آن را بشکل رسمی و غیر رسمی به پیش کشید. اما نکته جالب اینکه در هر دفعه، واقعه ای خاص باعث کنار رفتن و کنار گذاشتن بحث انحلال این بانک شد. وقایعی نظیر سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور، جنگ ایران و اسرائیل و غیره. بعضی ها می پرسند که آیا بانک آینده شانس دارد یا اینکه ، شانس بانک آینده دارد؟

اخیراً جمعی از اقتصاددانان نیز در نامه به سران قوا، ضمن تاکید بر صیانت از سپرده گذاران خرد، به صراحت انحلال بانک آینده را خواستار شده اند. در کنار داغ شدن زمزمه های انحلال این بانک و احتمال ورود سران قوا به موضوع، حالا صداهای مخالفی نیز شنیده می شود. از جمله، دفاع رئیس کل اسبق بانک مرکزی از امکان احیای بانک آینده با استفاده از تجدید ارزیابی دارایی ها که در فضای کارشناسی با انتقادات جدی مواجه شده است. ناترازی بانک آینده ، موضوعی است که از سال ۹۷ ابعاد جدی به خود گرفت و با گذشت زمان، گزینه انحلال برای این بانک جدی تر شد. کار به جایی رسید که مرکز پژوهش های مجلس در گزارش ۱۹۲۹۰ خود با عنوان «پایش ثبات و سلامت بانکی (۱) بانک آینده» که مهر دو سال قبل منتشر شد، به صراحت اقدام فوری «انتظامی و قضایی» با هدف توقف روند بی انضباطی بانک آینده را ضروری دانسته است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: نقش مجلس حمایت از اجرای قانون توسط بانک مرکزی و دولت است، چنانچه بانک مرکزی، بر اساس شاخص‌ها و مستندات قانونی، به این نتیجه برسد که یک بانک باید به مرحله انحلال برسد، مجلس نیز بدون توجه به فشار‌ها یا توصیه‌های سیاسی، قطعا از اجرای قاطع قانون حمایت خواهد کرد.

حدودا دوسال پیش بود که فرزین رییس کل بانک مرکزی صحبت از ارایه برنامه رفع ناترازی بانک ها کردند و به دنبال آن و با استفاده از روش هایی خاص اقدام به ایجاد تغییراتی چند در مدیریت بانک آینده و ایران زمین نموده و با انتصاب هیات سرپرستی در بانک ایران زمین مقرر شد افراد منصوب با ماموریت یکساله با روش های کاملا تخصصی پولی و مالی نسبت به رفع ناترازی این بانک اقدام نمایند . ادعا می شود که انتصاب قدرت اله عبدالهی با سابقه ریاست شعبه و مدیریت میانی بانک ، علیرضاکریمی وثیق با تخصص آرد و نان و عبدالمجید پورسعیدبه عنوان تنها شخص متخصص امور پولی بانکی ، به عنوان هیات سرپرستی تمام توان و زور فرزین برای کمک به رفع ناترازی بانک ایران زمین بود . این طور که مشخص است اراده ای برای اصلاح امور بانک ها در تفکر رییس کل بانک مرکزی وجود ندارد ، وگرنه گذشت حدود ۱۷ ماه زمان از انتصاب هیات سرپرستی و مناسب نشدن شرایط این بانک را به چه صورتی می توان تفسیر نمود.

براساس اطلاعات بانک مرکزی در ۶ ماهه نخست سال جاری، ۱۲۰ هزار میلیارد تومان به پایه پولی افزوده شده. صورت‌های مالی بانک آینده نشان می‌دهد ۶۲ هزار میلیارد تومان از این رقم بابت استقراض این بانک از بانک مرکزی بوده است.به عبارت دیگر ۵۱ درصد از کل رشد پایه پولی برای نجات این بانک هزینه شده و سهم تمام مردم و فعالان اقتصادی کشور تنها ۴۹ درصد از رشد پایه پولی بوده.همچنین گفتنی است که بر اساس آمارها سهم بانک آینده از رشد پایه پولی در پایان سال ۱۴۰۱ معادل ۲۵ درصد بوده اما تشدید ناترازی بانک مذکور این سهم را به ۲ برابر در نیمه نخست امسال افزایش داده است. منتظر دریافت توضیحات و اصطلاحات تکمیلی احتمالی توسط بانک آینده هستیم.

بانک آینده یکی از ناترازترین بانک‌های کشور است که از یک سو در رقابت با دیگر بانک‌ها برای جذب سپرده‌های مردم، با وعده سود‌های بالا، هزینه‌های هنگفتی را برای خود تراشیده و از سوی دیگر با بنگاه‌داری و تسهیلات‌دهی به پروژه‌های بدون سود زیرمجوعه‌ی خودش روز به روز زیان‌ده‌تر از قبل شده است. به طوری که در حال حاضر بانک آینده بیش از هر بانک و موسسه‌ی اعتباری دیگری زیان انباشته دارد. زیانی که با اضافه برداشت از بانک مرکزی جبران میشود و دودش نهایتا با افزایش نقدینگی و تورم به چشم مردم می‌رود.

به‌دلیل ناترازی بانک آینده ، در سال گذشته ۲۵ درصد از رشد پایه پولی ناشی از اضافه برداشت این بانک از منابع بانک ‌مرکزی بوده است. مهم‌ترین عامل ناترازی این بانک، پرداخت سپرده‌ها به افراد مرتبط به بانک و شرکت‌های زیرمجموعه خود بانک است.