در ماجرای انفجار بندر شهید رجایی ، نبود سامانه‌های هشدار، انبار غیراستاندارد مواد شیمیایی و ناهماهنگی میان نهادهای مسئول، نشان داد پدافند غیرعامل در ایران نه‌تنها در اولویت نیست، بلکه در عمل تقریباً غایب است. پدافند غیرعامل قرار است بدون توسل به ابزار نظامی، آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها و تلفات انسانی را کاهش دهد، اما آنچه در بندر رجایی دیدیم، بیشتر یک غفلت مزمن بود تا مدیریت پیشگیرانه. بنظر می رسد که مفهوم پدافند غیرعامل هنوز بیش از آنکه در عمل پیاده‌سازی شود، در حد اسناد و شعار باقی‌ مانده است. این مفهوم باید از حاشیه به متن سیاستگذاری وارد شود؛ نه‌فقط با ابلاغیه بلکه با بودجه، آموزش، فناوری و نظارت مؤثر. فاجعه بندر رجایی هشداری تلخ بود، اما می‌تواند نقطه تغییر باشد، اگر تصمیم‌گیران آن را جدی بگیرند. در اطلاعیه صادر شده توسط وزارت کشور نیز عنوان گردیده که قصور در رعایت اصول ایمنی و پدافند غیرعامل محرز شده است.

عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی کشور با بیان اینکه اگر رئیس سازمان بنادر و کشتیرانی مسلط به مسائل بندر بود، باید برای تأمین دستگاه ایکس‌ری اقدام می‌کرد، گفت: این موضوع مطالبه‌ای از سوی دستگاه‌های استانی بوده و دستگاه‌های امنیتی نیز بار‌ها نسبت به روند فعلی حاکم بر بندر شهید رجایی هشدار داده بودند که در صورت تداوم منجر به خسارت خواهد شد، از این رو بروز این حادثه در نتیجه یک نقص اجرایی و عملکردی است که باید مقصرین مورد بازخواست و پیگیری قرار گیرند.ادعای برخی مسئولین، شرکت‌ها و افراد شاغل در بخش حمل و نقل کالا نشان می‌دهد که موارد متعددی از این رویه غلط بر مجموعه بنادر و از جمله بندر شهید رجایی وجود دارد و واردکنندگان کالا در راستای پرداخت هزینه کمتر و یا مدت زمان کوتاه‌تر برای دپو بار در بندر و همچنین تسریع در ترخیص کالا اقدام به دروغ اظهاری می‌کنند و به این ترتیب یا قانون را دور می‌زنند و یا با اعمال خلاف قانون و مفسده تلاش می‌کنند تا بارنامه جعلی برای خود تهیه کنند.رئیس کمیته امنیت داخلی و انتظامی مجلس با اشاره به ضعف نظارتی در مرحله انتقال کالا از کشتی تا بندر بیان کرد: کالای وارداتی تا مرحله ورود به داخل کشور و دریافت حقوق گمرکی از دستگاه ایکس‌ری عبور می‌کند، اما متأسفانه در مرحله مهم و اصلی انتقال از روی کشتی به بندر نه تنها هیچ نظارت سیتماتیک و الکترونیک بلکه کنترل دستی هم به نحو مطلوب وجود ندارد.

حادثه تاسف بار و دردآور رخ داده در بندر شهید رجایی ، باعث تالم ملی شده و همدردی های جهانی را در پی داشته است. متن زیر اقدام به انعکاس برخی از اعلامیه ها، اطلاعیه ها و تصمیم گیری های انجام شده در این خصوص با رویکردی تجمیعی -کاربردی و با هدف ارتقا بهره برداری شهروندان کرده است.

گمرکی ها تا پیش از سخنان رهبر معظم انقلاب در حرم رضوی و تأکید بر کنترل همه کانتینرهای خروجی از بنادر، معتقد بودند که خروج کانتینر از بنادر باید به صورت موردی کنترل شود ولی تأکید هوشمندانه رهبری در این باره، گام بزرگی در مبارزه با باندهای قاچاق بشمار می رود.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه 6 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری بخش خصوصی از بنادر کشور در حال انجام است، گفت: قرارداد مشترک ایرانی - خارجی با حجم 300 میلیون دلار برای سوخت‌رسانی در خلیج‌فارس به امضا رسانده‌ایم.