کشور در بعد جمعیتی در حال ورود به نوعی بحران است. بر اساس داده‌های مرکز رصد جمعیت سازمان ثبت احوال کشور، در ۷ ماه سال ۱۴۰۴ تعداد ۲۷۲ هزار و ۲۳۸ واقعه ازدواج در کشور به ثبت رسیده (۸ درصد کمتر از سال گذشته در تاریخ متشابه) و میانگین سن زوج و زوجه در ازدواج بار اول برای مردان ۲۸.۳ و برای زنان ۲۴.۲ سال می‌باشد. میانگین فاصله بین ازدواج و اولین فرزندآوری در کشور ۴.۵ سال است. به عبارتی، اگر زنی در سن ۲۴ سالگی ازدواج کند، فرزند اول او در سن حدودا ۲۹ سالگی به دنیا می‌آید. با این حساب، فرزند دوم ۶-۷ سال بعد متولد می‌شود، یعنی پس از سن ۳۵ سالگی مادر. در ۶ ماه اول ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۴۰۳ حدود ۸ درصد کاهش ازدواج وجود داشته است. این داده‌ها زمانی چهره وحشتناک خود را نشان می‌دهند که عامل اصلی وقوع چنین رویدادی را باید در گام نخست عامل اقتصادی و سپس فرهنگی-اجتماعی دانست. سیاست‌های بشدت غلط و ناکارامد حمایت از خانواده نیز دامن زننده به تداوم و تشدید مشکلات است. وقتی بانک مرکزی اعلام می‌کند که بجای وام قرض الحسنه ازدواج قرار است کارت خرید لوازم خانگی داده شود و یا شاهد تداوم سیاست غلط خودروی خانواده و زمین برای فرزند سوم به بعد می‌باشیم، چه می‌توان گفت؟ وقتی هیچ فکری به حال تغذیه نوزاد و شیر خشک، پوشک نوزاد، تغذیه و سلامت مادر و ... نمی‌شود، چه چیزی می‌توان گفت؟ آیا وقت آن نرسیده که جریان مدیریت اجرایی کشور را از جماعت سیاست زده، رانتی، بعضا سهمیه‌ای ناکارامد، پاک سازی کنیم؟ تحقق گام دوم انقلاب بدون چنین پاکسازی‌های مدیریت اجرایی، مسلما با مشکل مواجه خواهد شد.

قرایی‌مقدم گفت: زمانی که جوانان جامعه به سمت ازدواج نرفته و مجرد باشند، هیچ‌گونه وابستگی نیز به جامعه، حکومت و کشور نداشته و به راحتی راه فرار از این مقوله و حتی خروج از کشور را در پیش گیرند. امروز مسئله تجرد و عدم ازدواج جوانان یکی از عوامل ایجاد پدیده‌هایی همچون فرار مغز‌ها و ... است. امروز دولت و مسئولان امکانات خوبی همچون وام ازدواج و مسکن را برای جوانان در نظر گرفته‌اند، اما جوانان جامعه باید از لحاظ فرهنگی، وظیفه‌مدار و مسئولیت‌پذیر تربیت شوند و بدانند که در قبال جامعه خود وظیفه و مسئولیت دارند.

وضعیت یک‌دهه اخیر ازدواج و طلاق در ایران را در اینفوگرافی زیر مشاهده می کنید .

معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان گفت: کاهش نرخ ازدواج و افزایش سن ازدواج در کشور نشان می‌دهد برنامه‌های ازدواج دانشجویی کمک زیادی به تسهیل ازدواج جوانان نکرده است.

این در حالی است که کاهش نرخ ازدواج به دلایل مختلف از جمله مشکلات اقتصادی هم اکنون یکی از مسایل مورد بحث است و پرهزینه شدن برگزاری مراسم عقد و نیز عروسی، هزینه‌های سرسام آوری را بر زوج‌های جوان تحمیل می‌کند.

در چند سال اخیر ازدواج جوانان با مشکلات و چالش‌هایی مواجه شده است و همین مسأله باعث شده جوانان کمتر رغبتی به تشکیل خانواده از خود نشان دهند تا جایی که برخی از آنها به‌دلیل نداشتن شغل مناسب و مسکن، عطای ازدواج را به لقایش می‌بخشند.

معاون طرح‌های آماری مرکز آمار ایران با اشاره به افزایش نرخ ازدواج در سال ۸۹ با ثبت ۸۹۰ هزار زوج در کشور، گفت: این تعداد در سال ۹۴ به ۶۸۰ هزار نفر رسیده که بسیار نگران‌کننده است.

بررسی های آماری نشان می دهد میزان مشارکت اقتصادی زنان همچنان روند نزولی دارد. نرخ اشتغال زنان ۱۰ ساله و بالاتر، طی سال های اخیر روند کاهشی داشته که به تبع آن، نرخ بیکاری زنان ۱۰ ساله و بالاتر، دارای روند افزایشی بوده است و این سناریو برای زنان جوان نیز تکرار می شود. به عبارتی نرخ اشتغال آن ها در طول سال های اخیر کاهش و نرخ بیکاری آن ها افزایش یافته است.