قدیمی‌ترین شواهد حضور انسان در محدوده کنونی استان ایلام، مربوط به یافته‌های دوران پارینه سنگی است که عمدتا از مهران و هلیلان به دست آمده است. نخستین استقرار‌های موجود در استان از دوران نوسنگی اولیه از دشت‌های مهران، دهلران و هلیلان یافت شده است که نشان دهنده پیشگامی این منطقه در استقرار دائمی، آغاز یکجا نشینی و اهلی کردن حیوانات است. تاریخ استقرار در چغاگلان مهران که با قدیمی‌ترین نمونه‌های دانه‌های گیاهی اهلی شده و قدیمی‌ترین شواهد کشاورزی در منطقه همراه بوده، به حدود دوازده هزار سال قبل برمی‌گردد و استقرار‌های یکجانشینی مانند علی کش دهلران قدمتی بیش از ۹۵۰۰ سال دارند.پس از دوره مس سنگی ، دوره‌ای موسوم به عصر مفرغ آغاز می‌شود که فرهنگ‌هـای دوران مفـرغ ایـران از نظر زمانی به طور نسـبی بازه زمانی بیش از هزار و پانصد سال، یعنی از اواخر هزاره چهارم و اوایل هـزاره سـوم تا اواسـط هـزاره دوم پیش از میلاد را در برمی‌گیـرد.