آشناپنداری یا حالت پیش‌دیده دیداری و شنیداری(دِژا-وو Dejavu) حالتی از ذهن است که در بالغ بر 85 درصد افراد تجربه شده و در آن فرد پس از دیدن صحنه‌ای و موقعیتی، احساس می‌کند که قبلاً آن را دیده یا شنیده است. برخلاف برداشت های عرفانی و مکاتب معنویت گرا که دژاوو را در قالب نوعی شهود و تصویربینی تفسیر می کنند، روش‌های علمی دژاوو را به عنوان پیش‌بینی یا پیش‌گویی رد نموده و آن را به صورت «کارکرد نادرست حافظه به هنگام بازخوانی یک تجربه» توضیح می‌دهند. برای این پدیده علل مختلفی وجود دارد که البته بسیاری از آن‌ها فقط در حد فرضیه می‌باشند.یکی از فرضیه‌ها در این است که هنگام انتقال اطلاعات از سمتی از مغز به سمت دیگر برای درک آن‌ها، تأخیر بسیار کوتاهی ایجاد می‌شود که باعث می‌شود آن سمت مغز دو بار اطلاعات را دریافت کند و فرد حس می‌کند اتفاقی دو بار رخ داده است.شباهت بین محیط‌ها نیز ممکن است علت وقوع آشناپنداری باشد. فرضیه ای نیز بر این باور وجود دارد که آشناپنداری به اشتباهی در حافظه مربوط نیست. آکیرا اوکانر در یک آزمایش با گفتن یک سری از کلمات مشابه مثل تخت، بالش و رؤیا به داوطلبان سعی کرد تا حس دژاوو را در آنان برانگیزد ولی کلمه خواب را به آنان نگفت. پس از شنیدن کلمات از داوطلبان آزمایشی گرفته شد که نشان می‌داد داوطلبان فکر می‌کنند کلمه خواب را هم شنیده‌اند که این یک خاطره کاذب است و حس آشناپنداری برای داوطلبان اتفاق افتاد.