تنهایی جمعی را می‌توان به عنوان شکلی از انزوای روانی-اجتماعی تعریف کرد که در آن افراد، علی‌رغم حضور فیزیکی در جمع و حتی مشارکت در تعاملات سطحی روزمره، احساس تعلق عاطفی و ارتباط معنادار با اطرافیان خود را تجربه نمی‌کنند. این پدیده، که از «انزوای اختیاری» یا «تنهایی فردی» متمایز است، نه یک انتخاب شخصی، بلکه محصول شرایط ساختاری و فرهنگی است که فضای بی‌اعتمادی، ریسک‌ناپذیری عاطفی و گفت‌وگوی مبتنی بر ظاهر را به جای صمیمیت و صداقت ترویج می‌کند. در این وضعیت، فرد در انبوه جمع تنهاست، پدیده‌ای پارادوکسیکال که هسته اصلی متن حاضر را تشکیل می‌دهد.در تنهایی جمعی ایرانی، آنچه می‌تواند در شرایط ناامیدی و انسداد اجتماعی امید بیافریند، ظرفیت «جور دیگر دیدن» است. این مفهوم، نه صرفاً یک مهارت فردی، بلکه واکنشی جمعی و فرهنگی به محدودیت‌ها و فشارهای اجتماعی است. طنز، خلاقیت هنری، داستان‌گویی و شوخ‌طبعی‌های روزمره نمونه‌هایی از این ظرفیت هستند که حتی در دشوارترین شرایط، امکان بازآفرینی تجربه زندگی و تعامل با دیگران را فراهم می‌کنند. اما «جور دیگر دیدن» چگونه می‌تواند از سطح یک شعار فردی به یک راهبرد جمعی تبدیل شود؟ پاسخ در «نهادسازی غیررسمی» و «تمرین روزمره» نهفته است. این قبیل فضاها، «تمرین‌گاهی» برای بازآموزی مهارت‌های ارتباطی فراموش‌شده یا همان گوش دادن فعال، ابراز آسیب‌پذیری و مدیریت اختلاف هستند. بنابراین، راه مقابله با تنهایی جمعی، خلق «جمع‌های جدید» بر پایه اعتماد و خلاقیت است، جمع‌هایی که در دل جامعه مدنی، فضای غیررسمی و زندگی روزمره می‌رویند، و تاب‌آوری اجتماعی را افزایش می‌دهند.