زیگموند فروید که اولین بار از این عقده سخن گفت معتقد بود که اختلال مریم- فاحشه ریشه در کودکی مردان دارد. درواقع مردان زن ایدئال خود را از مادرشان الگوبرداری می‌کنند که هیچ‌وقت در مقابل کودک شیطنت‌های جنسی‌اش را آشکار نمی‌کند و این امر در ناخودآگاه کودک جای می‌گیرد.

در غرب، داشتن یک زن رسمی، نوعی اعتبار و شان محسوب می شود. اما ایراد این نظریه این است که زن را کالا فرض کرده و بسیاری از مسائل عاطفی را ندیده می گیرد. به تبع آن نتیجه می گیرد که در جوامع ثروتمند، ازدواج ها باید بیشتر باشند و فاحشه گری نباید رونق داشته باشد.