گرچه بسیاری از دولت‌ها با شعار آوردن پول نفت در سفره ایرانیان روی کار آمدند، اما آن‌طور که افراد مطلع می‌گویند، اکنون این درآمد‌های نفتی یا سر از جیب مافیای نفتی درمی‌آورد یا به چین و برخی آقازاده‌ها می‌رسد. آسیبی که از آن تعبیر به کاسبی تحریم می‌شود. غلام‌علی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده ادوار مجلس مدعی است که ایران نفت خود را ۳۰ درصد زیر قیمت جهانی به چین می‌فروشد و مابه‌ازای ۷۰ درصدی هم که قیمت‌گذاری می‌کند، ارزی وارد کشور نمی‌شود. ۹ درصد از پول هر محموله نفتی که توسط کشتی‌ها صادر می‌شود به جیب آقازاده‌ها می‌رود و آن‌ها علنا از تحریم تغذیه می‌کنند. محمود خاقانی ، کارشناس انرژی، در رابطه با مافیای نفتی عنوان کرده بود که در جریان تغییر دولت هشتم به نهم، رئیس دولت نهم (احمدی نژاد) علنا اظهار داشت که در نفت یک مافیایی وجود دارد. اما بعدا، وزیر نفت دولت دهم این ادعا را رد کرد و اظهار نمود که مافیایی وجود ندارد. وزیر نفت دولت یازدهم نیز اذعان کرده بود که مافیای بسیار گردن کلفتی در نفت مستقر شده و جلوی هر ابتکاری را می‌گیرد و دنبال منافع کوتاه‌مدت خود است. به نقل از یکی از نمایندگان مجلس یازدهم، روزانه ۴ میلیون تن ال پی جی در صنعت نفت توسط مافیا برداشت می‌شود. مافیا علنا از تحریم‌ها استفاده می‌کند و سود می‌برد.

اِعمال تحریم‌ها علیه ایران به ویژه در حوزه انرژی باعث از دست رفتن درآمد‌هایی برای دولت شد که به ناچار روش‌هایی مانند مالیات ستانی و... جایگزین آن شد. آنچه که اهمیت دارد، کنار نهادن داستان سرایی‌های موافق و مخالف بوده و باید تاریکخانه نفتی کشور با سوت زنی‌های موثر، اندکی شفاف‌تر گردد. سوت زنی درخصوص قرارداد‌های نفتی، وضعیت فروش و درامد‌ها، اولویت دهی به پروژه‌های خاص، اهمال، قصور، تقصیر و ترک فعل‌های بوجود امده منجر به زیان ملی و غیره. در سال گذشته محمود خاقانی سوالات زیادی از مجوز‌های متعدد فروش نفت توسط نهاد‌های خاص مطرح کرد. از ورود نیرو‌های مسلح به بازار فروش نفت انتقاد کرد و بیان داشت که سرنوشت کشور‌های مصر و سودان و حاکمیت ژنرال‌ها را از نظر دور نکنیم. چرا که ایجاد بازویی برای فروش نفت و جابجایی پول‌های کلان نفت، کارکرد نیرو‌های مسلح را ممکن است تغییر دهد. هرچند که برخی منتقدین معتقدند که حرف‌های بعضا درست محمود خاقانی دارای گرایشات سیاسی بوده و سوگیری آشکار به دیدن فساد در دولت‌های راست و نادیده گرفتن فساد‌ها در دولت‌های چپ دارد. وی در سال گذشته با انتقاد از یک تصمیم که به نیروی انتظامی سهمیه فروش نفت و مجوز واردات ماشین داده‌شده، مدعی شده بود که ما در این بازار، تنها یک خریدار اصلی داریم که آن هم چین است؛ اما در همین شرایط، این فروشنده‌های متعدد در رقابت با یکدیگر، قیمت‌های شان را فقط ارزان‌تر می‌کنند! همان بلایی که در سال‌های گذشته در عربستان و در قالب فروش سهمیه نفت شاهزادگان و متضرر شدن شرکت آرامکو اتفاق افتاد و بساتش را جمع کردند. خاقانی بیان داشته بود که حتی در برنامه هفتم عنوان شده که بخش بالادستی صنعت نفت به چند شرکت خاص داده شود که آن‌ها هم جزء نهاد‌های فراقانونی اقتصادی هستند! می‌بینیم که حتی نفتی که زیر زمین است و تاکنون می‌گفتیم این انفال است در برنامه هفتم به فراموشی سپرده شده است. خاقانی در سال پیش در پاسخ به جوابیه وزارت نفت گفته بود که چرا کسی نمی‌پرسد که توسعه فرودگاه امام خمینی، تحت چه شرایطی با قرارداد ۲.۵ میلیارد یورویی با یک شرکت چینی ناشناخته بسته شده است! چرا در ازای پول نفت کشورمان، هر گونه کالا و خدمات بنجل دیگر کشور‌ها را به کشور پذیرا هستید! چین، نه تنها پول نفتی به ما نمی‌دهد بلکه مصالح مورد نیاز برای ساخت این فرودگاه، از سنگ کف تا سنگ توالت، را نیز وارد می‌کند! آش آنچنان شور شده که وزیر ورزش در همین دولت نیز اعلام کرد «چینی‌ها به جای پول نفت، ورزشگاه می‌سازند که نه تنها هیچ کمکی به بهبود وضعیت معیشت مردم نخواهد کرد، بلکه هزینه‌های نگهداری آن هم باری اضافه بر دوش مردم خواهد شد، درحالیکه امروز پول نگهداری درست ورزشگاه آزادی را هم نداریم، بهتر است نیروگاه و پالایشگاه بسازید!» وی همچنین مدعی شده بود که متاسفم که اکنون، همه ارکان کشور ما، سیاسی شده است. یک باند و گروه سیاسی، با افکار ویژه به دلیل اینکه توانسته‌اند در بخش‌های نظامی، امنیتی و قضایی جایگاهی برای خود داشته باشند، همه مسائل را در راستای اهداف خود، سیاسی کرده اند. خود تحریم‌ها و دور زدن تحریم‌ها یک مسئله است و ضرر‌های ناشی از فساد‌های احتمالی و پنهانکاری‌ها یک مسئله بشدت مخرب تر.

مدیرکل پیشین امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت گفت: روسیه با کارت ایران بازی می کند؛ منافعش این است که گاز ایران وارد بازارهای جهانی نشود و در ایران سرمایه گذاری نخواهد کرد. آنها و چین، مردم ایران را فقیر و حکومتش را ضعیف می خواهند!

یک کارشناس حوزه بین‌الملل انرژی گفت: چین علاوه بر توافق بلندمدتی که با ایران امضاء کرده است با سایر کشور‌های عضو اوپک نظیر عربستان، امارات و... نیز روابط اقتصادی قابل توجهی را توسعه داده است. شرکت دولتی چین CNPC گروه تخصصی بزرگی را عازم ونزوئلا کرده تا برای تصویب قانون جدیدی که دولت مادورو قصد دارد به منظور جذب سرمایه‌گذاری و فعالیت بخش خصوصی درصنعت نفت ونزوئلا اجرائی کند، آماده باشند.

تحلیلگر حوزه اقتصاد گفت: مجلس یازدهم با ادعا‌هایی همچون «تحریم‌ها مشکل اقتصاد کشور نیست» به دنبال این است که طرح‌های عوام‌فریبی را قانون کند.

زمانی که از سال 1384 به بعد تحریم‌ها را کاغذپاره خواندیم فضا را به نفع رقبا باز گذاشتیم و کشورهای دیگر در شرایط تحریم ایران توانستند اهداف بلندپروازانه‌ای را عملیاتی کنند، به طوری که روسیه چندین خط لوله از آتلانتیک تا دریای سیاه را اجرایی کرده و در روزهایی که ما از بازار بیرون بودیم حضور خود را بشدت پررنگ کند.

محمود خاقانی تحلیلگر ارشد نفت در روزنامه شهروند نوشت:کرونا ناگهان تمام معادلات قدرت‌های نفتی جهان را به هم ریخته است و درحالی‌که خروجی و ‏محصولات تولید شده پالایشگاه‌های جهان بدون مصرف‌کننده مانده‌، محموله‌های ورودی نفت یکی‌یکی رسیده‌ و مصرف‌کنندگان نفت جایی برای نگهداری نفت ورودی ندارند.

کارت سوخت و سهمیه بندی بنزین به گره کور تصمیم گیری‌های دولت تبدیل شده است؛ محمود خاقانی می‌گوید: سیاست‌های دولت درباره مصرف سوخت درست نبوده و بسیاری از این طرح‌ها امتحان خود را پس داده‌اند. کارت سوخت می‌تواند امتیازی برای آمارگیری میزان مصرف بنزین باشد و اینکه می‌توان مصرف کنندگان سوخت را رصد کرد اما استفاده از این کارت نمی‌تواند سدی در برابر قاچاقچیان بنزین باشد.

هشدار محمود خاقانی به نمایندگان مجلس: قيمت نفت خام بر اساس برآوردها احتمالا به 40 دلار يا پايين‌تر می‎رسد و آنها در حال بررسی و بستن بودجه روي 55 دلار هستند.

یک کارشناس بین المللی نفت گفت: وقتی برجام به سرانجام رسید عده ای گفتند که شرکت های آمریکایی نباید در اقتصاد ایران فعال شوند ما خودمان به آمریکا ندا دادیم که از برجام بیرون برود، اگر به جای ترامپ، کلینتون هم انتخاب می شد از برجام بیرون می رفت، ترامپ به صراحت گفت 150 میلیارد دلار پول به ایران بدهم و همه تجارت با روسیه و چین و اروپا باشد؟

امریکایی‌ها به شدت دنبال بهانه هستند تا در مسیر برجام سنگ‌اندازی کنند و ایران را هرطوری که شده از بازار نفت کنار بگذارند.

گرچه ساختار اقتصاد ایران به گونه ای است که تحولات جهانی چندانی تاثیری برآن ندارد،اما برخی متغیرها می تواند اقتصاد ایران را دچار نوسان کند.

«ممکن است قیمت نفت تا اوایل سال آینده تا بشکه‌ای ٢٠ دلار هم ریزش کند». «ترامپ به‌سرعت ناچار شد از سخنانش درباره برجام عقب‌نشینی کند؛ آنها هم می‌خواهند در مبادلات و تجارت ایران سهمی داشته باشند».