سازمان یونسکو امسال شب یلدا را به نام کشور جمهوری اسلامی ایران ثبت کرده است. یلدا یکی از عناصر متعدد فرهنگ ایرانی است که در کنار برخی از میراث‌های فرهنگی ناملموس در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شده است. به همین بهانه، دفتر پژوهش و بررسی‌های خبری ایرنا در میزگردی، به بررسی ثبت جهانی یلدا و هویت و فرهنگ ایرانی با حضور دکتر «محمود جعفری دهقی» رئیس انجمن ایرانشناسی، استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران و «علی عزت‌زاده» دبیر انجمن ایرانشناسی و دانشجوی دکترای ایرانشناسی در دانشگاه شهید بهشتی پرداخته که بخش اول آن را می‌خوانید.

شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روز‌ها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود. البته نام درست این شب، باید «چِلّه» باشد، زیرا برگزاری این جشن، یک آیین ایرانی‌است، اما «یَلدا» یک واژهٔ سریانی‌است.

نياکان ما براي هر کاري باور، رسم و سنت ويژه‌اي داشتند که ريشه‌اي عميق در فرهنگ غني مردمان اين آب و خاک دارد. آنها اين گنجينه را به صورت شفاهي، سينه به سينه و نسل به نسل به فرزندان و آيندگان منتقل مي‌کردند. اين آداب و آيين‌ها از ديرباز در اکثر نقاط ايران با کمي تغيير و تبديل اجرا شده است.یکی از مهمترین این مراسم، شب چله و یافته های تجربی و افسانه های مربوط به آن است.