حاشیه‌نشینی دومعنا حاشیه‌نشینی فیزیکی یا جغرافیایی و حاشیه‌نشینی اجتماعی دارد. حاشیه‌نشینی فیزیکی همان سکونتگاه‌هایی است که در اطراف شهرها شکل می‌گیرد. اما حاشیه‌نشینی اجتماعی در داخل شهر رخ می‌دهد .امروز بخشی از طبقه متوسط در حاشیه‌های جغرافیایی و بخشی دیگر در حاشیه‌های اجتماعی شهرها مستقر شده اند.برای سنجش طبقه متوسط نیز دو بعد مادی (درآمد و دارایی) و بعد غیرمادی (جایگاه و منزلت اجتماعی) مطرح است. در شرایط حاضر بنظر می رسد که طبقه متوسط در هر دو زمینه جایگاه خود را از دست داده و دهک‌های‌ چهارتا هفت تقریبا ازبین رفته و به دهک‌های یک تا سه تقلیل یافتند. مهم‌تر از بعد مادی بعد غیرمادی است. معلمان، اساتید دانشگاه، هنرمندان و اهالی رسانه همگی در طبقه متوسط وظیفه داشتند بازتولید فرهنگی کرده، پیام‌رسان بوده، خلاقیت ایجاد کرده، جامعه را رصد و مهارت‌ها را منتقل کنند. آنان گروه مرجع جامعه و موتور محرکه آن محسوب می‌شدند. اگر جامعه طبقه متوسط نداشته باشد به دو طبقه بالا و پایین تقسیم می‌شود.امروز در شهرها ۶۰ تا ۷۰‌درصد درآمد خانواده‌ها صرف اجاره‌بها می‌شود درحالی که به‌طور طبیعی باید یک‌سوم درآمد را شامل شود. علاوه بر اجاره‌بها هزینه‌های آموزشی، بهداشتی، درمانی و زندگی روزمره نیز سنگین است و همین امر طبقه متوسط را به سمت دهک‌های پایین سوق می‌دهد. این مسئله تنها به بحث مادی مربوط نمی‌شود بلکه جایگاه و منزلت اجتماعی طبقه متوسط نیز تضعیف شده است.طبقه متوسط بخشی نقاد، خلاق و پیشرو است و معمولا از سوی برخی دولت‌ها تحمل نمی‌شود زیرا نگاه انتقادی به جامعه و دولت دارد. توجه داشته باشید که اگر طبقه متوسط ضعیف شود جامعه موتور محرکه خود را ازدست می‌دهد. این یک فاجعه بزرگ است زیرا گروه‌های مرجع از میان می‌روند و جامعه دچار شرایط آنومیک یا بی‌هنجارانه می‌شود؛ جامعه‌ای که در عرصه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در خلأ رها شده و نمی‌تواند هدفی برای خود ترسیم کند یا حرکت روبه‌جلو داشته باشد.

اختلاف بر سر حجاب اجباری این روز‌ها بیش از هر زمان دیگری خود را نشان می‌دهد و کار به جایی رسیده که مردم علیه یکدیگر صف‌آرایی کرده‌اند. احمد بخارایی جامعه‌شناس در تحلیل این وضعیت می‌گوید: وقتی نظام سیاسی عرصه را بر مردم تنگ می‌کند، ممکن است ناخواسته مردم را به این سمت سوق دهد که برای حمایت از خود مجهز به سلاح شوند.

یک جامعه شناس گفت: فروپاشی اجتماعی یعنی آمار آسیب‌های متنوع اجتماعی شما از حد میانه فراتر برود و سیر شدید صعودی داشته باشد. این وضعیت مانند بهمنی شده است که از بالای کوه حرکت می‌کند و به جایی می‌رسد که دیگر قابل کنترل نیست.

یک جامعه شناس به خبرآنلاین گفت: جامعه‌ای که اعضایش مجبور می‌شوند برای ادامه حیات یا برای کسب پایگاه اجتماعی-اقتصادی دست به ارتکاب کار‌های خلاف بزنند خودشان قربانی هستند.

احمد بخارایی نوشت: با روزنامه‌ی «آفتاب یزد» گفتگو داشتم. می‌دانستم خط قرمز‌هایی که جلوی نشر حقایق را می‌گیرند مانع انتشار همه‌ی صحبت من خواهند شد پس طبق معمول، شرط کردم که فایل صوتی‌ام را برای نشر در کانال تلگرامی‌ام در اختیارم قرار دهند. اینک بخش‌هایی از گفته‌ی من در آن مصاحبه که دعوت می‌کنم فایل صوتی کوتاه را هم بعداً بشنوید.

اوایل بهمن ۱۳۹۹ «اعتراض‌نامه»‌ای نسبت به وجود موانع بر سر راه پژوهش‌های اصیل در حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی برای تایید موافقان در فضای مجازی منتشر شد.

موضوع پژوهش و تعامل علمی در حوزه سیاستگذاری از جمله مباحثی است که از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از صاحبنظران معتقدند آنچنان که لازم و بایسته است، تعاملات لازم در این دو حوزه وجود ندارد، از این‌رو نشستی باعنوان پژوهش‌های اجتماعی و موانع سیاسی توسط گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی در انجمن جامعه‌شناسی ایران با حضور اساتید جامعه‌شناسی برگزار شد که می‌خوانید:

با پایان تعطیلات نوروز و تعطیلی هفته گذشته، کسب و کارها و آنهایی که برای معیشت خود مجبورند میان در قرنطینه ماندن یا رها شدن از قرنطینه یکی را انتخاب کنند، به چالشی برای دولت در روند مقابله با کرونا تبدیل شده‌‌اند. شاید بهترین توجیه برای این اقدام دولت چیزی که نام آن را «فاصله‌گذاری هوشمند» گذاشته است، این باشد که «چرخ اقتصاد باید بچرخد».

آمارها حاکی از آن است که در طول سه سال و نیم گذشته به بیش از ۹ هزار پرونده در کمیسیون اصل نود رسیدگی شده که اکثر آنها مربوط به مردم از دستگاه‌های اداری است.

بعد از خودسوزی سحر خدایاری، دختر آبی، حواشی بسیاری حول این موضوع به وجود آمد اما یکی از مهمترین موضوعاتی که کمتر به آن توجه شد، افزایش خبرهای جنجالی با موضوع خودکشی در میان جمع یا به اصطلاح خودکشی خیابانی بود. در چند ماه گذشته اخبار خودکشی در خیابان و ملا عام افزایش پیدا کرده است، همانطور که در هفته گذشته فردی در مقابل وزارت دفاع اقدام به خودکشی کرد.

همزمان با انتشار فیلم ازدواج دختر ۱۱ ساله با پسر ۲۲ ساله در بهمئی در استان کهگیلویه و بویر احمد، بحث داغ دیگری در بین کاربران فضای مجازی درگرفت؛ «انتشار فیلم عقد دختر ۱۱ ساله نقض حقوق کودک بود یا گامی در جهت تحقق حقوق شهروندی؟»

انتشار اخبار و فیلم‌هایی از فساد جنسی مسئولین در روزهای اخیر نظر جامعه را به خود جلب کرده است، یک بار فیلم علی محمد احمدی استاندار کهگیلویه و بویراحمد تبدیل به خبر داغ رسانه‌ها و مردم می‌شود و چند روز بعد فیلمی منسوب به عباس ملک‌زاده شهردار شهر صدرا در صدر اخبار قرار گرفت.

شادی و نشاط اجتماعی یکی از شاخص‌های افزایش امید به زندگی در هر جامعه‌ای به شمار می‌آید. به اعتقاد بسیاری از جامعه شناسان بقای یک جامعه با پررنگ بودن نشاط آن جامعه گره خورده است این در حالی است که بر اساس آمارهای پزشکی قانونی، در سال گذشته تعداد ارجاعات نزاع به این سازمان، نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن هفت درصد رشد داشته است و پایتخت در صدر مراجعات معاینات نزاع در پزشکی قانونی قرار دارد.

دیروز درتهران و درخانه وارطان صادق زیبا کلام ، احمد زید آبادی ،الهه کولایی و احمد بخارایی میزگردی با عنوان " برای صلح ملی چه بایدکرد" که به همت گروه علمی –تخصصی صلح انجمن جامعه شناسی ایران برپاشد سخن گفتند و دربخش پرسش و پاسخ درباره برخی مقوله ها مناظره کردند.

رد پای سلبریتی‌ها در همه جا دیده می‌شود. فضای واقعی؛ اما این روزها جای خودش را بیشتر به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داده است. برای همین سلبریتی‌ها بیشتر از آن‌که در جهان واقعی ما حضور داشته باشند، رفتار و کنش و واکنش هایشان هر لحظه در دنیای مجازی ما را محصور کرده است. این روزها اخبار خصوصی و گاهی هم عمومی یک فرد معروف و مشهور حتی اگر محبوب نباشد هم، چه بخواهیم و چه نخواهیم بر زندگی ما سایه افکنده است. خیلی‌های ما بیشتر از آن‌که بدانیم، فلان فامیل دورمان چگونه زندگی می‌کند، به خوبی با خبریم که فلان هنرپیشه زن، در چه زمانی چه غذایی خورده، چه سفری رفته و برای کدام آرایشگاه وقت گرفته است!

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور گفت: دانشگاه پیام نور از پایه رنگ و بوی سیاسی دارد و برگشت به عقب برای این دانشگاه نشدنی است.