هزینه‌های بالای زندگی در تهران باعث شده پرستاران از استخدام در بیمارستان‌های دولتی پایتخت صرف‌نظر کرده و به شهرستان‌ها منتقل شوند.از سوی دیگر، افتتاح و بهره‌برداری از بیمارستان‌های جدید، نیاز به نیروی پرستاری را افزایش داده و در مقابل، هر ساله حدود ۴ تا ۵ هزار پرستار به دلیل بازنشستگی یا ترک شغل از بالین خارج می‌شوند(حجم بالای بازنشستگی‌ها، مهاجرت‌ها و ترک خدمت در گروه پرستاری).آمارهای رسمی وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری نشان می‌دهد که حدود ۱۰۰ هزار پرستار دیگر موردنیاز است تا حداقل‌های استاندارد در بیمارستان‌ها تامین شود. قرار بود سالانه ۱۰ هزار پرستار برای جبران کمبود نیرو استخدام شوند و به همین دلیل ظرفیت پذیرش دانشجوی پرستاری به ۱۲ هزار نفر در سال افزایش یافت. با این حال، در پنج سال گذشته، کمتر از ۱۰ هزار مجوز استخدام پرستار به وزارت بهداشت داده شده است.در برخی بیمارستان‌ها به دلیل کمبود نیرو، مجبورند شیفت‌های آی‌سی‌یو را تعطیل کنند یا از پرستاران طرح که تازه فارغ‌التحصیل شده و دوره آی‌سی‌یو را نگذرانده‌اند، استفاده کنند. به گفته کارشناسان، این وضعیت باعث شده پرستاران بدون تجربه و آموزش لازم به کار گرفته شوند. اجاره مسکن در تهران با دریافتی پرستاران همخوانی ندارد و آنها را مجبور می‌کند قید زندگی در پایتخت را بزنند و به شهرهای دیگر منتقل شوند. این در حالی است که حجم مراجعات بیماران از سراسر کشور به تهران، ضرورت تامین نیروی پرستاری در بیمارستان‌های پایتخت را بیش از پیش آشکار می‌کند.

چالش‌ها و معضلات جامعه پرستاری خود را به شکل‌های مختلفی نشان می‌دهد؛ از قانون تعرفه‌گذاری که چند سالی است روی زمین مانده تا اضافه‌کاری‌های اجباری با آن مبلغ ناچیز ۲۵ هزار تومان گرفته و معضل همیشگی کمبود نیروی متخصص در این حوزه! مسأله نیروی متخصص از آن دست موضوعات مهمی است که نه تنها در قشر پزشکی و پرستاری اهمیت پیدا می‌کند بلکه در همه جوانب، توجه به آن حائز اهمیت است. استفاده از نیرو‌های غیرمتخصص پرستاری هم تهدیدی جدی در نظام سلامت کشور و به نوعی بازی کردن با جان مردم و بیماران محسوب می‌شود.

سلمان اسحاقی، نماینده مجلس در تشریح نشست روز یکشنبه ۸ مهر ۱۴۰۳ کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از استماع گزارش مسئولان سازمان نظام پرستاری در مورد برنامه‌های آتی آن سازمان و بررسی مشکلات پرستاران، افزود: بر اساس اعلام رئیس سازمان نظام پرستاری، سالانه ۲ هزار پرستار برای خروج از کشور درخواست می‌دهند و ۲ هزار پرستار ما در کشور دانمارک حضور دارند و در کشور تنها ۳۰۰ هزار پرستار داریم که در این رابطه با کمبود جدی پرستار مواجه هستیم.

«عباس عبادی» معاون پرستاری وزارت بهداشت در خصوص نتیجه جلسه دبیرخانه شورای امنیت کشور برای حل مشکلات پرستاران گفت: در جلسه اول دبیرخانه شورای امنیت کشور قرار بر این شد که چالش‌های حوزه پرستاری را در عرض ۴۸ ساعت احصا کنیم و در جلسه دوم گزارش دهیم. همین طور سازمان‌های فراوزارت بهداشت یعنی سازمان‌های امور استخدامی و سازمان برنامه و بودجه نیز پس از احصا چالش‌ها و اولویت‌بندی مشکلات حوزه پرستاری، طرح و برنامه خود را برای عبور از این بحران و برطرف کردن چالش‌ها عنوان کنند تا به شکل ضربتی بتوانیم بخش کوچکی از مشکلات را برطرف کنیم.

محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار مدعی است که طی روز‌های گذشته بسیاری از پرستاران از احضار شدن به هیات تخلفات و دریافت احکام سنگین خبر داده‌اند. احکامی مانند تعلیق‌های ۶ ماهه، تبعید به شهر‌های دیگر در حالی که امکان رفت و آمد برایشان فراهم نیست و همچنین پرداخت نکردن حق اضافه‌کاری و کسر کارانه و... این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که طی همین سه سال گذشته آمار ترک کار، مهاجرت و تغییر شغل در بین پرستاران به طرز نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است. متاسفانه طی سه سال گذشته رویه‌ای از سوی وزارت بهداشت و درمان پیش گرفته شده که به پرستاران اجازه هیچ‌گونه اعتراض داده نمی‌شود و اگر هم پرستارانی در تجمعات شرکت کنند و دست به اعتراض بزنند چه در داخل دانشگاه‌های علوم پزشکی و چه خارج از آن فوری به هیات تخلفات فراخوانده می‌شوند.

سید محمد علوی، پرستار بالین و فعال صنفی حوزه پرستاران گفت: مشکلات معیشتی پرستاران و عدم اجرای تبدیل وضعیت آن‌ها باعث شده که خیلی از آن‌ها اقدام به مهاجرت کنند. حقوق و مزایای پرستارانی که به عمان مهاجرت کرده‌اند، ۶ برابر حقوق یک پرستارِ فعال در ایران است.

عباس عبادی معاون پرستاری وزارت بهداشت، با اشاره به تاکید رهبری در خصوص جایگاه پرستاران، گفت: پیش نویس لایحه حمایت از حقوق مادی و معنوی پرستاران در دست تدوین است. پیش نویس این لایحه در محور‌های “مشوق‌های آموزشی، جبران مالی خدمات پرستاری، جذب و استخدام و تأمین نیروی انسانی، رفاهی و انگیزشی، ارتقای جایگاه و کرامت معنوی پرستاران” با مشارکت همه ذی نفعان در دست تدوین است و .... خدمت جناب عباس عبادی عرض می‌شود که با توجه به تعداد پرستاران و دولتی بودن بخش زیادی از بیمارستان ها، مراقب باشید که به بهانه بار مالی، سر و ته لایحه حمایتی را نزنند و حقوق مادی را کم رنگ نکنند. مهاجرت پرستاران دیگر امر شوخی برداری نیست اخوی. ملتفت هستی دیگه.

چند وقتی است که موضوع آمار و ارقام مهاجرت پرستاران بدلیل کثرت وقوع در فضای مجازی نگرانی‌هایی را ایجاد کرده، موضوعی که سال‌هاست مورد بحث قرار گرفته و کارشناسان و مسئولان در این زمینه هشدار داده‌اند. هرچند بر اسـاس گزارش سـازمان بهداشـت جهانی،۳.۲ میلیون نفر از پرسـتاران شـاغل در ۸۶ کشـور دنیا، مهاجر بوده و سـهم نیروی انسـانی متخصص خارجی در نظام سـلامت انگلیـس،۱۲ درصـد، در آمریـکا ۱۷ درصـد و در مجمـوع کشـور‌های عضـو اتحادیـه اروپـا ۱۱ درصـد گـزارش شـده است. اما در ایران با مهاجرت‌های انبوه در سال‌های اخیر روبرو شده (مهاجرت حدود ده هزار پرستار/ سالانه حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ پرستار مهاجر از کشور داریم) و مباحث معیشتی، امنیت شغلی، امید به آینده، وضعیت خانوادگی، مسائل شخصی و نگرش‌های افراد از جمله عوامل مؤثر در مهاجرت کادر درمان خصوصا پرستاران است.

محمد میرزابیگی رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور، در نامه‌ای به رئیس‌جمهور، خواستار بازگشت به کار ۱۷ هزار پرستار طرحی شد. وی افزود: امید به حضور صادقانه و گرم حضرتعالی و پی‌آمد‌های مبارک آن در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در جمع پرستاران و حمایت‌های قاطع از مطالبات و حقوق به حق پرستاران و امید به مواضع امیدوار کننده سایر رؤسای قوا اعم از ریاست محترم مجلس شورای اسلامی و ریاست محترم قوه قضائیه و در کل امید به قانون و عزم ارکان نظام و کشور، مبنی بر اتخاذ رویکرد قدرشناسانه به جامعه خدوم، بی‌ادعا و خدمتگزار مردم ایران عزیز یعنی جامعه پرستاری و سایر مدافعین سلامت.

سال‌هاست قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری تصویب شده، اما اجرایی نشده است. حتی سال دشوار کرونایی باعث نشده است که مطالبات آن‌ها برآورده شود.

12 سال از تصویب قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری می‌گذرد، اما هیچ خبری از اجرایی شدن این قانون نیست و همین نکته عاملی شده در جهت نارضایتی قشر پرستار.

پرستار، واژه آشنایی است، کلمه‌ای که ناخودآگاه به یاد انسان‌های بی‌ادعایی می‌افتی که به معنای واقعی کلمه، خالصانه کار می‌کنند و تمام تلاش خود را معطوف بیمارانی می‎سازند تا دوران نقاهت خود را سپری کنند. این واژه، آدمی را به یاد شب‌بیداری سپیدپوشانی می‌اندازد که لحظه‌ای از وظیفه خود غافل نمی‌شوند.