آثار و جاذبه‌های گردشگری و تاریخی استان در بخش‌های مختلف قابل‌تفکیک بوده و برای همه نوع سلیقه‌ای جاذبه در استان وجود دارد، این استان با ۶۴۰ هزار هکتار جنگل انبوه و نیمه انبوه، دشت‌های سرشار از گل، بلندی‌های خنک مزین به لاله واژگون و کوه‌های زیبا و برافراشته، دره‌های شگفت‌انگیز، رودها و آبشارهای زلال، غارهای بی‌نظیر، کوه‌های سر به فلک کشیده، اقلیم‌های متنوع آب و هوایی، هم‌جواری دیدنی کوه و دشت و…در انتظار گردشگران است.به دلیل استقبال گردشگران در اردیبهشت‌ماه از جاذبه‌های استان، کمپ‌های اقامتی زیادی در نقاط مختلف طبیعی استان برای گردشگران ایجاد شده که بعنوان نمونه می توان به کمپ حاشیه سد کنگیر ایوان، حیدرآباد میشخاص، مهران، آبدانان و… برای گردشگران ، اشاره داشت.

دریاچه دوقلوی سیاه گاو واقع در شهرستان آبدانان در جنوب استان ایلام به عنوان یکی از نادرترین پدیده های طبیعی کشور و تنها دریاچه دوقلوی کشور شناخته می شود.

دریاچه دوقلوی«سیاه گاو» آبدانان به عنوان آکواریوم طبیعی ایلام شناخته می شود که هر ساله مورد استقبال گردشگران قرار می گیرد.این دریاچه از نادرترین پدیده‌های طبیعی کشور است و همواره مورد توجه بسیاری از گردشگران بوده است. اطراف آن را دشت ها و کوه های نسبتاً مرتفع فراگرفته و دارای جلوه‌های بهاری و پاییزی جذاب و دیدنی است.