مناطق آزاد در ایران مانند سایر کشور‌ها با رفع محدودیت‌های گمرکی و مالیاتی برای سرمایه‌گذاران ایجاد شدند. این مناطق در ایران، خارج از قلمروی گمرکی هستند و به‌طورکلی در مبادلات بازرگانی با خارج از کشور از شمول مقررات صادرات و واردات مستثنا هستند. این موضوع می‌تواند موجب رونق هر کسب‌وکاری شود؛ ازجمله کسب‌وکارهای الکترونیکی.

مناطق آزاد تابع قانون چگونگي اداره مناطق آزاد هستند که در سال 1372 به تصويب رسيده است. اين مناطق بر‌اساس مواد پنج قانون چگونگي اداره مناطق آزاد و بند الف ماده 65 قانون احکام دائمي برنامه‌هاي توسعه کشور، منحصرا بر‌اساس قانون چگونگي اداره مناطق آزاد اداره مي‌شوند.

برای شناخت بهتر فرآیند تصمیم‌گیری در واگذاری زمین در محدوده مناطق آزاد، لازم است که نخست اشاره شود قانون چگونگی اداره مناطق آزاد در سال 1372 به تصویب مجلس رسید و در حال حاضر هفت منطقه آزاد فعال، بر اساس این قانون اداره می‌شوند که عبارتند از مناطق آزاد کیش، قشم، چابهار، ارس، اروند، انزلی و ماکو. هدف مشترک از تشکیل این مناطق، جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی با هدف افزایش تولید و اشتغال است.