از پاییز یا دقیقا از ۲۸ مهرماه ۱۳۰۹ هجری- خورشیدی، پادشاهی تازه تکوین یافته پهلوی دچار شوکه شد. در این‌تاریخ آشکار شد که ابعاد جاسوسی اتحاد شوروی در ایران به اندازه‌ای گسترده و ژرف شده که ایران را در کنار برلین به پایتخت جاسوسی جهانی مسکو تبدیل کرده است.

شرط مهم بقا و دوام هر نظام سیاسی موضوع استقلال و عدم وابستگی به بیگانگان است. این مساله بسیار حائز اهمیت است که یک حکومت برخاسته از اراده مردم و نیاز زمان و در چارچوب سنت، فرهنگ و منافع عمومی باشد. از این جهت اولین و بزرگ‌ترین ضعف حکومت پهلوی مساله نفوذ و سلطه مطلق بیگانگان بود. مطلق از آن جهت که این سلسله از ابتدا به خواست کشورهای استعمارگر و با دسیسه آن ها بر سر کار آمد و در طول دوران حکومت نیز تابع اوامر ایشان بود. در ادامه مروری داریم بر اتفاقات انقلاب و سقوط پهلوی.

میرزاده عشقی درسال۱۲۷۲ خورشیدی در همدان زاده شد و زود شکفت و عطرافشان گشت تا در بامداد دوازدهم تیرماه ۱۳۰۳ در خانه ‌اش، گلوله‌ای سینه‌اش را شکافت.عشقی در راه انتقاد از حکومت وثوق‌الدوله (عامل قرارداد ننگین ۱۹۱۹میلادی) سرسختانه جنگید و مبارزه کرد و علیه او شعر سرود و سخنرانی‌ها کرد و مقالات تند نوشت و «سند فروش ایران به انگلستان» را بسیار نکوهش کرد تا وثوق‌الدوله از خشم به زندانش انداخت. «عشقی اعتقاد داشت، سلطنت قاجار باید ادامه یابد و تجربه مشروطیت کامل شود و ایجاد جمهوری را بازی عوامل خارجی و عمال بومی‌شان می‌دانست و می‌پنداشت، رفتن دزدان کهنه‌کار و آمدن دزدان تازه‌کار یعنی اتلاف هر چه بیشتر مال ملت» ( از صبا تا نیما، ص ۱۴.)

شاپور ریپورتر که محصول دستگاه جاسوسی چندلایه انگلیسی‌ها در ایران بود و لندن‌نشینان برای پرورش او به عنوان یک برند جاسوسی، تلاش گسترده ای انجام دادند از ماه‌های منتهی به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، برای انجام ماموریت اصلی خود وارد میدان شد.

در کتاب خاطرات خلخالی، شخصی که روزگاری مقبره منتسب به رضاخان را تخریب می‌کند، ادعای وجود جسد رضاخان در این مکان رد شده است.