پژوهشگر حوزه مدیریت جناب آقای سجاد رحیمی مدیسه در متنی زیبا با عنوان چرا چالش های ما حل نمی شود ،پرسیده است که چرا با وجود این حجم نیروی انسانی توانمند تحصیل کرده در کشور، مشکلات کشور حل نمی گردد و شاهد تکرار بحران ها هستیم؟چرا رویکردهای تفکر سیستمی با ماهیت بومی شده ​​​​​​​که مفاهیمی نظری هستند، هیچ وقت در حل مسائل و مشکلات جاری کشور، مؤثر واقع نمی‌شوند؟ و عملاً جایگاهی در خصوص این رویکرد جدید مدیریتی نیست؟ وی در متن مقاله به این استنتاج رسیده که تفکر سیستمی در نظام های آموزشی ،فرهنگی و اداری کشور نهادینه نشده است و علت وجود این حد از چالش ها،کم توجهی به این نوع تفکر است و ... . فرمایشات ایشان قابل نقض نیست، اما فرض می کنیم که آحاد یک جامعه یا بخش فرهیخته ان ، صاحب این نوع تفکر تخصص محور، شده باشند،آیا چالش های کشور در آن شرایط حل خواهد شد؟ پاسخ مسلما منفی است چرا که انسان ترکیب عقل و نفس بوده و تعادل عقل و نفس، زمینه ایجاد تعادل و ارتقا است( عقل بواسطه توسعه تعلیم تقویت می شود و نفس بواسطه توسعه تربیت). حتی با وجود افراد صاحب تفکر سیستمی ، ذات تکامل یابی تدریجی جامعه و نیازمندی به مدارا ( در مقابل نگاه هؤمونیک تفکر سیستمی ) قابل انکار نیست. لذا حاکمیت تفکر سیستمی بدلیل ذات غلبه گرایی آن، واقعیت وجود آسیب ها و آحاد ناتوان در تفکر سیستمی و در نهایت وجود افراد متمایل به کسب قدرت بدون داشتن توانمندی تفکر سیستمی ، باعث برهم زدن مستمر نظم توصیه شده در تفکر سیستمی گردیده و ضرورت تثبیت تفکر شبکه ای کاملا احساس می شود. سوال اینجاست که آیا سوالات نویسنده متن با استقرار و تثبیت تفکر شبکه ای حل می شود؟ باز پاسخ ما خیر است. تفکر شبکه ای با وجود قابلیت های بالای همدلی و لایه برداری از ابعاد مکنون آسیب ها ، توان تحول آفرینی بنیادین را نداشته و ضرورت استقرار تفکر مدیریت بحران احساس می شود. تفکری بسیار قوی که در درون خود شش نوع تفکر (کلاسیک یا سیستماتیک و تخصص محور، تفکر انطباقی با توان حل مسئله ، تفکر پایه یا تفکر تعادل بخش به سه حوزه عقلانیت و نفس و دین ، تفکر القایی و شهودی، تفکر مجبور یا تفکر قادر به حل مسائل اقتصادی و مدیریتی و سیاسی ، تفکر توفیق طلب یا جبرانی وابسته به باورهای ارزشی با توان ایجاد جهش شناختی- اجرایی) را دارد. با وجود و استقرار این نوع تفکر در افراد پیشرو ، توسعه از حالت فنی ، امنیتی ،سیاسی و غیره خارج شده و ماهیت تحول آفزینی و تمدن گرایی وابسته به افراد خودبنیاد متعهد ( قابلیت توامان تخصص و تعهد) را دنباله گیری می کند. بر این قاعده، مباحث بیان شده توسط نویسنده متن، می تواند بعنوان اولین قدم حرکتی در این مسیر باشد. برای فهم و بهره برداری مطلوبتر، عین بیانات نویسنده، تقدیم حضور می گردد.

معضلی تحت عنوان “مدیران بی‎کفایت” سالیان سال است که کشورمان را آزار می‌دهد. مدیرانی که همواره بر سر کار بوده و هستند. اینان نشات گرفته از روح “قانون بقای انرژی”، از صحنه مدیریت هیچ‌گاه بیرون نرفته و تنها از سازمانی به سازمان دیگر منتقل می‎شوند. داستان غم‎انگیزی که در مورد اکثرشان وجود دارد این است که در هیچ کدام از سازمان‎هایی که در آن‎ها مدیریت کرده‎اند، دستاورد و عملکرد قابل توجهی از خود بجا نگذاشته‎اند. ویژگی مشترک بسیاری از این جماعت بی‎کفایت این است که “متعهدنمای غیرمتخصص” هستند‎!

یکی از وجوه مهم و عمده سیستم و تفکر سیستمی ، «کل‌نگری»، «جامع‌نگری» و در یک بیان «دیدن اجزای تشکیل‌دهنده یک کل در ارتباط و تعامل با یکدیگر» است. اصولا واژه سیستم درباره یک چیز زمانی به کار برده می‌شود که از اجزای مرتبطی (حداقل دو جزء و یک رابطه بین) تشکیل شده باشد، به‌طوری‌که ترکیب آنها بیش از مجموع صرف آنها باشد. مثلا اگر لنگه و چارچوبه یک در متعارف با لولایی با هم مرتبط شوند، ترکیب حاصل چیزی بیش از لنگه یا چارچوبه است و کاربرد، عملکرد یا رفتاری دارد که قبلا ممکن نبود.

هر چند وقت یک بار مقاله یا نوشته یا سخنرانی ای می خوانیم و می شنویم که نگران سرانه مطالعه در ایران است. هر بار هم یک آماری ارایه می دهند خود من از دو دقیقه در روز را خوانده ام تا ۹۵ دقیقه در روز!

پروفسور قراچه داغی در کتاب ارزشمند تفکر سیستمی می گوید: یک سیستم اجتماعی برای اینکه وظیفه های حیاتی خود را ایفا کند باید سازمان یافته باشد و این شیوه سازمان دهی سیستم، توانایی آن را برای غلبه بر موانع تعیین می کند.

نشریه فوربس در یکی از شماره‎های سال ۲۰۱۶ خود، به هفت مهارت و ویژگی رهبری اشاره نموده که اغلب مدیران، فاقد آن می‎باشند.

صنعت روی با تکیه برفناوری و نوآوری می‌تواند سهم خوبی از رشد اقتصادی برای کشور داشته باشد.