هزینه نهایی واقعی مصرف هر نوع کالا یا خدمات توسط مردم به عوامل پیدا و نهان زیادی بستگی دارد و این هزینه می تواند با هزینه واقعی آن برای کل اقتصاد کاملاً متفاوت باشد. در شرایطی که بازار رقابتی وجود ندارد، ترکیب هزینه عوامل مشهود و نامشهود به زیان مصرف کنندگان و همچنین کل اقتصاد تغییر می کند و فقط عرضه کنندگان کالا یا خدمات سود می برند. در این حالت ذینفعان با مهندسی افکار عمومی اوضاع را به نوعی نشان می دهند که توجه افکار عمومی از واقعیت های کلیدی بازار منحرف شود. عرضه و مصرف خودرو در ایران مثالی بارز از برخورد تک وجهی، منفصل و جزیره ای با اقتصاد از سوی دولت و وابستگان است.

وقتی که «هزینه فرصت» بنزین سهمیه‌ای برابر بنزین آزاد نباشد. مثلا اگر دولت بنزین سهمیه‌ای به تاکسی‌ها بدهد و بعد با مکانیسم‌هایی - مثلا GPS روی خودرو - بتواند دقیقا مصرف بنزین را کنترل کند که صاحب تاکسی نتواند آن را به فرد دیگری منتقل کند. در عمل البته این مکانیسم‌های فنی معمولا پرهزینه و پرخطا و فسادزا هستند.