پاریس مرکز ثقل بحث‌های موافقان و مخالفان «سوسیالیسم واقعا موجود» بعد از جنگ جهانی دوم بود، ‌کشوری که هم مقر ناتو بود و هم قدرتمندترین حزب کمونیست را در اروپای غربی در خود جای داده بود. «افیون روشنفکران» اثر رمون آرون در این فضای جدلی، کمی پس از مرگ استالین و مهم‌تر از آن در بحبوحه جنگ سرد در سال 1955 نوشته شد. عنوان کتاب کنایه‌ای به جمله معروف مارکس در مورد نقش مذهب بود.