بر اساس آمار‌های ارائه شده توسط سازمان پزشکی قانونی، در نیمه نخست امسال، ۳۳۴ هزار و ۹۷ مصدوم نزاع برای انجام معاینات، بررسی صدمات و تعیین خسارت به مراکز پزشکی قانونی کشور مراجعه کردند که از این تعداد مراجعه کننده به دلیل نزاع در نیمه نخست امسال به پزشکی قانونی ۲۲۵ هزار و ۴۲۱ نفر مرد و ۱۰۸ هزار و ۶۷۶ نفر زن بودند.

افزایش حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ بویژه کلانشهرها تا حد غیرقابل باوری مشهود شده، کافی است گشتی در اطراف تهران از شمال و جنوب یا شرق و غرب به سمت خارج شهر بزنی، هنوز نیم‌ساعت از شهر دور نشده نقطه به نقطه مناطقی را می‌بینی که مهاجران با کمترین امکانات ممکن در آنها زندگی می‌کنند. خانه‌هایی که به سختی می‌توان اسم خانه روی آنها گذاشت، در بیشتر مواقع خوابگاه‌هایی هستند که متعلق به دستفروش‌ها، متکدیان و کارگران ساختمانی‌اند. خیلی از این افراد که با دست و پنجه نرم کردن با مشکلات، صبح را به شب می‌رسانند، در روستایی زندگی می‌کردند که برای خود زمین داشتند، کشاورزی و دامداری می‌کردند و به قول معروف سری در سرها داشتند ولی با روند افزایشی رکود، زمین خورده و مجبور به ترک دیار شدند، در نهایت هم نتوانستند شغل مناسبی برای خود دست و پا کنند و به تکدیگری، دستفروشی و بعضاً خرید و فروش موادمخدر روی آوردند. همین مشاغل کاذب و در عین حال ناخواسته سبب به وجود آمدن انواع و اقسام آسیب‌هایی شده که به تدریج از حاشیه شهرها به درون شهرها رخنه کرده و همچون عنکبوتی تاروپودش بر سطح شهر گسترده‌تر می‌شود.

«رسمیت که خوب است، ما جوان‌ها را به عضویت هم بشناسند کلی منت سرمان گذاشته‌اند.» همین یک جمله و طنز تلخی که در آن نهفته کافی است تا بفهمم نگاه جوانان به موضوع چیست؟ اینکه فکر می‌کنند چقدر آنها و مسائل‌شان را به رسمیت می‌شناسند. سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران جای خوبی است برای پیدا کردن جوانان از هر قشری. من اما نه برای نگاه‌شان به کتاب که برای موضوع دیگری اینجا هستم. یک پرسش مهم و تصوری که آنها از موقعیت خود در جامعه دارند.

رد پای سلبریتی‌ها در همه جا دیده می‌شود. فضای واقعی؛ اما این روزها جای خودش را بیشتر به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داده است. برای همین سلبریتی‌ها بیشتر از آن‌که در جهان واقعی ما حضور داشته باشند، رفتار و کنش و واکنش هایشان هر لحظه در دنیای مجازی ما را محصور کرده است. این روزها اخبار خصوصی و گاهی هم عمومی یک فرد معروف و مشهور حتی اگر محبوب نباشد هم، چه بخواهیم و چه نخواهیم بر زندگی ما سایه افکنده است. خیلی‌های ما بیشتر از آن‌که بدانیم، فلان فامیل دورمان چگونه زندگی می‌کند، به خوبی با خبریم که فلان هنرپیشه زن، در چه زمانی چه غذایی خورده، چه سفری رفته و برای کدام آرایشگاه وقت گرفته است!

دیگر گفتن ندارد که سرانه مطالعه مردم چنگی به دل نمی‌زند. با بهانه‌ها و دلیل تراشی‌های آن هم می‌شود یک کتاب نوشت. واقعیت این است که این یار مهربان، جایی در سبد خرید ما ندارد. سر و کله‌اش تنها گاهی وقت‌ها - آن هم به ضرب و زور اجبار- در زندگی روزمره‌مان پیدا می‌شود. این در حالی است که اگر بنشینیم و کلاه‌مان را قاضی کنیم، می‌بینیم که تا دلمان بخواهد زمان مرده در طول روز داریم. اگر همین موبایل‌ها و شبکه‌های اجتماعی‌ را برای یک روز کنار بگذاریم می‌بینیم که چقدر وقت اضافی در طول روز برای کتابخوانی خواهیم داشت، وقت‌های اضافی که مدام در آن ها در جا می‌زنیم و استفاده مفیدی از آنها نمی‌کنیم. اینجا می‌توانید چند روایت بخوانید به قلم کسانی که فکر می‌کنند هنوز هم کتاب تنها راه نجات انسان‌هاست از روزمرگی و از درجا زدن.

ترس جمعی در نگاه اول یک گزاره متناقض به نظر می‌آید. اما تجربه تاریخی نشان می‌دهد که ملت‌ها نه‌تنها ترس جمعی را تجربه می‌کنند بلکه این ترس‌ها در جانشان هم رسوخ می‌کند و کهنه می‌شود و می‌ماند و حتی برخی سازوکارهای زندگی روزمره‌ نسل‌های بعد آنها را هم شکل می‌دهد.