تغییرات نرخ ارز در چهار دهه گذشته، با کمی اغماض، از الگوی مشابهی تبعیت کرده است. به دنبال چندین سال کاهش نرخ ارز حقیقی، جهشی ناگهانی و با شیب بسیار تند در نرخ ارز رخ داده و مجدداً سیکل جدید کاهش نرخ ارز حقیقی آغاز شده است.در بیش از چهار دهه گذشته، نرخ ارز در اقتصاد ایران نوسانات و شوک‌های متعددی را پشت سر گذاشته است. در اقتصاد ایران دولت‌های مختلف همگی تمایل به تثبیت نرخ ارز اسمی داشته‌اند. این تمایل از آنجا ناشی شده است که دولت‌ها برای کنترل تورم به جای پذیرفتن انضباط مالی و ایجاد یک چارچوب سیاست پولی موثر و کارآمد، برای کنترل انتظارات از لنگر اسمی نرخ ارز استفاده کرده‌اند. این عامل تا حدودی برای کنترل انتظارات و کنترل تورم موثر بوده است ولی از آنجا که سیاست‌های مالی ناکارآمد و سیاست‌های پولی ناکارا و مشکلات ساختاری نظام بانکی، همواره به رشد بالای نقدینگی منجر شده است، لذا به دنبال یک دوره سرکوب نرخ ارز، جهشی در نرخ ارز رخ داده است. جهش نرخ ارز در دولت‌های مختلف در اثر بی‌توجهی به شکاف نرخ ارز و سایر متغیرهای کلان اقتصادی و به عنوان یک پدیده غیرارادی و ناخوشایند دولت‌ها، اتفاق افتاده است.