جمهوری اسلامی وفق قانون اساسی بر سه رکن جمهوریت مبتنی بر قانون اساسی، اسلامیت مبتنی بر دین مبین اسلام و انقلابی گری مبتنی بر آرای امامین انقلاب قرار دارد. اما نحله های فکری چون مصباح یزدی، تمایل چندانی به برقراری تعادل بین این سه رکن نداشته و قائل به اولویت رکن انقلابی گری، اسلامیت بر رکن جمهوریت بودند. برخی از افراد در این نحله فکری، کار را به حدی به انحراف کشیدند که حتی هیچ جایگاه مستقلی برای رای مردم و جمهوریت قائل نبودند. عباس عبدی در این خصوص معتقد است که حکومت به ویژه از نوع جمهوری که مقید به ایران و در خدمت آن باشد برای‌ این نحله فکری تندرو بی‌معناست. به همین علت هشدار می‌دهند: ‌«مراقب باشیم کسانی که اولویت‌شان ایرانی بودن است، سرکار نیایند.» . واژه شهروندان و مردم ایران برای ایشان نامفهوم است. آنچه معنا دارد، انسان مومن و مسلمان با معیارهای بسیار محدود خودشان است.

«... در حال حاضر، حکومت ایران، جمهوری اسلامی است، اما نمی‌تواند به مدت طولانی، هم جمهوری، هم اسلامی باقی بماند. ایران باید از جمهوری بودن دست بردارد و حکومت قرون وسطایی تنزل یابد یا اسلامی بودن را کنار بگذارد." آنچه دربالا آمد نشان دهنده ادبیات خشن و تندی است که تهیه کنندگان اسناد راهبردی آمریکا در بخش ایران آورده اند که از سوی کاظم سجادپور دیپلمات ایرانی و استاد دانشگاه وزارت امورخارجه ایران استخراج شده است .

۱۲ آذر ۱۳۵۸، در حالی که کمتر از یک سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذشت، میلیون ها نفر از مردم ایران برای شرکت در همه پرسی قانون اساسی مصوب مجلس خبرگان به پای صندوق های رأی رفتند و با رای مثبتشان، به این قانون رسمیت دادند