صرف‌نظر از اینکه کدام دلایل سبب بروز کسری بودجه دولت‌ها می شود امسال تنگناهای به‌وجود آمده اقتصادی که ناشی از بروز بیماری کروناست، جهان را بر آن داشته تا تدابیری بسیار دقیق برای رویارویی با مشکلات اقتصادی در نظر بگیرد اگر چه هنوز هیچ‌یک از قدرت‌های بزرگ اقتصادی دنیا هم نتوانسته‌اند از پس ارایه برنامه‌ای برای برای برون رفت از مشکلات‌شان برآیند.

محمد قاسمی گفت: وقتی می‌گوئیم مجموع وظایف دولت بر اساس روش‌های مختلف تعیین می‌شود، باید این وظایف را بررسی کرد که یکی از آنها مبانی حقوقی منابع و مصارف دولت است که در ایران شناخته شده نیست. سرپرست مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: در ایران درآمد حاصل از نفت، مالیات، استقراض و … را در یک خزانه می‌ریزیم، همه در یک صف می‌ایستند و آنکه دستش درازتر است از آن برمی دارد در حالی که ماهیت حقوقی درآمد حاصل از نفت مالیات، تأمین اجتماعی، فروش اوراق و… متفاوت بوده و همچنین هر کدام با دیگری متفاوت است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در روزهای اخیر چارچوب اصلاح ساختار بودجه را معرفی کرده است. براساس این اظهارات نقشه راه بودجه سال آینده بر مبنای اختصاص درآمدهای نفتی به هزینه‌های سرمایه‌ای و عدم استفاده از آنها برای تامین مالی هزینه‌های جاری است. این بسیار مایه خوشحالی و قدم مهمی در اصلاح ساختار بودجه‌ریزی است. اما نکات مهمی در همین راستا وجود دارد که شایسته توجه است.

طی دهه‌های اخیر کشورهایی مانند نروژ و شیلی که وجه اشتراکشان با ایران تکیه حداکثری بر منابع طبیعی است، تلاش کرده‌اند تا با استفاده از اصلاح قاعده و روند بودجه‌ریزی، مهم‌ترین نقشه مالی خود را از گزند شوک‌های خارجی دور کنند. با وجود تفاوت در ابزار مورد استفاده در این دو کشور، می‌توان گفت افزایش افق دید رفتار مالی دولت، کاهش قدرت مانور دولت در اثرگذاری و برآورد متغیرهای منعکس‌کننده درآمد و حذف یا رقیق کردن اثر تغییرات این متغیرها بر بودجه سالانه دولت را می‌توان به‌عنوان سه وجه اشتراک این دو کشور در روند بودجه‌ریزی دانست. این در حالی است که تکیه بودجه ایران به متغیرهای نفتی و ارزی از یکسو و توسعه‌نیافتن ابزارهایی مانند بازار بدهی، رفتار مالی دولت را به‌شدت نسبت به شوک‌های خارجی حساس کرده است.