چهارشنبه ۰۱ مرداد ۱۴۰۴ - 
مهدی گلشنی :
گلشنی گفت: دکارت انسان را یگانه موجود دارای اندیشه دانست و طبیعت را فاقد شعور تلقی کرد. این تفکر منجر به جدایی بین انسان و طبیعت و رواج اندیشۀ ماشین انگاری طبیعت و بی توجهی به محیط زیست شد.
کد خبر: ۱۹۸۸۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۱۳
حماسۀ حقیقت
در سنت دانشگاهیِ عصر ما، آنچه می‌خواهد فلسفه را از هر دانش دیگری جدا کند استدلال عقلانی است. اما وقتی به آثار بزرگ‌ترین فیلسوفان جهان سرک می‌کشیم، چیز دیگری فاش می‌شود: فلسفه از اساس به شعر و داستان آمیخته شده، تاحدی که گاه نمی‌توان فرق فیلسوف و شاعر را فهمید: «تمثیل غار» افلاطون قصه‌ای خیالی است، و داستان «ابراهیم نبی» جان کلامِ فلسفۀ کیرکگور محسوب می‌شود. از سوی دیگر، واقعاً چه کسی می‌گوید اشعار شاعرانی همچون دانته و گوته ربطی به فلسفه ندارند؟
کد خبر: ۱۸۴۳۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۳
فنائی اشکوری عنوان کرد؛
فلاسفه می‌گویند عالم مسبوق به زمان نیست؛ عالم آفریده شده است اما در زمانی آفریده نشده است، چون لازمۀ این قول قدم ذاتی و واجب الوجود بودن زمان است.
کد خبر: ۱۸۳۳۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۲۹
پرسش چیست؟
«زرافه بزرگ‌تر است یا فیل؟»، «چرا قیافه‌ام زشت‌تر شده؟»، «تابه‌حال کسی عاشقت شده؟» این جملاتِ نسبتاً مسخره هیچ وجه اشتراکی ندارند، جز اینکه همه‌شان نوعی پرسش‌اند. یکسری امور در زندگی ما مثل خورشید روشن‌اند، اما وقتی از چیستی‌شان سؤال می‌کنیم، در ابهامی رازآلود فرومی‌روند. «پرسش» هم از این دست چیزهاست. واقعاً پرسش چیست و ما در حین پرسیدن چه کار می‌کنیم؟ لنی واتسون روی بیش از پنج‌هزار نفر تحقیق کرده و به پاسخی رسیده که با پاسخ فیلسوفان و زبان‌شناسان تفاوتی جدی دارد..
کد خبر: ۱۷۳۱۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۲
گفت‌وگوی با یورگن هابرماس؛
حتی در هشتادونه سالگی، یکی از معتبرترین اندیشمندان زنده است که نظراتش را در مورد مسائل روزمره زمانه ما، از خانه‌اش در استراسبورگ ارائه می‌دهد؛ از ملی‌گرایی گرفته تا مهاجرت و اینترنت و مانند آن.
کد خبر: ۱۷۲۳۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۸
غلامحسین ابراهیمی دینانی:
ابراهیمی دینانی با بیان اینکه فلسفه اندیشیدن آزاد انسان است و اسلامی و غربی ندارد، بیان کرد: علم موضوع را مشاهده می‌کند و هواپیما می‌سازد اما فلسفه این گونه نیست و خیلی هم به درد زندگی روزمره نمی‌خورد؛ شما هم از من اثر عملی و کاربردی برای فلسفه نخواهید.
کد خبر: ۱۷۱۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۶
محمد ضیمران :
محمد ضیمران می‌گوید که ما در حوزه اندیشه مصرف‌گرا و اهل مد هستیم. پست‌مدرنیسم هم در دوره‌ای در ایران مد شد، در صورتی که ما هیچگاه به مدرنیته نپرداخته و ابعاد آن را بررسی نکرده‌ایم.
کد خبر: ۱۶۹۷۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
به مناسبت روز جهانی فلسفه ؛
میانه ماه نوامبر برابر با بیست و چهارم آبان ماه روز جهانی فلسفه است. فلسفه و تفکر فلسفی سده ها در حیات فرهنگی ایرانیان برجسته بوده اما آیا امروز هم چنین است؟
کد خبر: ۱۶۹۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
دکتر حمید پارسانیا:
امروزه به «من» و «دیگری» در حوزه علوم‌انسانی و اجتماعی به‌عنوان یک مسأله نگریسته می‌شود و علامه طباطبایی از جمله متفکرانی است که در دو بعد «وجودشناختی» و «معرفت‌شناختی» به این مسأله پرداخته است. ایشان مسیری که در «برهان صدیقین» پیش می‌گیرند، ارتباط میان‌فرهنگی یا به تعبیری «دیگری» را به تأمل می‌گذارند.
کد خبر: ۱۶۹۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۴
گفتگوی با کریم مجتهدی؛
کریم مجتهدی، چهره ماندگار فلسفه، می گوید: انتخاب واقعی ام فلسفه بود و برحسب حادثه فلسفه نخواندم. وی خود را کانت شناس می داند و معتقد است علم جدید بدون کانت فهمیده نمی شود
کد خبر: ۱۶۸۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۱
دانستنی ها؛
برای آشنایی بهتر از کتاب «خشم و بخشش؛ کینه، بلندنظری، عدالت» نوشتۀ مارتا نوسبام، مطلب زیر را بخوانید.
کد خبر: ۱۶۶۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۱۴
یادداشت فائزه طلوع‌برکاتی؛
کارل ریموند پوپر (1902-1994) بی‌تردید از بزرگ‌ترین فیلسوفان قرن بیستم است که در زمینه‌هایی مانند فلسفه علم و فلسفه سیاست صاحب نظریات بدیع و تأثیرگذاری است. او در سال 1902 در وین چشم بر جهان گشود و در فضایی کاملا فرهنگی و سرشار از کتاب، نشو و نما کرد. بنا بر سخن او در زندگی‌نامه خودنوشتش، «کتاب‌ها پیش از آنکه بتوانم آنها را بخوانم، قسمتی از زندگی من بودند»
کد خبر: ۱۶۵۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۷
تأملات کیرکگور؛
سورن کیرکگور از جمله فیلسوفان ی است که طی سه دهه گذشته مدام از او و درباره او در فارسی گفته شده، ولی دو سه سالی است که ترجمه آثارش به طور جدی آغاز شده است. آثار کیرکگور در کل متون دشواری‌اند. بنابراین کیفیت ترجمه فارسی آن بیش از پیش مهم می‌شود. اگر از شرح مهتاب مستعان که اوایل انقلاب با عنوان «کیرکگور، متفکر عارف‌پیشه» منتشر شد بگذریم، تا پیش از «ترس و لرز» با ترجمه مثال‌زدنی عبدالکریم رشیدیان (١٣٧٨) متنی از او در دسترس نبود. البته به غیر از ترجمه رشیدیان ترجمه‌های نه‌چندان موثقی هم از کیرکگور در فارسی وجود داشت، از جمله «بیماری تا دم مرگ» (1388).
کد خبر: ۱۶۱۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۰
قامت فلسفه، سقف صلح؛
کمکی که فلسفه به تحقق صلح می‌کند و بیشتر تخصصی است این است که فلسفه می‌تواند در مورد مفهوم صلح و مفهوم جنگ مثل هر مفهوم دیگری بیندیشد. صلح به چه معناست؟ با جنگ نکردن چه تفاوتی دارد؟ فلسفه می‌تواند به روشن شدن حدود این مفاهیم کمک کند. در این راستا، فیلسوفان بزرگی مثل کانت و خیلی‌های دیگر درباره ماهیت صلح صحبت کرده‌اند؛ اینکه صلح با چه کسی معنا دارد؟ و طرف صلح چه کسی است؟ و... بنابراین، روشن کردن مفهوم صلح نیز از دیگر خدماتی است که فلسفه برای تحقق صلح ارائه می‌کند.
کد خبر: ۱۵۷۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۰۱
فیلسوف دوران بحران؛
نيچه كه مي‌نوشت، بي‌پروا بود؛ بي‌پروا در نقد هر فرد و انديشه‌اي. اين بي‌پروايي در كنار نبوغ و تسلطش بر زبان از آثار او، شاعرانه‌هايي فلسفي ساخته كه هنوز هم براي ارايه تفسيرهاي تازه قابليت دارند. اما اين زبان استعاري و اين بي‌پروايي در تاختن به انديشه‌هاي حاكم در جامعه، باعث برداشت‌هاي نادرستي هم از نيچه شده است.
کد خبر: ۱۵۲۷۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۰
رابطه تحصیل و شخصیت؛
در میان فیلسوفان این عقیده شیوع بیشتری پیدا کرد که قرن بیستم نقطه ی پایانی بر اومانیسم نهاده است و دوران تازه ای آغاز شده است که آن را پسااومانیسم خواندند، چون روشن نبود چگونه باید این دوران تازه را تعریف کرد.
کد خبر: ۱۴۴۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۸
موقعیت فلسفه در جهان کنونی؛
تردیدی نیست که طلوع ماهواره های مخابراتی و تلویزیونی که مهمترین ویژگی آنها ایجاد سرگرمی و با سرعت فزاینده و تنوع و در عین حال سادگی مفاهیم روزمره است، به توده ای شدن جریان اطلاعات علمی و بخصوص فلسفی کمک کرده است
کد خبر: ۱۴۴۵۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۷
دو انقلاب ویتگنشتاین؛
بسیاری لودویگ ویتگنشتاین را در کنار مارتین هایدگر از بزرگ‌ترین فیلسوفان قرن بیستم می‌دانند. ویتگنشتاین تنها فیلسوفی است که دو بار در تفکر فلسفی انقلاب به پا کرد.
کد خبر: ۱۴۳۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۳
معرفی کتاب؛
به تازگی کتاب دیگری به همت انتشارات ققنوس منتشر شده که از طریق بررسی تفاوت رویكرد كانت و هگل درخصوص مفهوم ابژه، تمایزات ایدئالیسم این دو متفكر را توضیح می‌دهد: «وحدت اشيا: هگل، كانت و ساختار ابژه» اثر رابرت استرن. نویسنده در این کتاب مي‌كوشد با طرح مساله وحدت و كثرت، فلسفه هگل را در پرتو تقابلش با فلسفه كانت توضيح دهد. كتاب حاضر در پنج فصل تنظیم شده است.
کد خبر: ۱۴۱۴۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۵
استدلال علمی یعنی چه؟
استنتاج به قصد بهترین تبیین چیست؟ تبیین علمی چیست؟ چه زمانی می توانیم ادعا کنیم که برای یک پدیده ، یک توضیح علمی عرضه کرده ایم. چگونه می توانیم از صحت تبیین و توصیف خود اطمینان داشته باشیم؟ این پرسشی است که برای ده ها سال ذهن فیلسوفان را به خود مشغول کرده بود. از نظر تاریخی مقاله مشهور همپـل و اپنهـایم Oppenheim در سال ۱۹۴۸ با عنوان «مطالعاتی در منطق تبیین» Explanation of Logic the in Studies به نوعی نخستین فعالیت جدی برای مطرح کردن الگویی منطقـی در مورد تبیین در علم بوده است. اما در حال حاضر یکی از مطرح ترین و مشهورترین الگوهای تبیین در بین فیلسوفان علم الگویی است که استنتاج به قصد بهترین تبیین نامیده می شود.
کد خبر: ۱۴۱۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۴