وقتی درباره قلمرو شریعت و اخلاق یا قلمرو علم فقه و علم اخلاق سخن می‌گوییم، دو معنای از قلمرو را باید از یکدیگر تفکیک کنیم. معنای اول را «قلمرو بالقوّه» می‌نامیم و معنای دوم را «قلمرو بالفعل». قلمرو بالقوه مجموعه‌ی موضوعاتی است که شریعت و اخلاق یا علم فقه و علم اخلاق «ممکن» و «محتمل» است درباره آن اظهارنظر کرده باشند، اما قلمرو بالفعل مجموعه‌ی موضوعاتی است که این دو عملاً درباره آن اظهارنظر کرده‌اند، یعنی حیطه‌ای که آن پتانسیل و استعداد در مورد آن موضوعات به فعلیت رسیده است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در جریان سفر به قم در سال ۱۳۸۹ با خدمتگزاران مسجد مقدس جمکران دیدار و درباره این مسجد و خدمت به آن مطالبی بیان کردند. ایشان در این دیدار ضمن روایت خاطره‌ای از حضورشان در مسجد جمکران در دوران قبل از انقلاب، از اقبال و توجه اولیاء الهی و رجال الغیب به این مکان مقدس سخن گفتند.