توکل حقیقی به خداوند نیاز به شناخت عمیق و علمی دارد و می‌تواند انسان را به مراتب عالیه انسانی در ابعاد فردی، اجتماعی و معنوی برساند، گفت: توکل در اصطلاح عامیانه یعنی اعتماد به خدا . در کلام امیرالمؤمنین که تماماً بوی رسیدن به قرب الهی می‌دهد واژه توکل در لابه‌لای جملات گنجانده است و آثار آن را می‌توان داشتن اعتماد به نفس و عزت نفس دانست.

توکل نیازمند ایمان شناختی قوی و اعتماد به منبع و منشا قدرت در هستی است. اینکه زبانی قصد توکل را بیان کنیم و عملا کاری نکنیم، نوعی از سر باز کردن ترس‌ها و مسئولیت‌ها و موقعیت‌های مخاطره آمیز و مکانیزمی برای فراموش کردن کوتاه مدت مشکلات آزار دهنده است. توکل نوعی مکانیزم جادوئی و ورد گونه نیست، اهلش را می‌خواهد، بسترش را می‌طلبد، مهیا سازی شرایطش را نیاز دارد، در مسیر بودن بعد از رفع مخاطره را طلب می‌کند و همانند آن.

سخنرانی حجةالاسلام والمسلمین هاشمی نژاد در حرم مطهر امام رضا علیه السلام- برای دریافت فایل کامل با کیفیت به سایت http://razaviarchive.aqr.ir مراجعه فرمایید.