برخی تحلیلگران از سال‎‌ها پیش و در مقاطع مختلف از برنامه‌ریزی و تلاش بعضی ابرقدرت‌ها و همکاران منطقه‌ای‌شان برای تجزیه‌ی بعضی کشورهای خاورمیانه و ساختن خاورمیانه‌ای جدید سخن گفته‌اند. این روزها با بالا گرفتن تنش‌های میان ایران و آمریکا یکی از گمانه‌زنی‌ها درباره‌ی اظهارات و مهره‌چینی‌ها و تحرکات، تلاش‌ها برای تجزیه‌ی ایران است.