بحث در خصوص وابستگی مصدق به آمریکا یا مستقل بودگی وی و همچنین ماهیت واقعی عاملان آمر به کودتای ۲۸ مرداد ، بحث جدیدی نیست. گروهی این واقعه را کودتا نمی دانند و نوعی قیام برعلیه دولت مصدق تصور می کنند و گروهی دیگر آن را کودتا مسلم فرض می کنند. در بیانات اخیر محسن برهانی، استدلال به عدم وجود کودتا شده و در مقابل آن، روزنامه کیهان موضع گیری شدید کرده بود. احمد زیدآبادی نیز در متنی انتقادی به بن ریشه های این رویداد پرداخته است.

یک بازمانده کودتای ۲۸ مرداد گفت:مصدق در ۲۸ مرداد تنهاست و آن مصدق ۳۰ تیر نیست و به دلیل همین تنهایی ۵ تا تانک وی را ساقط کرد، در واقع مردم مصدق را ساقط نکردند بلکه ۵ تانک وی را ساقط کرد.

ایران در روزهای ۲۶ تا ۳۰ تیر ۱۳۳۱ خورشیدی، شاهد اوضاع ناآرامی بود؛ روزهایی که توده مردم در حمایت از دولت ملی محمد مصدق با فریادهای رسای خود به خیابان ها آمدند و از هرگونه تلاش و جانفشانی دریغ نکردند تا از این روز به عنوان « قیام ملی » یاد شود.