گفتگو با احسان شریعتی؛
فوکو در یکی از این مقالات خود در بحبوحه انقلاب مینویسد: «من نمیتوانم تاریخ آینده را بنویسم، در پیشبینی گذشته هم چندان مهارت ندارم. با این حال دوست دارم بکوشم چیزی را که دارد رخ میدهد، دریابم؛ چون این روزها هیچ چیزی به سرانجام نرسیده و تاسها هنوز از چرخش باز نایستادهاند. شاید کار روزنامهنویس همین باشد؛ اما واقع این است که من در این راه نوپا هستم»
کد خبر: ۳۶۹۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲
چشم باز کن!
با همۀ پیشرفت و تنوعی که در جهان به وجود آمده، یک چیز بهطرز عجیبی یکسان، تکراری و ملالانگیز شده است: شخصیت انسانها. افراد جوامع امروزی در میان جمعیت گماند. آنها غالباً یا در پی نفع شخصیاند و یا در برکۀ امیال خود دستوپا میزنند. به قول نیچه ، آدمهای این زمانه «خوشیهای کوچک روزانهای دارند و خوشیهای کوچک شبانهای». او بود که بهتحقیر میگفت انسانهای معمولی به یک نوع حشره تبدیل خواهند شد، «نژادی امحاءناپذیر همچون سوسک». جورج سایلابا، مرورنویس شهیر آمریکایی، میپرسد آیا وضعیت امروزمان همان چیزی است که از پیشرفت مادی و اخلاقی انتظار داشتیم؟
کد خبر: ۳۶۸۱۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۸
خوشبختی از نقطه نظر نیچه؛
اما وقتی پای خوشبختی به میان آید، باید جلوی فردریش نیچه ای سر تعظیم فرود آورد که شاعر نیست و مینویسد: «نبود عشق نیست که ازدواجهایی سرشار از ناخشنودی به بار میآورد، نبود دوستی است که چنین میکند». درست است، نیچه هرگز ازدواج نکرد و گفتهاند در سه بار خواستگاری از یک زن دست رد به سینهاش خورد (انگار، نیهیلیسم چندان هم جذاب نیست). بااینهمه، حرف او درست است.
کد خبر: ۳۴۲۴۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۴
نیهیلیسم یا پوچی انگاری؛
تصادم اندیشه نیچه و کامو در این است که کامو در آثارش در پی نیهیلیسم ناکاملی نیست که نیچه از آن سخن میگوید. نیچه نیز علی رغم باور به جایگزینی ارزشهای فروکاسته شده، بنیادِ آرمانی ارزشها را کنار نمیگذارد. پروراندن اخلاق کانتی به واقع صورتی از تحقق یابی نیهیلیسم ناکامل است. این در حالی است که کامو بر آن نیست که چیزی بر جایگاه انسانِ آگاه جایگزین گردد.
کد خبر: ۳۴۲۳۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۴
معرفی کتاب؛
«خدا مرده است». عبارتی است نوشته نیچه که او در بیشتر آثار خود آن را تکرار کرده است. اما قصد نیچه از بیان این سخن این چه بوده است؟
کد خبر: ۲۸۹۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۳۱
یادداشت محمدرضا تاجیک ؛
از یک منظر، پرسش از رابطهی میان اخلاق و سیاست بر دوگونه ممکن است: استعلایی و درونماندگار. پرسش استعلایی، پرسشی بازنمایانه است و ناظر بر پاسخ و فهم و یا عدم فهم درست از یک امر یا پدیده است. در اینجا، نقد، نقد پاسخها و فهم این مهم است که کدامین پاسخ بازنمایی وثیقتر و واقعیتر از واقعیت ارائه (از رهگذر کشف) میدهد. رویکرد استعلایی ما را به فرارفتن از آشوب کثرات و شورش جزئیات و محسوسات و دستیافتن به جهانی مثالی یعنی جهان ذوات کلی و وحدت و پیوستگی و استمرار و ضرورت و اصالت و هویت و ثبات فرامیخواند. این جهان جهان شباهتهاست نه تفاوتها. در این جهان، آدمیان از غار تنگ و تاریک سوبژکتیویتهی شخصی و فردی خود رها میشوند و به کمال و تعالی و یگانگی و فهم ناب میرسند و امکان رویت همهی رخدادها و امور و اشیاء را در ذات و جوهر ناب یا طبیعتشان مییابند. این جهان جهان فراروایتها و فرانظریههاست، جهان ذات و جوهر و عمق و حقیقت است نه جهان نمودها و ظواهر و اعراض. در این جهان، همهی آدمیان و چیزها به اصل خویش بازمیگردند و در اصل خویش با یکدیگر یگانه میشوند. در این جهان معنایی، درد فراق سیاست و اخلاق آرام میگیرد و جانهاشان با هم متحد میشود.
کد خبر: ۲۵۹۶۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۸
پیوند نیچه با جهان ایرانی؛
تلاشهای دکتر فولادوند برای معرفی نیچه به ایرانیان، صرفاً به ترجمه محدود نمیشود، چراکه معتقد است میان «فلسفه نیچه » و «فلسفه ایرانی» خویشاوندیهایی وجود دارد. از این رو، در پژوهشی نزدیک به چهار دهه به بررسی نسبت میان این دو میپردازد و کتاب اخیر او نیز دربردارنده فرازهایی از این پژوهش است.
کد خبر: ۱۸۰۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶
فیلسوف دوران بحران؛
نيچه كه مينوشت، بيپروا بود؛ بيپروا در نقد هر فرد و انديشهاي. اين بيپروايي در كنار نبوغ و تسلطش بر زبان از آثار او، شاعرانههايي فلسفي ساخته كه هنوز هم براي ارايه تفسيرهاي تازه قابليت دارند. اما اين زبان استعاري و اين بيپروايي در تاختن به انديشههاي حاكم در جامعه، باعث برداشتهاي نادرستي هم از نيچه شده است.
کد خبر: ۱۵۲۷۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۰
دلیل خودکشی و چرایی زندگی؛
«دلیل خودکشی و چرایی زندگی» در گفتوگو با دکتر حسین مصباحیان، استاد فلسفه دانشگاه تهران
کد خبر: ۸۷۷۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۳۰
گلن استراوسن گاردین؛
نیچه در یکی از نوشتههایش در تشریح انسان میگوید: «انسان موجودی تاریک و پیچیده است. خرگوش صحرایی را موجودی با هفت لایه میدانند اما در مقایسه با آن، انسان را باید با هفتاد برابر آن هفت لایه تصور کرد. آنقدر دارای لایههای مختلف است که هیچگاه نمیتوان گفت بله! توی واقعی این هستی.» و فروید نیز بر صحت این گفتار مهر تایید گذاشته است و در ادامه موجی که از اواسط قرن بیستم آغاز شده بود، انسان را موجودی تعبیر کرد که بر خلاف تصور خودش، بر خویشتن خویش ناآگاه است.
کد خبر: ۸۵۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۱۹
نشست «شب نیچه و جهان ایرانی»؛
داریوش شایگان: نیچه معتقد به بازگشتِ ابدی همان است، یعنی من و شما دوباره برمیگردیم و همین برنامه مجدداً پیشِرو است؛ خیام هم همانند نیچه اولاً دنیای اخلاقی ما را وارونه کرده و دوم اینکه به بازگشت حوادث اعتقاد دارد. دینانی: زندگی یک تراژدی است و نیچه به این امر آگاه است.
کد خبر: ۸۱۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۲
تحلیل سیاست معاصر از دیدگاه" فیلسوف رنج"؛
بهتازگی کتابی با عنوان «سیاست بزرگ نیچه » به قلم پروفسور هوگو دِروکن (Hugo Drochon)، استاد دانشگاه کمبریج انگلستان، از سوی انتشارات دانشگاه پرینستون انتشار یافته است کهشان ایلینگ (Sean Illing)، نویسنده پایگاه خبری-تحلیلی وکس (Vox) امریکا، با نویسنده این اثر گفتوگویی انجام داده است.
کد خبر: ۶۶۸۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۲۷
درباره فلسفه نیچه
مسئله تفسیر فلسفه نیچه و فهم آن همچنان چون معمایی ناگشوده است؛ تفسیر متافیزیکی "هایدگر" از نیچه از مفهوم بازی در اندیشه او غفلت کرده است و "یاسپرس" نیز هرگونه تفسیر نهایی نیچه را غیرممکن میداند.
کد خبر: ۱۷۲۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۲/۲۶