روحانیت و قدرت سیاسی ایران در داخل، تبلیغات را جانشین فرهنگ و روشنفکران ایرانی هم ایدئولوژی را جانشین فرهنگ کرده‌اند. من هم روشنفکران، هم روحانیت، هم اپوزیسیون و هم قدرت سیاسی کشورم را متهم می‌کنم که درکی از مقوله فرهنگ ندارند؛ لذا امروز یک نوع انحطاط فرهنگی همراه با نیهیلیسم جهانی جامعه ایرانی را تهدید می‌کند. کار به جایی رسیده که بخشی از اپوزیسیون، پرچم اسراییل را در آغوش گرفته و به دور خود پیچیده، در خیابان‌های لس‌آنجلس و سایر شهر‌های غرب می‌رقصد و از اسراییل عاجزانه تقاضا می‌کند که به ایران حمله کند! این وضعیت با فحاشی‌هایی که رخ می‌دهد نهایت ابتذال را می‌رساند. موضوع زمانی دردناک‌تر می‌شود که این نوع جهت‌گیری فرهنگی را میان برخی روشنفکران ایرانی می‌بینیم. بخشی از مردم هم به دلیل خشم و کینه‌ای که نسبت به وضع موجود دارند همین برخورد را می‌کنند. دلیل این امر آن است که در اکثر قریب به اتفاق نیرو‌های اجتماعی ایران (از پوزیسیون گرفته تا اپوزیسیون) مقوله فرهنگ درک نشده است. آموزش و پرورش در ایران، نوعی هولوکاست است. دانشگاه به بازی احمقانه صدور مدرک بدل شده، رسانه ملی شکست خورده است. روحانیت تا حد زیادی شأن و پایگاه خود را از دست داده، روشنفکران در طرف غلط تاریخ ایستاده‌اند و ... همه این گزاره‌ها دست به دست هم داده تا جامعه ایرانی به لحاظ اخلاق شرایط مناسبی نداشته باشد.

در دوران معاصر هم من فکر می‌کنم الگو‌های چندان اصیلی وجود ندارد، هرچند تا حدودی و به صورت پراکنده جوانان ما به برخی از چهره‌های روشنفکری علاقه‌مندند، ولی واقعاً به اعتبار الگو رفتاری و اخلاقی جامعه به‌شدت تهی است. البته جریانات سنتی و گفتمان انقلاب در ایران برای خودش هنوز الگو‌هایی دارد که بخش کوچکی از جامعه هستند و تمامیت جامعه را تشکیل نمی‌دهند و این جریان و الگوهایش نیز روز به روز ضعیف‌تر می‌شوند.

تصادم اندیشه نیچه و کامو در این است که کامو در آثارش در پی نیهیلیسم ناکاملی نیست که نیچه از آن سخن می‌گوید. نیچه نیز علی رغم باور به جایگزینی ارزش‌های فروکاسته شده، بنیادِ آرمانی ارزش‌ها را کنار نمی‌گذارد. پروراندن اخلاق کانتی به واقع صورتی از تحقق یابی نیهیلیسم ناکامل است. این در حالی است که کامو بر آن نیست که چیزی بر جایگاه انسانِ آگاه جایگزین گردد.

راهنمای کهکشان برای اتواستاپ‌زن‌ها» رمانِ مطرح داگلاس آدامز، نویسنده‌ بریتانیایی است که در پنج جلد نوشته شده و آرش سرکوهی تاکنون سه جلد از آن ترجمه کرده است.

صد و بیست و سومین نشست از سلسله جلسات ماهانه فرهنگ مهدوی با موضوع «نقدی بر عرفان‌های نوظهور معاصر» 25 مرداد، در سالن سوره حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. همایون همتی، فوق دکترای ادیان و عرفان از دانشگاه بیلفلد آلمان در این نشست به «شناسایی قربانی‌های عرفان‌های نوپدید و معرفی عرفان‌های اصیل ایرانی» پرداخت.

مؤسس جبهه مصاف و نظریه‌پرداز ایرانی گفت: متأسفانه تربیت دینی را انتزاعی کرده‌ و از پرداختن به اصل و مورد توجه قرار دادن مبانی اصیل اسلامی طفره رفته‌ایم.

دغدغه این روزهای برخی از صاحبنظران، کمرنگ شدن نقش مرجعیت‌های فکری- اجتماعی در جامعه است و بر این باورند که مردم در واکنش به مسائل جامعه حتی پیشگام‌تر از آنان حرکت می‌کنند. اگر این ادعا را بپذیریم آن وقت این پرسش مطرح می‌شود که این امر باید مثبت ارزیابی شود یا منفی؟ و چه پیامدها یا مزیت‌هایی برای جامعه دارد؟ برای بررسی این موضوع به سراغ هادی خانیکی، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و مقصود فراستخواه، عضو هیأت علمی مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی رفتیم تا برای این مسأله روز جامعه‌ پاسخی بگیریم.

«دلیل خودکشی و چرایی زندگی» در گفت‌وگو با دکتر حسین مصباحیان، استاد فلسفه دانشگاه تهران

استاد فلسفه دانشگاه گفت: شریعتی را به اعتبار یک بحث جامعه‌شناسانه و تاریخی می‌توان در تبار روشنفکران دینی قلمداد کرد. اما آیا به راستی به لحاظ فلسفی و متافیزیکی می‌توان او را در زمره روشنفکران دینی قرار دارد؟ به اعتقاد بنده به هیچ وجه!