شعار سال: انسان از ابزارهای مهم برای ایجاد تغییر و تحول و آبادانی یک منطقه به شمار می رود اما به شرط آنکه توانمند باشد و هنگامی انسان توانمند می شود که اطلاعات، دانش و امکانات در اختیار او قرار گیرد و کمیته امداد امام خمینی(ره) در این راستا می کوشد تا ظرفیت های بالقوه ای را در اختیار مناطق محروم قرار دهد.
جزیره قشم در کنار منطقه آزاد با بازارها و مراکز خریدش و همچنین جاذبه های طبیعی مانند جنگل حرا، دره ستارگان و جزایر مانند هرمز و هنگام بین گردشگران از محبوبیت ویژه ای برخوردار است.
روستای «کنارسیاه» ، یکی از روستاهای جزیره قشم، نخستین منطقه ای بود که با خبرنگاران دیگر به آنجا رفتیم؛ گویی زمان در این منطقه متوقف شده زیرا ساکنان این روستا از بسیاری از امکانات که مردم دیگر نقاط کشور سالهاست بهره مند هستند، بی بهره مانده اند.
اینجا از معدود نقاط کشور است که مردم آن به آب دسترسی ندارند، بنابراین کمیته امداد، منبع های آب را در اختیار ساکنان این منطقه قرار داده تا مردم بتوانند آب بخرند اما به گفته ساکنان منطقه، آنها تمام پولی که از کمیته امداد به عنوان مستمری دریافت می کنند صرف خرید آب می کنند که چندان هم شیرین نیست.
** نتیجه نویدبخش فعالیت های توانمندسازی
دیدن موفقیت بین این همه محرومیت شیرین است، فرآیند توانمندسازی کمیته امداد گاهی چنان نتیجه بخش بوده که می توان امید داشت این مناطق محروم کشور نیز بزودی شاهد تغییرات زیادی باشند.
محمد حسینی 35 ساله به خوبی توانسته از برنامه های توانمندسازی کمیته امداد بهره ببرد، او که اکنون پنج فرزند و یک نوه دارد، زمانی با فوت پدرش تحت حمایت کمیته امداد بوده و حالا با احداث رستوران با صفایی کنار زیباترین ساحل قشم، به کار آفرینی موفق تبدیل شده است.
محمد که مشغول بازپرداخت وامی است که از کمیته امداد گرفته، مهمترین کمک امداد را ارائه مشاوره به او برای ایجاد این مرکز گردشگری می داند و می گوید: مشاوران گردشگری امداد به من راهنمایی دادند تا در این منطقه - که در مسیر گردشگری است - رستوران احداث کنم.
موفقیت این جوان تا حدی بوده که امروز توانسته برای تعدادی از ساکنان منطقه نیز ایجاد اشتغال کند و حتی اکنون افق های زیباتری نیز در ذهن خود برای توسعه کارش دارد .
او از شوهرش به دلیل اعتیاد طلاق گرفته و حالا خود سرپرست دخترش شده است؛ زینب با شرکت در کلاس ها سوادآموزی، سواد خواندن و نوشتن را نیز پیدا کرده و با خیاطی و زری دوزی، امرار معاش می کند.
** طرح اکرام ایتام، اقدامی دیگر در جهت فقر زدایی
هرچند اجرای برنامه های توانمندسازی، فرصت های زیادی برای اشتغال و درآمدزایی در مناطق محروم فراهم می کند اما برای برخی افراد در کنار برنامه های توانمندسازی، لازم است برنامه های حمایتی نیز اجرا شود.
بطور مثال «مجتبی تفکر» 21 ساله - که به نظر 15 ساله می آید -، هفت سال پیش پدرش را از دست داده و ناخواسته با وجود تالاسمی و دیابت، سرپرست خانواده چهار نفره اش شده است.
این جوان از جمله مددجویانی است که فقط به کمک های کمیته امداد و یارانه ای که می گیرند، متکی بوده و محل درآمد دیگری ندارد.
مجتبی توانایی حرف زدن و کار کردن ندارد و با یاری دیگران و خویشاوندانش حرف ها و خواسته هایش را بیان می کند، بنابراین به طرح حمایتی نیاز دارد بنابراین کمیته امداد طرحی موسوم به «اکرام ایتام» را برای اینگونه افراد دارد.
رئیس کمیته امداد شهرستان قشم با اشاره وضعیت مجتبی می گوید: با طرح ارزشمند اکرام ایتام توانستیم حامیانی برای این خانواده نیازمند پیدا کنیم.
وی خطاب به خبرنگارانی که به خانه مجتبی تفکر آمده اند، تصریح می کند: کمیته امداد مستمری و هزینه رفت و آمد مجتبی برای دیالیز را پرداخت می کند اما آنان همچنان نیازمند یاری جدی توانمندان و خیران هستند.
** بی آبی، درد اصلی روستای «کنارسیاه»
بوهای آزار دهنده و جولان حشرات موذی در کنار خانه های محقر، چهره ای ناخوشایندی از این روستا به تصویر کشیده است. تنها ساختمان مناسب این روستا مدرسه اش است.
ساکنان روستای «کنارسیاه» ، آرزو دارند وضعیت تغذیه آنان بهبود یابد یا اینکه سرویس های بهداشتی برایشان ساخته شود.
وقتی از آرزوی یکی از دانش آموزان مدرسه می پرسم، یکی می گوید «دوست دارم یک عالمه غذا داشتم» و دیگری آرزوی خوردن پیتزا است، وقتی از او می پرسم تا حالا پیتزا خورده می گوید نه ولی عکسش را دیده ام.
این روستا تنها دبستان دارد و دانش آموزان پس از اتمام پایه ششم به دلیل دوری مسافت دیگر نمی توانند ادامه تحصیل دهند.
زنان و مردان این روستا بیشتر از سن عمرشان، خط بر پیشانی دارند که نشان از سختی است که روزگار بر آنها روا داشته است.
** لزوم همکاری دستگاه ها در حل مشکلات روستای «سیاه کنار»
مدیر کل کمیته امداد استان هرمزگان می گوید: این استان در حوزه بهداشت و درمان و مسائل فرهنگی دچار مشکلات زیادی است درحالیکه متولی اصلی این امور دستگاه های مختلفی مانند وزارت بهداشت، آموزش و پرورش و دانشگاه ها هستند.
مرتضی موصلی خواستار حل ریشه ای مشکلات این روستا شد و از مسئولان ذیربط خواست حمایت های بیشتری از این روستا به عمل آورند.
** لزوم توجه به تقویت مولفه های فرهنگی در کنار توانمندسازی
سفرمان به «کنارسیاه» پایان یافت اما هنوز در این اندیشه هستم که اگر دانش آموزان این منطقه می توانستند ادامه تحصیل دهند و مهارت فردی و شغلی را فرا می گرفتند، این روستا با تکیه بر منابع انسانی توانمند خود، چهره ای دیگر می یافت و چه بسا حتی می توانست به یکی از نقاط گردشگری تبدیل شود.
هرچند کمیته امداد، برنامه های توانمندسازی را برای ساکنان این روستا اجرا می کند اما مولفه های فرهنگی نیز در ارتقای سطح زندگی مردم نقش موثری دارد بطور مثال مانع شدن یک پیرزن روستایی از ساختن سرویس بهداشتی از سوی کمیته امداد، ناشی از فقر فرهنگی است.
به نظر می رسد رفع نیازهای مالی مددجویان در این روستا و جزیره لازم است اما کافی نیست زیرا در کنار رفع نیازهای مالی، تقویت مولفه های فرهنگی می تواند بر سبک زندگی ساکنان تاثیرگذار باشد.
شاید اگر ساکنان این روستا، دانش و اطلاعات کافی درباره نیازهای خود داشتند، می توانستند حداقل در مقابل خبرنگاران بیش از اکنون، نیازهایشان را بهتر مطرح کنند.
** ضرورت یافتن راهکارهای علمی برای ریشه کنی محرومیت
علی محمد ذوالفقاری معاون حمایت و سلامت کمیته امداد در خصوص راهکارهای مقابله با محرومیت زدایی در روستای «کنارسیاه» می گوید: دانشگاه های کشور باید با ورود به موضوع فقر، راهکارهای علمی برای ریشه کن کردن و پیشگیری از فقر در جامعه را ارائه دهند و مشخص کنند تا چه اندازه کمک های صرف نقدی و ارائه خدمات مددکاری می تواند به فقرزدایی در جامعه کمک کند.
قشم بزرگ ترین جزیره خلیج فارس را درحالی ترک کردیم که جزیره کوچک و معروف دیگری در همین استان هرمزگان یعنی کیش وجود دارد که هیچ مددجویی ندارد.
با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار 4 اردیبهشت 1395، کد مطلب: 82045740: آدرس سایت: www.irna.ir