در سال 2006، پیروزی فراگیر دموکرات ها در رای گیری کنگره، دولت بوش را مجبور به تغییر رویکرد در قبال عراق کرد و تلاش برای جلب رضایت نظام ایران کرد.

سپس در انتخایات میان دوره ای سال 2010، قدرت به دست جمهوری خواهان افتاد و باراک اوباما را مجبور به حمایت از مداخله نظامی در لیبی کرد، تصمیمی که او بعد ها به عنوان "بدترین اشتباه" دوران ریاست جمهوری اش از آن یاد کرد. و دوباره پس از شکست انتخاباتی دموکرات ها در سال 2014، دولت اوباما تغییر رویکرد داد و مذاکرات با ایران بر سر توافق هسته ای را به طوری جدی پی گرفت.

دولت ترامپ هم ممکن است پس از 6 نوامبر دچار همین تغییر و یا اصلاح رویکرد سیاسی شود. احتمالا انتخابات میان دوره ای پیامد های مستقیم و غیر مستقیمی بر سیاست خارجی آمریکا به ویژه در قبال خاورمیانه خواهد داشت.

تغییرات در کنگره

پیامد های مستقیم این انتخابات مربوط به ایجاد تغییرات در داخل کنگره آمریکا و در رابطه بین قوه مجریه و مقننه می شود. حالا که جمهوری خواهان در سنا قدرت را در دست گرفتند باز هم هیچ تضمینی وجود ندارد که آن ها رویکرد ترامپ در قبال خاورمیانه، به ویژه در مورد ایران و عربستان، را به چالش نکشند. سناتور ها، لیندسی گراهام و مارکو روبیو دولت را برای اعمال تحریم های شدید تر علیه ایران تحت فشار گذاشته اند، در حالیکه سناتور رند پاول، در مورد عواقب خروج از توافق هسته ای ایران هشدار داده است. در پی قتل جمال خاشقجی خبرنگار، هر سه این سناتور ها از دولت خواستند تا برخورد شدیدی با عربستان، که خود ترامپ مایل به آن نیست، داشته باشد. این گمانه زنی وجود دارد که بر سر این موضوع ممکن است جمهوری خواهان کنگره با کاخ سفید به مشکل بر بخورند.

به علاوه، دموکرات ها با کنترل مجلس نمایندگان ، برای تغییر رویکرد سیاست گذاری تلاش خواهند کرد. احتمالا مجلس تلاش خواهد کرد تا دولت ترامپ را برای متوقف کردن فروش سلاح به عربستان تحت فشار بگذارد و از آن به عنوان اهرم فشاری برای پایان دادن به جنگ در یمن استفاده کند.

افزایش تمرکز بر سیاست خارجی

شکست های ترامپ در انتخابات میان دوره ای معمولا باعث می شود تا کنگره در دستور کار مسائل داخلی کاخ سفید دخالت کند. به همین منظور، احتمالا دولت ترامپ، در بازه زمانی بین انتخابات میان دوره ای تا آغاز کمپین انتخاباتی در اواسط سال 2019، تمرکزش را بیشتر بر سیاست خارجی بگذارد.

این احتمال وجود دارد که ترامپ بالاخره جزئیات طرح صلح بین اسرائیل و فلسطین را اعلام کند. در حالی که ترامپ مدام از این صحبت می کند که می خواهد اسرائیلی ها و فلسطینی ها را به پای میز مذاکره بیاورد، اما هیچ گاه نگفته است که چه پیشنهادی برای دو طرف دارد.

احتمالا کاخ سفید همچنان بر اعمال فشار بر ایران ادامه خواهد داد و از جانب محافظه کاران کنگره مورد انتقاد قرار خواهد گرفت که چرا در اعمال تحریم ها جدی تر عمل نمی کند و حزب چپ نیز به خاطر بالا بردن احتمال وقوع یک درگیری پر هزینه با نظام ایران، معترض به دولت خواهد بود. همچنین انتظار می رود که ترامپ برای برقراری روابط مجدد با مسکو تلاش کند، اما به احتمال زیاد این تلاش از جانب دموکرات ها، که معتقد هستند کرملین با دخالتش در انتخابات باعث روی کار آمدن ترامپ شده است، خنثی شود.

در حالی که انتظار می رود کاخ سفید پس از انتخابات میان دوره ای بیش تر در مسائل خاورمیانه دخالت کند، ماهیت کلی سیاست خارجی اش در قبال منطقه گفته می شود تقریبا بی تغییر خواهد ماند: به جای استراتژیک بودن، تاکتیکی و به جای منسجم بودن، غیر قابل پیش بینی خواهد بود.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت دیپلماسی ایرانی ، تاریخ انتشار: 23 آبان 1397 ، کدخبر: 1980025 ، www.irdiplomacy.ir