شعار سال: با چنين مقدمه‌اي، واضح است تروريستي اعلام‌کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، چه آن را اقدامي تبليغاتي براي فضاي سياست داخلي آمريكا و دوپينگ انتخاباتي حزب ليکود اسرائيل بدانيم، چه فرماني براي افزايش فشار بر جمهوري اسلامي ايران يا هر دو گزاره، بخشي از سياست کلي «بي‌ثباتي» ترامپ است. تجربه
18 سال حضور نظامي و مستقيم آمريكا در منطقه که با جنگ در افغانستان و عراق آغاز شد و با حمله در سوريه و حضور غيرمستقيم در ليبي و يمن تداوم يافت، مؤيد يک نتيجه روشن است: همان بي‌ثباتي! در سوريه، بعد از آغاز شورش مسلحانه با حمايت قطر، عربستان سعودي و امارات متحده عربي بر اساس گزارش سيمور هرش، روزنامه‌نگار برجسته آمريكايي، سیا عمليات تخليه و انتقال تسليحات زرادخانه‌هاي معمر قذافي، ديکتاتور ليبي از مسير مديترانه و ترکيه به داخل مرزهاي سوريه را دنبال مي‌کرد.
آمريكا در مواجهه با داعش با وجود داشتن پيمان نظامي و مسئوليت در برابر دولت عراق، تعلل کرد و شرط گذاشت و بعد که با تأخير فراوان وارد کارزار شد، سياست مديريت و کنترل داعش را در پيش گرفت تا بتواند در بزنگاه از کارت داعش در تغيير موازنه در عراق استفاده کند. در محافل خبري مشهور است سفير آمريكا در بغداد و فرستاده ويژه ترامپ که آشکارا براي نخست‌وزيري مجدد حيدرالعبادي تلاش مي‌کردند، رهبران سياسي عراقي را با دو کارت، تخريب و افشاگري و تهديد داعش، مجبور به حمايت از العبادي کردند؛ تلاشي که منجر به نخست‌وزيري عادل عبدالمهدي و رياست‌جمهوري برهم صالح شد.
راهبرد بي‌ثباتي در عراق
20 خرداد 1393 موصل به دست داعش سقوط کرد و ابراهيم عواد ابراهيم علي محمد البدري السامرایي مشهور به ابوبکر البغدادي در خطبه‌اي در مسجد جامع نوري خود را خليفه خواند.
سقوط موصل و آغاز جنگ، موجي از ترس ، وحشت و بي‌ثباتي را در عراقي که به سمت تکميل فرايند «دولت-ملت‌سازي» و «ثبات و بازسازي» مي‌رفت، ايجاد کرد.

حسن دانايي‌فر، سفير سابق ايران در بغداد در‌اين‌باره در نشست سايت ديپلماسي ايراني گفت: «هنگامي که موصل سقوط کرد، شرايط خاصي بر بغداد حاکم شد. به‌نحوي‌که بيش از 60 درصد مردم بغداد را ترک کرده بودند و افراد بسيار زيادي به کنسولگري‌هاي ايران براي دريافت اقامت مراجعه مي‌کردند. وضعيت روحي و رواني افت کرده بود. بنده 14 دي 92 يعني چهار روز پس از سقوط فلوجه، در ملاقاتی که با آقاي نوري مالکي داشتم، اعلام کردم مي‌خواهند آن چيزي را که در سوريه اجرا شد، در عراق نيز اجرا کنند. دقيقا شش ماه قبل از سقوط موصل گفتم که مي‌خواهند حلبي در شمال عراق و در موصل ايجاد کنند». داعش در عراق شکست خورد اما ماحصل خلافت داعش براي دولت بغداد، «بي‌ثباتي» بود. داعش، با تحميل هزينه‌هاي نظامي و امنيتي و انساني، اين کشور را از مسير «ثبات و بازسازي» دور کرد. همين بي‌ثباتي در شرايط سياسي و امنيتي بود که مسعود بارزاني رهبر کردها را براي برگزاري همه‌پرسي استقلال کردستان عراق وسوسه کرد؛ طرحي که البته شکست خورد.

پيام شکست داعش توسط ايران
پيروزي نظامي بر داعش در عراق و سوريه که در نامه 30 آبان 1396 سردار سليماني خطاب به مقام معظم رهبري اعلام شد، يک پيام مهم براي منطقه و جهان داشت: ايران توانسته است ثبات و امنيت را در منطقه پر‌آشوب و پر‌رقابت خاورميانه حاکم کند. در دوران پساداعش، عراق توانست نخستين انتخابات بدون داعش را 23 ارديبهشت 1397 برگزار و دوباره در مسير ايجاد ثبات سياسي، امنيتي و اقتصادي حرکت کند. در سوريه هيئت‌هاي سياسي و اقتصادي جهان عرب به ديدار همتايان سوري خود مي‌روند. عمر البشير که اين روزها بايد او را ديکتاتور مخلوع سودان دانست، با چراغ سبز سعودي‌ها به ديدار اسد رفت و امارات متحده عربي يکي از حاميان گروه‌هاي مسلح ضددولت بشار اسد، سفارتش را در دمشق بازگشايي کرد. سرلشکر علي مملوک، رئيس دفتر امنيت ملي سوريه به مصر سفر کرد و برخي منابع لبناني گفته‌اند او به سعودي نيز سفر کرده است. اين تغييرات که در سايه پيروزي‌هاي نظامي شکل گرفت، از نتايج راهبرد «ثبات‌سازي» ايران بود.

نياز آمريكا به بي‌ثباتي
«اين تعيين، بر اين حقيقت تأکيد مي‌کند که اقدامات ايران از پايه و به‌صورت بنيادين با اقدامات دولت‌هاي ديگر متفاوت است»؛ اين بخشي از بيانيه 19 فروردين 1398 دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور نسبتا جمهوری‌خواه آمريكا است که در آن سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران را به‌عنوان سازمانی تروريستي اعلام مي‌کند.
روشن است که هدف تروريست‌خواندن سپاه، تحت فشار قراردادن دولت‌هاي همراه و همکار با ايران است که دولت عراق از جمله آنهاست. ايران روابط راهبردي، سياسي، امنيتي و اقتصادي سطح بالايي (حدود 12 ميليارد دلار) با عراق دارد. به همين دليل روي‌کارآمدن دولت همراه با آمريكا براي همکاري در اجراي تحريم‌هاي ترامپ، براي رهبران کاخ سفيد بسيار بااهميت بود. با ناکام‌ماندن حمايت کارگزاران منطقه‌اي آمريكا در نخست‌وزيري مجدد حيدر العبادي، آنها تلاش مي‌کنند با افزايش فشار بر دولت بغداد، آنها را از همراهي با دولت ايران منصرف کنند يا لااقل جلوي افزايش همکاري‌ها را بگيرند. در ديدار تاريخي اسفند 1397، حسن روحاني، رئيس‌جمهور، از عراق که دستاوردهاي سياسي و اقتصادي شایان‌توجهي داشت، دو طرف در‌حالي‌که به‌خوبي مي‌دانستند ترامپ به‌زودي سپاه را به‌عنوان سازمانی تروريستي اعلام مي‌کند، بر گسترش، تنوع‌بخشي و تعميق روابط همه‌جانبه تأکيد کردند. در بيانيه خبري ديدار تاريخي آیت‌الله‌العظمی سيستاني، مرجع عالي‌قدر تشيع با رئيس‌جمهور نيز همين نکته طلايي آمده است: «آقاي سيستاني از هرگونه اقدامي در راستاي تقويت روابط عراق با همسايگان خود بر اساس منافع طرفين استقبال نمودند.»
آمريكا براي توجيه حضور نظامي، فضاسازي براي سياست خارجي و افزايش فروش تسليحاتي‌اش، نياز به بي‌ثباتي دارد. واضح است تروريستي اعلام‌کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، چه آن را اقدامي تبليغاتي بدانيم، چه دستوري براي افزايش فشار بر ايران يا هردو گزاره، بخشي از سياست کلي «بي‌ثباتي» ترامپ است. عراقي‌ها با تجربه 16ساله کار مستقيم با آمريكايي‌ها، ارزيابي دقيقي از توان ايالات متحده دارند؛ به همين دليل عادل عبدالمهدي، نخست‌وزير عراق در واکنش به تصميم جنجالي ترامپ گفت: «اين تصميم مي‌تواند تأثيري منفي بر عراق و منطقه داشته باشد.»

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 26 فروردین 98، شماره: 3403