
شعارسال: خشم عمومی ناشی از این فاجعه و همچنین عدم اطلاعرسانی و آدرس غلط دادن به جامعه و تاکید بیمورد برخی مسئولان دولتی بر آن که از سوی مردم به عنوان پنهانکاری عامدانه تفسیر میشود، باعث ایجاد تجمعات اعتراضآمیز با جهتگیریهای تند سیاسی در برخی نقاط پایتخت و دیگر شهرهای ایران شده است.
جامعه ایران که پس از شهادت سردار سلیمانی و آن تشییع میلیونی و کمنظیر که منجر به وحدت نسبی میان اقشار مختلف و نیروهای سیاسی شده بود، حال پس از اعلام علت سقوط هواپیما و اعتراض عمومی، به شدت دو قطبی شده است.
معمولا گاهی در فضای دو قطبی، عقلانیت غریبتر از هر زمان دیگر به حاشیه رفته و احساسات و عواطف اقطاب درگیر در جامعه در متن موضعگیریها نمود مییابد.
باید توجه داشت که در شرایط موجود، شکافهای اجتماعی فعالتر شده و برخوردهای سخت صرفا پتانسیل اعتراضی را تشدید میکند. اما شعارها در تجمعات اعتراضی اخیر بسیار تند و ساختارشکنانه بود.
درست است که خطای انسانی در سقوط هواپیما از سوی سیستم پدافند هوایی سپاه بوده و فرماندهان ارشد سپاه نیز بر این خطا اذعان داشته و مسئولیت کامل آن را بر عهده گرفتهاند و البته که با مقصران این اتفاق دردناک نیز باید برخورد قاطعانه صورت بگیرد، اما نباید فراموش کرد سپاه حافظ تمامیت ارضی کشور است و حمله علیه این نهاد و تضعیف آن در افکار عمومی، یک اشتباه استراتژیک به حساب میآید و فضای دو قطبی جامعه را تشدید میکند.
شجاعت سپاه در حمله به پایگاههای آمریکایی و در عین حال فاصله از جنگ مستقیم نظامی که منطق محاسبه این نهاد استراتژیک نظام را هویدا کرد از یادها فراموش نخواهد شد و باید در کنار دیگر خدمات این نهاد در جامعه مورد تبیین قرار بگیرد. همچنین فراموش نکنیم برای اولین بار بود که مسئولان ارشد یک نهاد رسمی در کشور بابت خطای خود به صورت رسمی از ملت عذرخواهی کردند و این جای تقدیر از فرماندهان ارشد سپاه دارد. در حالی که در اتفاقات دیگر هرچند با تلفات انسانی کمتر، هیچ نهاد رسمی یا مسئولی از مردم عذرخواهی نکرده است و گاهی در موقعیت طلبکارانه نیز قرار گرفتهاند.
اما از سوی دیگر حاکمیت باید در راستای بازسازی اعتماد عمومی که به شدت خدشهدار شده است و همچنین ترمیم شکافهای اجتماعی گامهای اساسی بردارد. در وضعیت فعلی ایران، این میزان از بیاعتمادی که در خشم عمومی نیز نمود یافته بسیار خطرناک است و ادامه این مسیر با ابهامات اساسی مواجه است. دامن زدن به بیاعتمادی و ناامیدی اجتماعی یا عدم تلاش برای بازسازی آن نیز یک اشتباه استراتژیک در فضای دو قطبی جامعه است.
بازسازی اعتماد عمومی و ترمیم شکافهای اجتماعی با وجود برخی خطاهای گذشته که در اذهان عمومی ماندگار شده و زندگی آنها را تحت تاثیرات سوء خود قرار داده، عزم و اراده جدی نهادهای تصمیمساز و تصمیمگیر نظام برای اصلاح روشهای اشتباه پس از فهم دقیق مطالبات و اعتراضات عمومی را میطلبد.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از روزنامه همدلی، تاریخ انتشار: ۲۴ دی 1398 ، کدخبر: _ ، www.hamdelidaily.ir