«بهرام قاسمی» که از اواسط خردادماه در حکمی از سوی محمد جواد ظریف به‌عنوان سخنگوی جدید این وزارتخانه معرفی شد، در اولین نشست خبری خود با رسانه‌ها در پاسخ به این سوال که چرا با وجود اهمیت حضور نهادهای مالی- بانکی در سوئیس در فضای پسابرجام تاکنون و پس از نزدیک به دو سال، سفارتخانه ایران در برن بدون سفیر است، گفت: «سفیر در هر کشوری نقش بسیار زیادی دارد و قطعا می تواند در ارتقای فعالیت‌ها کمک کند، اما به هر حال جای سفیر در سفارت ما در برن خالی است.» قاسمی افزود: «سفارتخانه ما در برن باز و فعال است و دیپلمات‌ها با تمام توان کار و سعی می کنند، خلأ سفیر را جبران کنند، اما به هر حال حضور سفیر مهم و اثرگذار است. به دلایلی افرادی تعیین شده و به دلایل شخصی و خانوادگی جابه‌جا‌ شده‌اند که البته این موضوع گهگاهی در وزارت خارجه رخ می‌دهد و امیدواریم که سفیر زودتر مشخص شود و شاید از این منظر، این از بد شانسی سوئیس باشد.» او ادامه داد: «به هر حال سفارت‌خانه فعال است و کارها و امور در حد توان، در حال انجام شدن است، کاردار و کارشناسان حضور دارند و در سفارت سوئیس در تهران هم این موضوع پیگیری می شود، همچنین دفتر نمایندگی ما در ژنو فعال است و این می تواند کمک‌کننده باشد.» سخنگو با بیان اینکه احساس نگرانی بالایی نداریم، ابراز کرد: «اما به هر حال این موضوع درست است که ما نباید هیچ سفارت‌خانه ای را بدون سفیر بگذاریم و به سرعت باید با بازگشت یک سفیر، سفیر بعدی جایگزین شود، اما درخصوص برن این موضوع اتفاق افتاده و امیدوارم با گفت وگوهایی که اخیرا وجود داشته، فرد معقول و شایسته ای که بتواند امور را در آنجا انجام دهد، به محل ماموریت اعزام شود».

پیشتر نیز حمید بعیدی‌نژاد، مدیر کل سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه در این خصوص گفته بود که چندان در جریان جزئیات این موضوع نیست. بعیدی نژاد در حاشیه نشست خبری خود در یکی از خبرگزاری‌ها در تاریخ 23 تیر ماه در پاسخ به این سوال که با وجود اهمیت سوئیس به‌عنوان قطب مالی و بانکی جهانی، آیا فقدان سفیر می تواند در بهره‌گیری ایران از مزایای برجام خللی وارد کند، افزود: «این موضوع بیشتر مربوط به روابط دوجانبه است و درخصوص تعاملات مالی-بانکی در واقع ارتباط ما با گروه 1+5 است و از این کانال صورت می گیرد و چندان ارتباطی با سوئیس ندارد».

* گفت‌وگوهای سیاسی ایران و سوئیس

در همین ارتباط، دور جدیدی از گفت‌وگوهای سیاسی بین ایران و سوئیس به ریاست معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه ایران و قائم‌مقام وزارت خارجه سوئیس در برن برگزار شد. با توجه به علاقه‌مندی دو کشور به گسترش بیش از پیش مناسبات فیمابین در چارچوب اجرای نقشه راه توسعه مناسبات دوجانبه، دور جدیدی از گفت‌وگوهای سیاسی به ریاست مجید تخت‌روانچی و رسیه قائم مقام وزارت خارجه سوئیس در تاریخ 27 خردادماه برابر با 16 ژوئیه در برن برگزار شد. در این گفت‌وگوها علاوه بر مقامات وزارت امور خارجه مسوولانی از حوزه‌های قضایی و همچنین مبارزه با تروریسم حضور داشتند که در قالب سه گروه به بررسی روند روابط دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و همکاری در حوزه قضایی و حقوق بشر پرداختند. در این دور از گفت‌وگوها که به نزدیک‌تر شدن دیدگاه‌های دو طرف در مورد زمینه‌های مورد علاقه و حائز اهمیت برای طرفین منجر شد کارشناسان ارشد دو کشور پیرامون موضوع روند اجرای برجام به ویژه در زمینه حل موانع بانکی و چگونگی کمک به تسهیل و تاثیرگذاری بیشتر آن صحبت کردند.

*جایگاه مهم مالی و بانکی

بانکداری در سوئیس بسیار پیشرفته است و این کشور حدود 400 بانک دارد و به‌طور کلی 5 هزار موسسه بانکی و مالی در سوئیس فعالیت می‌کنند. از چند بانک بسیار بزرگ گرفته تا بانک‌های کوچکی که تنها در خدمت چند مشتری خاص یا یک انجمن است. سوئیس همچنین انواع خدمات مالی داخلی و خارجی را ارائه می دهد. دو بانک بسیار بزرگ این کشور UBS و Credit Suisse نام دارند که با استفاده از یک شبکه گسترده در سوئیس و اکثر مراکز بین‌المللی، بیش از 50 درصد سپرده‌های بانکی سوئیس را در اختیار دارند. قطب‌های اقتصادی این کشور دو شهر جهانی ژنو و زوریخ هستند، هر‌چند پایتخت سوئیس شهر برن است. سوئیس در مناسبات جهانی نیز دارای سابقه بی طرفی است، به‌طوری‌که این کشور از سال 1815 تاکنون وارد هیچگونه جنگی نشده است، به همین خاطر مقر بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی است.

*پایان عملیات روسیه از نوژه

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه نشست خبری خود در مورد اخبار اخیر منتشر شده در رسانه‌ها مبنی بر استفاده روس‌ها از پایگاه هوایی نوژه در همدان برای مبارزه با گروه‌های تروریستی در سوریه گفت: «هیچ توافق‌نامه‌ای با روسیه در این ارتباط نداریم. روابط ما با روسیه در برخی از بخش‌ها راهبردی است و در برخی از حوزه‌ها مواضع دو کشور به هم نزدیک است که از جمله موضوع مبارزه با تروریسم و داعش و هر آنچه منطقه را ناامن و بی‌ثبات می‌کند، است.» این دیپلمات وزارت خارجه ادامه داد: «آنچه که برای ما مهم است موضوع امنیت کشورمان است. ما برای تامین امنیت کشورمان از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنیم و یکی از اصولی که در این راستا دنبال می‌کنیم مبارزه با تروریسم است.» او با بیان این‌که دو کشور در مورد داشتن همکاری مشترک با یکدیگر در این زمینه تفاهم‌هایی داشته‌اند، اظهار کرد: «در مورد آنچه اشاره شد این موضوع با مجوز و اطلاع قبلی ایران و بر اساس درخواست آنها صورت گرفته که از فضای ما و برخی از امکانات ما برای مقابله با تروریسم در سوریه استفاده کنند.» قاسمی ادامه داد: «درباره موضوع روسیه آنچه انجام شده، یک کار موقت و با هماهنگی بوده است و باید تاکید کنم که روسیه نه در ایران پایگاه دارد و نه در ایران مستقر شده بلکه کار موقتی بوده که عجالتا پایان پذیرفت».

* توهم عربستان

بهرام قاسمی با اشاره به گسترش تعاملات ایران با کشورهای مختلف در طول فعالیت دولت یازدهم و روابط با دولت‌های عربی گفت: «در برخی از مناطق آن‌قدر که توقع داشتیم پیشرفت نداشته‌ایم، اما این ناشی از ناکارآمدی دولت یا وزارت خارجه نیست و دارای دلایل خاصی بوده است.» قاسمی با اشاره به فضای جدید بین‌المللی که در ارتباط با ایران در عرصه جهانی ایجاد شده است، ادامه داد: «برخی از ایجاد چنین فضایی برای ایران نگران شدند و مسیر حرکت خود را تغییر دادند که یکی از این کشورها عربستان بوده است. عربستان تصور نمی‌کرد که ما در صحنه جهانی بتوانیم به جایگاه بهتری برگردیم و از روند اتفاقات صورت گرفته نگران شد و تصور کرد که وضعیت جدید ایران می‌تواند برای این کشور تهدید‌کننده باشد. اما این تصور بر اساس یک توهم است و بر اساس همین توهم دست به یکسری اقدامات و کارشکنی‌هایی زده است.» او همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با ادعاهای اخیر برخی از رسانه‌های عربی و نزدیک به عربستان مبنی بر اینکه نیروهای نزدیک به ایران قصد داشتند که در عملیاتی سفیر عربستان در عراق را ترور کنند، اظهار کرد: «متاسفانه شبیه این‌گونه حرف‌ها از طرف عربستان زیاد زده می‌شود. عربستان در شرایط دشواری قرار دارد و برای ما جای تعجب ندارد که اقدام به فرافکنی کند و به دنبال یک دشمن فرضی باشد.» قاسمی ادامه داد: «من نمی‌پذیرم که در وزارت خارجه در ارتباط با دولت‌های عربی کم‌کاری شده یا فعالیتی وجود نداشته است. هر کشوری که دست دوستی به سمت ما دراز کرده و برای همکاری با ایران اعلام آمادگی کرده ما دستش را به گرمی فشرده‌ایم و برای گسترش روابط اعلام آمادگی کرده‌ایم».

*روابط ایران و انگلیس

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه نشست خبری خود با رسانه‌های داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی در ارتباط با امکان ارتقای روابط تهران و لندن به سطح سفیر تاکید کرد: «یکی از اهداف سیاست خارجی ما این است که با کشورهایی که با آنها دارای روابط هستیم و امکانش وجود دارد روابط خود را در سطح عادی یا حتی بیشتر ارتقا دهیم که یکی از این کشور‌ها انگلستان است.» بهرام قاسمی با اشاره به اینکه مدتی روابط ایران و انگلستان به دلایل برخی از مسائل که شما نیز در جریان آن هستید، دچار تنش شده بود، افزود: «در حال حاضر سفارت دو کشور در تهران و لندن در سطح کاردار فعال است و امکان ارتقای روابط به سطح سفیر نیز وجود دارد و ما امیدواریم با تفاهم‌هایی که در آینده صورت می‌گیرد این اتفاق بیفتد».

*دستگیری فرد دو تابعیتی

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که اخیرا گفته شده چند نفر در ایران به اتهام دو تابعیتی بودن دستگیر شده‌اند، ابراز کرد: «تا آنجا که من از سیستم قضایی اطلاع دارم هیچ فردی به دلیل دو تابعیتی بودن دستگیر نشده و اتهام افراد دستگیر شده چیز دیگری بوده است.» او در پاسخ به سوال همین خبرنگار که برخی از مقامات کشور نیز دو تابعیتی هستند، افزود: «من اطلاع خاصی در این مورد ندارم. تا جایی که می‌دانم این موضوع برای مقامات ممنوع است».

* بازداشت سفیر ژاپن

سخنگو در واکنش به اخبار منتشر شده به نقل از سفارت ژاپن در تهران مبنی بر این‌که سفیر ژاپن در تهران در اردیبهشت ماه در یک مراسم میهمانی به مدت چند ساعتی بازداشت شده است، گفت:‌ «من خبر بازداشت ایشان را تایید نمی‌کنم. تا آنجا که اطلاع داریم سوء‌تفاهمی برای دقایقی پیش آمده است. ایشان به دلیل اینکه کارت‌شان همراهشان نبوده مورد سوال قرار گرفتند. فرد همراه سفیر با وزارت خارجه تماس گرفته و پس از آگاهی وزارت خارجه پیگیری‌های لازم در مورد ایشان با توجه به مصونیت‌های دیپلماتیکی که از آن برخوردار هستند انجام شده و مساله حل شده است.»قاسمی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه راه‌حل ایران برای متقاعد کردن ترکیه در ارتباط با بحران سوریه چیست گفت: در مورد سوریه ما هیچ اصراری نداریم که دیگری را متقاعد کنیم و مواضع خود را به آنها دیکته کنیم و دیگران هم نمی‌توانند مواضع خود را به ایران دیکته کنند. در این نشست‌ها هر دو طرف مواضع و دیدگاه خود را بیان می‌کنند».

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد، صفحه 2 ، تاریخ انتشار: سه شنبه 2 شهریور1395، شماره : 3845 .