شعار سال : پارهای جامعهشناس که در هر مسألۀ ریز و درشت، خرد و کلان، و مرتبط و نامرتبطِ با حوزۀ تخصص خود، اظهارنظر کرده و داد سخن سَرمیدهند؛ اما به بهانۀ شخصی بودن، از سخن دربارۀ ظلمهای مشهود و آشکار ساختاری در مراکز علمی خود سَر باز میزنند و با این توجیه، انتقادهای همکاران هیئت علمی خود به مدیران را برنمیتابند و خود را از میدان دور میدارند!
تعجب اینجاست که در نمونۀ مسایلی بسیار شخصیتر، آن را با عالَم و آدم درآمیخته و رسالت آکادمیک خود را اظهار فضل در آن باره میدانند امّا در پاره¬ای موارد بسیار مهمتر، هیچ رسالتی احساس نمیکنند.
این دوگانگی، جای تعجب ندارد؟! میتوان حدس زد که ترس از به خطر افتادن انواع مناصب و ریاستها، پردهای بر توان تشخیص اینان میافکند...
اما پرسش این است که معیار و ملاک امر شخصی در یک محیط تشکیلاتی و اداری چیست؟ اگر حضور یک فرد در سازمان و مسایل مرتبط با نقش و اثر سازمانی وی، امری شخصی و فردی قلمداد شود، پس امور غیرشخصی و سازمانی کدام است؟
چگونه میتوان مسایل مرتبط با نقش و حضور یک فرد در محیط سازمان و اموری که از قِبَل ارتباط با وظایف سازمانی وی پیش میآید را، مسایلی شخصی و فردی قلمداد کرد؟
حتی اگر این «جامعهشناسانِ تفننی» (اشاره به یادداشتی با همین عنوان در کانال تلگرام @drshhs) نیم نگاهی به کتاب «انسان اجتماعی» دارندرف و دو مفهوم نقش اجتماعی (Social Rolle) و وضعیت اجتماعی (Social Position) میانداختند، شاید چنین سخنانی بر زبان نمیراندند؛ هر چند مسأله، به مراتب دقیقتر از امری است که دارندرف به آن پرداخته است(ر.ک: مقاله تهذیب اجتماعی ـ انسان اجتماعی).
از این گذشته، فرض میکنیم (مثلاً) یک «عضو هیئت علمی»، مسألهای شخصی دارد، آیا جای آن نیست که بهعنوان «یک عضو هیئت علمی» و عنصری آکادمیک از اعضاء این «جامعۀ علمی»، به سخن وی توجه شود؟
مسألۀ شخصی، مسألهای در چارچوب روابط محرمانۀ خصوصی و یا خانوادگی افراد است و یا حداقل مسألۀ شخصی در یک مجموعه، مسألۀ یک نفر است و نه مسألۀ دهها نفر در یک سازمان. هنگامی که مشکلی از محدودۀ یک فرد بیرون شد، امر شخصی تلقی نمیشود بلکه نشان از نوعی نسبت ناروا و یا نسبیتی نادرست از نوع رابطه یا روابط آن مدیریت و سازمان با افراد آن مجموعه دارد.
به اعتقاد نویسندۀ این سطور، این دست مسایل به هیچ روی، مسایلی شخصی و فردی نبوده و اتفاقاً بایستی در سطح رسانههای آزاد این مرز و بوم طرح شود تا به قضاوت و داوری وجدان عمومی قرار گیرد و بدون تردید، راه مقابله با آن، تهدید و ارعاب از ناحیۀ مدیران مراکز علمی نیست، بلکه تنها راه اخلاقی و وجدانی، پاسخگویی عاقلانه و محترمانه است؛ البته اگر عقل و عاقلی یافت شود!...
شعار سال برگرفته از کانال تلگرامی دکتر سیدحسین حسینی