شعارسال: برای آنان که به مطالعات جامعه شناختی و فلسفی علاقه داشته باشند، «منوچهر آشتیانی» نام آشنایی است.
وی که در سال ۱۹۷۱ از دوره دکتری دانشگاه هایدلبرگ فارغ التحصیل شد، پس از پایان مطالعاتش در آلمان در اغلب دانشگاههای بزرگ کشور تدریس کرد. آثار او در میان درسنامههای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری جزو منابع مهم درسی محسوب میشود.
این جامعه شناس بزرگ ایرانی، در کلاسهای کسانی، چون هایدگر، گادامر و کارل لویت حضور یافته بود و او را به عنوان یکی از مهمترین چهرههای «جامعه شناسی شناخت» در ایران معرفی میکنند.
از آثار آشتیانی میتوان به «کارل مارکس و جامعهشناسی شناخت»، «جامعهشناسی شناخت کارل مانهایم»، «ماکس وبر و جامعهشناسی شناخت»، «جامعهشناسی شناخت (مقدمات و کلیات)»، «جامعهشناسی شناخت ماکس شئلر»، «گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی»، «درآمدی به بحران جامعهشناسی جهانی» و ... اشاره کرد.
این استاد پیشکسوت فلسفه و علوم اجتماعی ایران، متولد ۱۹ مهر ۱۳۰۹ در سنگلج، در ۸ مهر ۱۳۹۹ پس از یک دوره بیماری طولانی درگذشت.
صندوق بازنشستگی کشوری فقدان دکتر منوچهر آشتیانی، این استاد فرزانه، را به خانواده و نزدیکان ایشان و همچنین جامعه علمی کشور تسلیت میگوید.
در این عمر گُریزنده که گویی جز خیالی نیست
تو آنِ جاودان را در جهان خود پدید آور
که هر چیزی فراموش است و آن دم را زوالی نیست
حسن محدثی گیلوایی در سوگ منوچهر آشتیانی یادداشتی نوشته است که در زیر میخوانید:
خبر بدی منتشر شده. یکی از پیشگامان رشتهی جامعهشناسی درگذشته است. قبل از هر چیز درگذشت این استاد جامعهشناسی را به خانواده، شاگردان، و دوستداراناش تسلیت عرض میکنم!
در ایران در بسیاری از آثار جامعهشناسان ایرانی، جامعهشناسی تحت ایدهئولوژی یا در سایهی ایدهئولوژی قرار گرفته است. آثار آشتیانی نیز اینگونه است.
منوچهر آشتیانی در حقیقت مارکسیستی است که جامعهشناسی خوانده است و در این حوزه نوشته است. آثار او آکنده از دیدگاه های ایدهئولوژیک است.
مقالات و کتابهای او در بسیاری موارد، بیان و زبان دشواری دارند و گاه نامفهوم یا دستکم دشوار فهماند.
البته او در نگارش فردی کوشا بوده و آثار متعددی در حوزهی جامعهشناسی معرفت از خود بر جای نهاده است.
کوششهایم برای بهرهگیری از آثاراَش با دلسردی همراه بود، زیرا در خواندن کتابهای به زبان انگلیسی در بارهی جامعهشناسی معرفت، مشکل کمتری داشتم تا خواندن کتابهای آشتیانی به زبان فارسی!
یاداَش گرامی
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته سایت صندوق بازنشستگی، تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۳۹۹، کدخبر: ۴۱۹۴ تاریخ، www.cspf.ir