شعار سال: رصدخانه مهاجرتی ایران در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف بهتازگی سالنامه مهاجرتی ایران را منتشر کرده است که در آن تصویری از مهاجران جهان، ایرانیان ساکن در کشورهای دیگر، مهاجرتهای اجباری و انگیزههای مهاجرتی ارایه داده است. این دادهها برگرفته از پایگاه داده مهاجرت دوجانبه بانک جهانی و آمار بخش جمعیت سازمان ملل و برخی پژوهشهای آماری دیگر است.
ایرانیان بیشتر به کجا مهاجرت میکنند؟
براساس دادههای سالنامه مهاجرتی ایران، کشورهای دارای بیشترین جمعیت ایرانی (افراد متولد ایران) امارات متحده عربی، ایالات متحده آمریکا، کانادا، آلمان، انگلستان، ترکیه، سوئد، استرالیا، کویت، هلند، قطر، فرانسه، نروژ، اتریش، دانمارک، ایتالیا، عراق، سوییس و بلژیک هستند. آمارهای سال ۲۰۱۹ نشان میدهد بهطور کلی یکمیلیون و ۳۰۱هزار و ۹۷۵ ایرانی به این کشورها مهاجرت کردهاند، درحالی که در سال ۱۹۹۰ آمار ایرانیان مهاجر در کل جهان ۶۳۱هزار و ۳۳۹ نفر بوده است. آمارهای جهانی همچنین میگوید غالب ایرانیان مهاجر تحصیلکرده و متخصصاند. وضع مهاجران ایرانی در کشورهای حوزه OECD یعنی کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی نشان میدهد اولین گروه شغلی در میان ایرانیان در این کشورها متخصصان هستند. سالنامه مهاجرتی ایران در ادامه در اینباره نوشته است: «همچنین بهطور کلی روند تعداد متخصصان از نیروی کار ایرانی در این کشورها صعودی بوده است و از ۲۵درصد در سال ۲۰۰۰ به ۲۹.۶درصد در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته است. دومین گروه شغلی ایرانیان در این کشورها کارکنان ارایه خدمات و کارکنان فروش و بازاریابی بودهاند و کارکنان ماهر بخش کشاورزی و شیلات کمترین درصد ایرانیان در بازار کار کشورهای OECD بودهاند.»
نخستین مقصد مهاجران ایرانی
دادههای سازمان ملل میگوید آمریکا نخستین مقصد مهاجران ایرانی است. آمار ایرانیان در این کشور بر اساس دو معیار ارایه میشود: «طبق آخرین آمار موجود یعنی سال ۲۰۱۷ جمعیت ایرانیان ساکن در آمریکا بر اساس محل تولد ایران به ۳۹۵هزار نفر رسیده است. این رقم بر اساس اصالت ایرانی هرچند محل تولد خاک آمریکا باشد، به ۴۷۷هزار نفر میرسد.» اغلب این ایرانیان یعنی بیش از۷۴درصد آنان دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم هستند و حدود ۷۲درصد آنان در سن کار یعنی از ۱۸ تا ۶۴سال قرار دارند: «درصد افراد با تحصیلات تکمیلی یا دورههای حرفهای نیز رو به افزایش بوده و ۲۹درصد ایرانیان بالاتر از ۲۵سال ساکن آمریکا دارای تحصیلات تکمیلی هستند.» دریافت تابعیت آمریکایی ایرانیان در دوران ریاستجمهوری ترامپ کاهش یافته است، اما آمارها میگوید از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ هر سال بین ۸ تا ۱۰هزار نفر ایرانی تابعیت این کشور را دریافت میکردند. در این سالها تعداد ایرانیانی که توانستهاند اقامت دائم قانونی این کشور را دریافت کنند یا ویزاهای موقت کاری و تحصیلی بگیرند بهخصوص از سال ۲۰۱۵، رو به کاهش بوده است. از نظر شغلی «بیش از ۵۶درصد از افراد شاغل در مشاغل مدیریتی، کسب و کار و هنر فعالیت میکنند و پس از آن ۲۲درصد از ایرانیان در مشاغل فروش و دفتری مشغول به کار هستند.» عمدهترین محل فعالیت نیروی کار ایرانی «خدمات آموزشی، مراقبتهای بهداشتی و خدمات اجتماعی و پس از آن متخصصان، دانشمندان و مدیران اجرایی و مدیران خدمات پسماند و در جایگاه سوم خُردهفروشی بوده است.» روند اشتغال ایرانیان در آمریکا نشان میدهد که خوداشتغالی در آنها کاهش یافته است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت اقتصادآنلاین، تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۹۹، کد خبر: ۴۵۷۰۹۰، www.eghtesadonline.com