شعار سال:

به گزارش ایسنا، «یوکیو آمانو»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) روز پنجشنبه اعلام کرد که «ایران باید به توافق برجام پایبند بماند و ذخایر آب سنگینش را به کم‌تر از 130 متریک تن کاهش دهد.» کاهشی که به طور معمول از طریق فروش مازاد آب سنگین به کشورهای خریدار این محصول انجام می‌شود. بر همین اساس آمانو با یادآوری تعهد ایران به اینکه مقدار اضافی آب سنگین را تحت نظارت آژانس از کشور خارج کند، گفت: «ایران در حال تهیه مقدمات انتقال مقادیری از آب سنگین خود به کشورهای دیگر تحت نظارت آژانس است.» وی افزود: «اینکه در آینده از پیش آمدن چنین شرایطی اجتناب، تا اعتماد جامعه بین‌المللی به اجرای برجام حفظ شود، بسیار حائز اهمیت است.»
این اظهارات آمانو بلافاصله با پاسخ سخنگوی سازمان انرژی اتمی و نیز نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مواجه شد. بهروز کمالوندی روز پنجشنبه در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران با تأکید بر اینکه « ایران به تعهدات خود در قالب پادمان و پروتکل بخوبی عمل کرده است و راستی‌آزمایی توسط آژانس انجام شده است»، درباره آنچه از سوی آمانو مطرح شده بود، توضیح داد: «متن برجام روشن است و ما باید مازاد بر 130 تن را به بازارهای بین‌المللی ارائه کنیم که در حال انجام است و تا به حال مشکلی در این مسیر نبوده است.» وی افزود: «اگر در گذشته این ذخیره 9/130 تن بوده یا الان مقداری بالاتر است تا مادامی که در حال عرضه به کشورهای بین الملل هستیم مشکلی ندارد و بر اساس متن برجام است.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با یادآوری اینکه ایران تاکنون 70 تن از آب سنگین مازاد خود را فروخته و مذاکرات برای مقادیری که مازاد بر 130 تن است ادامه دارد، گفت: «با توجه به متن توافق 130 تن ذخایر ایران است و مازاد آن باید عرضه شود و روند فروش در حال انجام است.» وی افزود: «ذخایر 130 تن را نگه می‌داریم و مازاد بر آن را هر چقدر که باشد، باید به بازارهای جهانی ارائه کنیم. خلاف ما زمانی است که مایل نباشیم این مقدار مازاد را بفروشیم و تا به حال هم چنین اتفاقی نیفتاد است.»
کمالوندی با بیان اینکه نماینده ایران در آژانس این مواضع را اعلام می‌کند، اظهار داشت: «در گزارش فصلی که درباره اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران در همه بخش‌ها از جمله آب سنگین است نکته‌ای که دال بر تخطی جمهوری اسلامی ایران باشد، وجود ندارد.»
کشورهای اروپایی مشتری آب سنگین ایران
در حالی که تا پیش از این محموله‌های آب سنگین ایران در ازای دریافت پول نقد به دو کشور روسیه و امریکا فروخته شده بود، سخنگوی سازمان انرژی اتمی از تمایل کشورهای اروپایی برای خرید آب سنگین مازاد ایران خبر داد. وی با بیان اینکه در انجام این معاملات پیشرفت خوبی وجود داشته و در صورت نهایی شدن نتیجه آن اعلام خواهد شد، درباره کشورهای خریدار گفت: «برخی کشورهای اروپایی هستند؛ شرکت‌هایی که با آنها در تماس هستیم باید علی القاعده اقداماتی را در داخل کشور خود انجام دهند و مجوزهایی اخذ کنند که در حال انجام این کار هستند و بعضی از اینها پیشرفت نسبتاً خوبی داشته که باید نهایی شود.» وی با بیان اینکه محموله‌های فروشی جدید به نسبت گذشته محموله‌های کوچک‌تری خواهند بود، افزود: «در گذشته دو محموله بزرگ را فروخته‌ایم که تولیدی چندین سال بود ولی از این به بعد ممکن است محموله‌های کوچک‌تر را برای فروش داشته باشیم.»
پیش‌بینی تهران برای بدعهدی طرف مقابل
کمالوندی همچنین درباره اقدامات هسته‌ای ایران در صورت هرگونه بدعهدی طرف‌های مقابل گفت: «در طول دو سه سال گذشته که مذاکرات در حال انجام بود به وضعیت‌های مختلف فکر کرده بودیم و برای هرکدام از اینها تصمیماتی در نظر گرفته بودیم. سازمان انرژی اتمی ایران در این مورد تصمیم‌گیر نیست و مجری است. در واقع تصمیمات برعهده هیأت نظارت، مراجع تصمیم‌گیری، ریاست جمهوری، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی است و اگر اینها تشخیص بدهند که لازم است اقدامی شود؛ در زمان خودش اعلام می‌کنند و سازمان انرژی اتمی هم وظایف خود را اجرا می‌کند.»
این موضع کمالوندی دو روز پس از آن اعلام شد که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با انتقاد از تلاش‌های صورت گرفته در امریکا برای تمدید تحریم‌های ایران هشدار داد: «در صورت نقض برجام از سوی طرف مقابل، بسته اقدامات فنی پیش‌بینی شده به عنوان پاسخ به سرعت اعمال خواهد شد.»
پایداری برجام
منوط به اقدام متقابل کشورهای 1+5
رضا نجفی، سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز پنجشنبه و در جریان برگزاری نشست فصلی ماه نوامبر شورای حکام به مواضع آژانس در قبال ایران پاسخ داد. وی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران انجام تعهدات سایر طرف‌ها را به دقت زیر نظر دارد، تصریح کرد که «پایداری برجام منوط به اقدام متقابل کشورهای 1+5 است.» وی با اشاره به ادامه اجرای برجام از سوی ایران که برای چندمین بار مورد تأیید آژانس قرار گرفته است، گفت: «اجرای تعهدات سایر طرف‌های برجام همچنان رضایت‌بخش نیست.»
وی با یادآوری اینکه برجام بر رفع جامع همه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و تمام تحریم‌های مرتبط هسته‌ای یک‌جانبه و چندجانبه که باید به همکاری بیشتر با ایران در تمام زمینه‌ها بدون هرگونه مانعی منجر شود، تصریح دارد، گفت: «درخصوص آب سنگین اضافی تنها تعهد مطرح در برجام آن است که این مقدار برای صادرات به بازارهای بین‌المللی عرضه شود. ایران اخیراً آمادگی خود را برای تحویل آب سنگین تولیدی اضافی خود که دارای بالاترین استاندارد کیفی است، به خریداران بین‌المللی اعلام داشته است.»
دفاع جان کربی از موضع ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه نیز روز پنجشنبه با دفاع از موضع ایران در قبال بحث ذخایر آب سنگین خود گفت: ایران گام‌های مثبتی برای کاهش ذخایر آب سنگینش برداشته‌ است. «جان کربی» در واکنش به گزارش آژانس مبنی بر تجاوز اندک ذخائر آب سنگین ایران از سقف مجاز اظهار داشت: «ما قطعاً با آژانس موافقیم که ذخائر آب سنگین ایران اندکی از سقف مجاز یعنی مقدار اضافی حدود یک‌دهم متریک تن، از 130 متریک تن مجاز فراتر رفته است و ایران باید فوراً اقدامات لازم جهت رفع این مشکل را در راستای اجرای تعهداتش در برجام اتخاذ کند و ما متوجه شدیم که ایران نیز در حال انجام اقداماتی سریع ولازم است.»