پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۵۵۰۵۴
تاریخ انتشار : ۲۲ اسفند ۱۳۹۵ - ۱۶:۰۰
ديپلماسي يعني روابط دوستانه بين كشور‌هاي متفاوت، وقتي هم از علم سخن مي گوييم منظور اين است كه مبنا در اين روابط مي بايد علم باشد. دیپلماسی علمی بر این اساس جزو دیپلماسی های عمومی دسته بندی خواهد شد.

شعار سال:

ديپلمات‌های علمي، همان سياستگذاران علمي هستند يعني دانشمندان، پژوهشگران، صنعتگران، دانش آموزان و به طور كلي افرادي كه در دو قلمرو علم و فناوري فعاليت مي‌كنند، كساني كه تلاش مي كنند تا رابطه بين كشور ها از طريق علم تحكيم كنند. لذا دانشگاه يك سفارتخانه بزرگ علمي است كه مي‌تواند روابط گسترده‌اي را با مراكز علمي و صنعتي در اقصي نقاط جهان برقرار كند. در اين راستا استفاده از شخصيت هاي ذي نفوذ در دانشگاه‌ها به پيشبرد ديپلماسي علمي و فناوری و اهداف آن بسيار كمك مي‌كند.

این ها بخش هایی از صحبت های آقای دكتر موسوی موحدی، استاد ممتاز دانشگاه تهران است که در ادامه متن کامل آن را مشاهده می‌کنید.

اشاره داشتید كه افراد دخيل در اين موضوع بايد عاری از سبقه سياسی باشند، پس نقش سياستمداران و ديپلمات های سياسی در اين عرصه كجاست؟

ببينيد سياستمداران بايد زير ساخت هاي ارتباط بين كشور ها را درست كنند. ولي اگر زماني از اين هدف دور شدند اين دانشمندان هستند كه بايد جبران كنند. اگر اين بستر سازی(توسعه سياسی) صورت نگيرد راه براي برقراری ارتباط هموار نخواهد بود. توسعه سياسی زير بناي ساير توسعه ها حتي علمي است. دانشمندان و پژوهشگران در قلمرو كار هاي علمي خود فعاليت مي نمايند و كسي به آنها حساس نيست و نيازمند آرامش و پرهيز از تلاطم هستند.

به نظر می‌رسد كه شما تركيب دانشمندان ديپلمات يا ديپلمات هاي دانشمند را زياد نمی‌پسنديد.

دانشمندان و پژوهشگران عرصه علم و فناوري نبايد وارد حوزه سياست شوند، يا بهتر بگويم دانشمندان نبايد مارك بخورند اگر اينطور شود، دوباره همان داستان گذشته است و در به همان پاشنه قديم مي چرخد. دانشمندان و رابط هاي علمي بايد داراي انعطاف باشند.

بنابراين شما افراد و سطح بسيارگسترده‌ای را دخيل در اين نوع از ديپلماسی می‌بينيد.

قطعا، به همين خاطر هم آن را در حوزه ديپلماسي عمومي مي بينم. همانطور كه گفتم افرادي كه در اين رابطه فعاليت مي كنند بايد افرادي از جنس علم و فناوري باشند، پس كليه افراد و موسسات چه در حوزه صنعت چه در حوزه علم، چه خصوصي و چه دولتي امكان ايفاي نقش را دارند.

در راستای گسترش ديپلماسی علم چه موانعی را پيش رو می‌بينيد؟

موانع بسيار زيادي را مي توان نام برد،يكي از آنها موضوع ويزاست. امروزه در دنيا كشور هاي كوچكي وجود دارند كه شهروندان آن كشور ها بدون دريافت هيچگونه ويزايي قادر هستند از بيش ۱۶۰ كشور ديگر جهان به راحتي بازديد كنند. علم بي ترديد نيازمند جابجايي است. پيامبر گرامي اسلام مي فرمايند:«خداوند علم را در غربت گذاشت، مردم در شهر به دنبال آن هستند» يا در جايي ديگر فرموده اند «دانشمند ترين افراد كسي است كه علوم ديگران را دريافت مي كند و به علوم خود مي افزايد.» من قبول دارم كه دنياي مجازي بسيار به اين جابه جايي كمك كرده ولي حضور فيزيكي يك مقوله ديگر است، پس اينجاست كه ديپلمات هاي رسمي كشور مي توانند نقش ايفا كنند و بسترلازم را به وجود آورند.

مانع دوم عدم روابط مستمر، مستحكم و پايدار موسسات و مراكز علمي ما با جهان پيراموني است. يعني ضعف در روابط بين المللي مراكز و كانون هاي علمي ما اعم از دانشگاه ها، مدارس، موسسات و است كه اين نيز ناشي از نبود كالبد مجازی مناسب جهت نفوذ و گسترش مي باشد.

منظورتان سايت‌ها و خبرگزاری‌های مناسب و كارا در اين خصوص است؟

قطعا، ما يا فاقد اين كالبد هاي مجازي هستيم يا اينكه وبگاه ها و خبرگزاري هاي مراكز علمي مان كارايي لازم را ندارد. در اين عرصه، ارتباطات ما با جهان بسيار محدود است. كشوري مثل آمريكا داراي هشت درگاه بزرگ اطلاعاتي و ارتباطي است، امپراطوري هاي مجازي در دست آنهاست، گوگل، فيس بوك، ياهو، وارائه خدمات در اين حوزه هاي مجازي و رصد افراد نیز بسيار مهم است. حال نقش ما چه بوده؟ ما چه كرده‌ايم؟

از طرفي ديگر نبود سرعت مناسب جهت دستيابي به اطلاعات مانع ديگري را پديد آورده است، ما براي تبادل علمي با جهان نيازمند ارتباط سريع، سهل و در لحظه هستيم، ديگر امروزه كسي نمي تواند با كجاوه به پيمايش زمين اقدام كند. سرعت و كيفيت پايين اينترنت، محدوديت و دسترسي دير هنگام به اطلاعات جهان ديگر پذيرفتني نيست. روايت هايي وجود دارد كه علم جهان در يك بازه بسيار محدود زماني دوبرابر مي شود. بعضي مي گويند در چند ساعت اين اتفاق مي افتد، حالا فرض كنيد در چند روز، نه، در چند هفته، اما قدرت ما در خصوص رصد اين تغييرات چقدر است؟ ما اصلا ابزارش را داريم؟ پس نبود پهناي باند جهت رصد تحولات جهاني معضل ديگري است.

حال اگر اين مشكلات و موانع با هم تركيب شوند ببينيد چه حجم بازدارنده‌اي را در پيش روي پيشرفت و عملي شدن ديپلماسي علمي و فناوري پديد مي‌آورد. در اين راستا نبود كالبد بين المللي مراكز را نيز به ديگر مشكلات بيافزاييد، كالبدي كه جهت بر آورده ساختن نفع ملي و نيل به اهداف كلي گام بردارد.

زمينه‌ساز فقدان چنين كالبد‌هایی در عرصه علمی و فناوری چه عواملی است؟ مشكل در عدم برقراری ارتباط كلامی است؟ ناشي از عدم سازگاری بين فرهنگ هاست؟ يا منبعث از نحوه‌ی نگاه و عملكرد ما در عرصه مديريت روابط بين الملل؟

اولين زمينه‌ساز اين معضل بحث مديريت روابط بين الملل و دومين آن بحث نوع نگاهي است كه مديران ما دارند. زاويه ديد و نوع نگاه ما به مسائل بايد جهاني باشد، ما بايد خودمان را در حل مسائل جهاني سهيم بدانيم، نوع نگاه ما نبايد محدود به نيازهاي ما در مرزهاي جغرافيايي كشورمان يا حيطه وظايف تعريفي ثابت و قديمي باشد. اين نگاه جهاني به صرفه و در راستای منفعت ملي است. دقت داشته باشید عرض بنده معطوف به منافع ملی است.

نگاه كنيد، اغلب كشور هاي پيشرفته اقتصادي بيشترين درآمد خود را از طريق منابع خارجي تامين مي كنند. مثلا بيماري سارس در چين بروز پيدا كرد ولي اين آمريكايي ها بودند كه براي حل اين مشكل وارد رقابت شدند و در حل اين مشكل پيش دستي كردند و به طبع آن ثروتي كلان را نصيب كشور خود كردند. روشن است آنها براي تامين منافع ملي خودشان اين طور عمل مي كنند. اينها همان پايه هايي است كه براي اجراي ديپلماسي خوب به آن نيازمنديم. رصد كردن و شناسايي نيازمنديهاي كشور هاي ديگر، اينجاست كه تاكيد دارم بحث ديپلماسي علم و فناوري نيازمند مديريتي با ديدگاه فرانيازي و فراملي است.

با توجه به اینکه الگوهای مختلفی برای توسعه دیپلماسی علم و فناوری مطرح است، آيا سلامت را می‌توان به عنوان الگويی مناسب در راستای توسعه آنچه شما ديپلماسی خوب (ديپلماسی علمی ) از آن نام برديد در نظر گرفت؟

به هر طريق ميزان پيشرفت يك كشور در ميزان سلامت موجود در آن كشور هويدا مي‌گردد، لذا سلامت يك پارامتر بسيار تعيين كننده در استفاده مناسب از علوم و فناوري ها خواهد بود، بنابر اين پيشبرد ديپلماسي علم و فناوري بر اين بستر مي تواند بسيار موثر و كارا باشد.

به عنوان اولين اقدام چه راهكاری را پيشنهاد می‌كنيد؟

يكي از موارد آنست كه شرايطي فراهم آوريم تا حضور دانشمندان مطرح دنيا در ايران ميسر گردد. بستر سازي براي اين مورد نيز از زواياي مختلف قابل بحث است، ابتدايي‌ترين نحوه اجراي آن احترام گذاردن به مفاخر جهان است. يكي از دلايلي كه كشور كره‌جنوبي در سالهاي اخير اين چنين مطرح شده است، سرلوحه قراردادن اصول اخلاقي كنفسيوس در بزرگداشت مقام دانشمندان و حكيمان است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت دیپلماسی علم و فناوری، تاریخ 17 شهریور 93، کد مطلب: 3708: www.techdiplomacy.ir

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین