شعارسال: در ادامه روند همکاری های چند ساله ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، «یوکیا آمانو» مدیر کل این سازمان در سفری یک روزه به کشور ما روز یکشنبه هفتم آبان ماه با حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری، «علی ‌اکبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی و «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه دیدار و گفت وگو کرد.

این دیدار بیش از پیش از تعامل سازنده و دوجانبه تهران و آژانس رونمایی کرد که به رغم کارشکنی های آمریکا همچنان در مسیر مشخص شده حرکت می کند. در این میان باید از دو منظر به رخداد اخیر نگریست؛ نخست، از دریچه نگاه آژانس به عنوان داور بی طرف و دوم از منظر اقدامات اعتمادساز و سازنده جمهوری اسلامی در اجرای توافق.

تاثیر همکاری ایران و آژانس بر انزوای آمریکا
برخی گمان می کردند که ممکن است فشارهای آمریکا بر آژانس در این سفر خود را نشان داده و شاهد درخواست های غیرمنتظره از جانب آمانو باشیم. رفتار آژانس اما نشان داد که همانند اتحادیه اروپا مسیری جدا از آمریکا را در پیش گرفته و به طور جدی پیگیر اجرای برجام است و در این راه، نقش داور بی طرف را بازی می کند؛ نقشی که از آغاز گفت وگوهای هسته ای بر عهده این نهاد معتبر بین المللی قرار داده شده است.
البته طرف دیگر قضیه را هم باید در نظر گرفت که به نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران و همکاری نزدیک تهران با آژانس ارتباط می یابد. مقامات کشور ما با تکیه بر قدرت نرم دیپلماتیک توانستند پیام صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را به گوش جهان برسانند. بنابراین با برجام دیگر هیچ بازیگری در عرصه منطقه ای و بین المللی نمی تواند، برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را به عنوان تهدیدی برای جامعه بشری تلقی و در این باره جو سازی کند.
همین همکاری ها درچارچوب ایران باعث شده کشوری چون ایالات متحده که پیشتر بانی و حامی بزرگترین طرح های ضد ایرانی از تهدید گرفته تا تحریم بود حال در وضعیت تنگنا قرار گیرد. با برجام شرایط برای ایالات متحده بسیار دشوار شده به طوری که اصرار «دونالد ترامپ» رییس جمهوری تازه کار این کشور بر برجام گریزی، متحدان گذشته کاخ سفید را از آن دور ساخته است.
کشورهای اروپایی که تا چند سال پیش در پی صدور قطعنامه های شورای امنیت با آمریکا در یک صف قرار گرفتند اکنون جبهه ای در مقابل ترامپ آراسته و مدعی اند که با خروج آمریکا از برجام، آنها به توافق هسته ای پایبند خواهند ماند. همانند رخدادی که چند روز پیش در بروکسل اتفاق افتاد و سران 28 کشور عضو اتحادیه اروپا در این نشست حمایت خود را از برجام اعلام کردند. دور از ذهن نیست که این پیام برای مرد شماره یک دولت آمریکا ارسال شده است.
جدیت سه کشور اروپایی عضو گروه 1+5 تا جایی ادامه یافت که رییس جمهوری آمریکا ناگزیر به پذیرش نقش مستقل بروکسل از واشنگتن شد و اظهار کرد که «مخالف ادامه روابط تجاری آلمان و فرانسه با ایران نیستم». از طرفی، چنین مواضع مشابهی از طرف «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا نیز انتشار و انعکاس یافت که وی مدعی شد آمریکا قصد بر هم زدن معاملات تجاری اروپا و ایران را ندارد.

فضای پس از تایید مجدد برجام
ایران با هموارسازی بستر برای بازرسان آژانس نشان داده که هیچ گونه انحرافی در برنامه هسته ای خود نداشته و همانند گذشته به فعالیت های صلح آمیز خود با حضور یا بدون حضور ماموران این سازمان بین المللی ادامه خواهد داد. حسن نیت تهران در این زمینه به انتشار هشت گزارش آژانس با محتوای تایید پایبندی ایران به برجام منجر شد.
از طرفی، سخنان آمانو در ایران بار دیگر اقدامات سازنده و همسوی تهران و آژانس را در سطح بین المللی انعکاس داد. وی در بخشی از اعلام مواضع خود گفت که «از ژانویه 2016 آژانس پایبندی ایران به توافق هسته ای برجام را کاملا زیر نظر دارد. آژانس به صراحت اعلام می کند که ایران به تعهدات خود تحت توافق هسته ای پایبند بوده است.»
در چنین شرایطی، راه برای ایالات متحده ناهموار به نظر می رسد چرا که جهان بار دیگر ندای پایبندی ایران به برجام و صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی را از زبان نماینده خود در سازمان بین المللی انرژی اتمی شنید. از این رو هر اقدام مخالفی از جانب مقامات آمریکا در کاخ سفید و کنگره با محکومیت جهانی مواجه خواهد شد.
با سفر آمانو به ایران و مهر تایید مجدد وی بر اقدامات برجامی تهران، این نکته برداشت می شود که تلاش آمریکایی برای اثرگذاری بر آژانس بی نتیجه بوده و آنها ناگزیر به پیمودن راه های دیگری برای مقابله با ایران اند. اعمال تحریم های غیرهسته ای از جمله حقوق بشری، موشکی و تروریستی از جمله این روش ها محسوب می شود که ایالات متحده بر آن متمرکز شده است.
بنابراین، ترامپ و هم حزبی های جمهوریخواه وی در دولت و قوه قانونگذاری ایالات متحده، از روش های غیربرجامی، هدف اصلی خود را که همان ضربه زدن به برجام و عادی سازی روابط ایران با جهان است، پیگیری می کنند تا بلکه جمهوری اسلامی را از اجرای توافق هسته ای و پایبندی به برجام دور سازند. درک هدف شوم سران واشنگتن باعث شده که مسوولان جمهوری اسلامی با دیگر اعضای گروه 1+5 و آژانس در جبهه ای واحد مقابل زیاده خواهی های آمریکا قرار گیرند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار 12 آبان 96، کد خبر:82717311 ، www.irna.ir