جمعه ۰۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
تحلیلی بر میدان نیروی علم، دین ، خرافات:
موج چهارم شناخت بشری (ترکیب علم و دین) آغاز شده است( بعد از گذر از سه موج شناختی خرافات محوری، دین محوری، علم محوری).در این موج، نه می توان روایات را مبنای شناخت قرار داد و نه می توان منکر واقعیات خارج از یافته های علمی کنونی شد. دین و علم با رویکرد پارادایم محور و با تاکید بر اشتراکات به یکدیگر نزدیک شده و حوزه های اختلافی آنها، مبنای ماموریت های پژوهش و مصداق یابی قرار می گیرد. مطلق گرایی بی بنیاد و بی مصداق ، تعصب گرایی سنت پایه ، نگاه اتمیسیم و مجرد به یافته ها و حقایق ، اثبات گرایی حداکثری و غیره ، کنار رفته و نگاهی پدیدارشناسانه ، چند وجهی و چند سطحی و محدوده دار، جایگزین آنها می شود. حرکت بشر با دو بال تعلیم و تربیت آغاز شده و پرورش انسان های شایسته، بستر را برای تمدن سازی ، فراهم می کند. متن زیر با رویکردی انتقادی به تعصیب و تسلب گرایی اشاره داشته ( تاکیدات موج دومی) و با رویکرد مثلا علمی( موج سومی) قصد پاسخگویی بدان وجود دارد که هر دو مورد ، قابل نقد است.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
سیدحسن اخلاق:
استاد دانشگاه جرج واشنگتن با بیان اینکه رابطه علم و دین در مسیحیت مطرح شده است زیرا علم مدرن در عالم مسیحیت رشد کرده است، گفت: فروکاستن رابطه علم و دین به رابطه مسیحیت و علم، خطای بزرگی است که خیلی اوقات صورت می‌گیرد و ما مجاز نیستیم وقتی رابطه علم و دین را مطرح می‌کنیم صرفا به رابطه مسیحیت و علم مدرن بپردازیم.
کد خبر: ۳۹۴۲۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۲
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچ‌گاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنت‌های علمی غرب حتی در سیاه‌ترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگ‌ترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
حفاظت از اسناد تاریخی؛
الیزابت یل گفت: «لمس، دستکاری و استفاده از اسناد آنها را ارزشمندتر می‌کند. وقتی که می‌بینید مردم روی آنها می‌نویسند، تاری از مویشان روی آن می‌افتد یا حتی مومِ شمع روی آن می‌ریزند، یعنی این مدارک به نحوی از انحا مورد استفاده بوده‌اند و می‌توان اثرات آن را روی مدرک یافت. چنین مدارکی برای تاریخ‌دانان ارزشمندتر هستند. حتی مواردی که موجب نابودی سندی می‌شود، می‌تواند آن را جذاب‌تر و ارزشمندتر کند».
کد خبر: ۳۷۷۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۵
محمدعلی اسلامی ندوشن؛
محمدعلی اسلامی ندوشن گفت: «ما امروز بیش از هر چیز نیازمند رستاخیزِ اخلاقی هستیم. باید امیدوار بود که هنوز در این ملک کسانی باشند که ایران را تنها برای چاه‌های نفت و بنای فرودگاه مهرآباد و نقشه تهران بزرگش دوست ندارند؛ در گذشته و حال او هزار زیبایی و معنی و لطف بیابند که سر‌های آنان را از غرور «ایرانی بودن» بلند نگاه دارد.»
کد خبر: ۳۷۵۹۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۰
حسین فرهادی
نوشته‌یِ حاضر، گزارشی است از فصلِ چهاردهمِ کتابِ of Science Religion and the Challenges که به قلمِ ویلیام سویت، استادِ دانشگاهِ سنت فرانسیس خاویرِ کانادا، منتشر شده است. در این فصل، نویسنده، از ره‌گذرِ منازعاتِ مطرح، پیرامونِ تقابلِ نظریه‌یِ تکامل و فرضیه‌یِ طرح‌ریزیِ هوش‌مندانه در بابِ منشاءِ عالم، به تمایزِ باورِ دینی و علمی می‌پردازد.
کد خبر: ۳۷۱۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۸
دکتر همایون همتی؛
علم کلام نیاز به ترمیم و بازسازی دارد. نظر صریح من این است که کلام سنتی برای جامعۀ امروز به هیچ‌وجه کافی و پاسخگو نیست، اما باید خوانده و تدریس شود. البته برخی سخنان متقن و صحیح هم در آثار گذشتگان وجود دارد، ولی چالش‌ها فراوان است از بحث پلورالیسم گرفته تا مباحث فرهنگ و نظریات جدید در حوزه ایمان و وحی امروز وجود دارد که در کتاب‌های گذشتگان وجود نداشته و امروز باید بررسی شود و در کتاب‌های اندیشمندان معاصر نیز مثل دکتر شریعتی، مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی و استاد مطهری و جوادی آملی و مصباح این مباحث یا اصلاً مورد توجه قرار نگرفته است یا غالباً با همان روش‌های قدیمی و سنتی به آن مسائل پرداخته شده است که پاسخگوی نیاز‌های امروزی نیست.
کد خبر: ۳۶۹۴۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۴
تولید مسکن؛
معروف است که دایناسورها به این دلیل منقرض شدند که نتوانستند خودشان را با شرایطِ تغییریافته محیط تطبیق بدهند، چه این شرایطِ تغییریافته سقوط یک شهاب‌سنگ باشد، چه تغییرات ناگهانی اقلیمی و چه چیزی شبیه به این‌ها. دایناسورها، از این نظر، نمونه‌ای هستند از عدم تطبیق و نابودی.
کد خبر: ۳۶۷۹۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۶
ریچارد داوکینز و پندار خدا
یکی از جریان‌های فکری معاصر که در محافل دانشگاهی و روشنفکری جهان بسیار تأثیرگذار بوده و در گسترۀ وسیعی تبلیغ و ترویج می‌شود جریان موسوم به “الحاد نوین” یا “خداناباوری جدید” یا “اتئیسم نو” است. در آغاز لازم است به تاریخچۀ این تفکر “بی‌خدایی جدید” (New Atheism) اشاره شود تا باب آشنایی با این جریان فلسفی- الهیاتی (و در واقع ضد الهیاتی و ضد دینی) هر چه بیشتر گشوده گردد و به فهمی درست از ان نایل آییم.
کد خبر: ۳۶۶۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰
نقد کتاب «معنای سفر»؛
«معنای سفر» کتابی صرفا برای گردشگران نیست. بیشتر فصول این کتاب ۲۵۶ صفحه‌ای درباره تاثیری است که مقوله سفر بر فیلسوفان گذاشته است؛ بنابراین می‌توان گفت که این اثر برای کسانی که به تاریخ ایده‌ها علاقمندند، بسیار جذاب و جالب توجه خواهد بود.
کد خبر: ۳۶۴۴۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
دکتر رضا داوری اردکانی؛
رضا داوری اردکانی بیان کرد: در صورتی می‌توان از صلح و اصلاح جهان چشم پوشید که مهر و دوستی و امید یکسره مغلوبِ کین و دشمنی و نومیدی شده باشد. به نظر نمی‌رسد که درگیری‌های جهان و نزاع‌ها و کشمکش‌های درونی آدمیان هرگز به غلبه قطعی کین بر مهر بینجامد. پس امید می‌تواند محفوظ باشد که آدمی در نسبتی که با مبدأ دارد از گذرگاه سخت و تنگنای قهر کنونی بگذرد و به تعبیر حافظ عالمی دیگر و آدمی دیگر پدید آید.
کد خبر: ۳۶۲۸۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
کتاب «حیوان زبان‌مند»؛
کتاب «حیوان زبان‌مند» را نباید کتابی مختص به علم زبان‌شناسی تلقی کرد. این کتاب، با توجه به سبقه نویسنده در حوزه فلسفه و اندیشه سیاسی، بیش از آن‌که کتابی صرفا علمی و مبتنی بر نتایج تحقیقات باشد، در آرای تامل‌انگیز و گاه شاعرانه درباره چگونگی شکل‌گیری زبان انسان براساس تجربه ریشه دارد.
کد خبر: ۳۶۱۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۶
فیلسوف شهیر آلمانی؛
محسن اکبری با استفاده از نوعی سامانه تطبیق گرایی بنیادین منظومه‌های فکری هم عصران شوپنهاور اقدام به ریشه یابی و بن شناسی خواستگاه‌های فکری او، همچنین علل و شیوه‌های ایجاد کانون گرایی‌های معنای خاص در او می‌کند. تم اصلی صحبت‌های اکبری بر مباحث برابر نهاد، اولویت اراده بر آگاهی، اثرگذاری تفکرات شوپنهاور بر نیچه، جایگاه و خواستگاه درد و رنج در زندگی انسان و..، از دیدگاه شوپنهاور قرار دارد.
کد خبر: ۳۶۰۰۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۰
یوسف نوظهور:
اسم کارل پوپر در حافظه تاریخی و فرهنگی کشور ما، از دهه ۶۰ عنوان شد. اگر نوشته‌ها، کتاب‌ها و مقالات قبل از دهه ۶۰ را بررسی کنید، نامی از پوپر نمی‌یابید. در این دهه است که این فیلسوف در ایران مطرح می‌شود. در آن برهه از زمان، کتاب "جامعه باز و دشمنان آن" به زبان فارسی ترجمه و منتشر شد.
کد خبر: ۳۵۹۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۷
خرمگس توانگرسالاری؛
شاید یکی از بهترین واژه‌ها برای توصیف تورستن وبلن «متفاوت» است. این تفاوت را در نقد‌های اقتصادی، شیوۀ بیان طعنه‌آمیز و حتی در زندگی شخصی وبلن می‌توان دید. او با ذهنی خلاق و نگاهی جامع به بالاترین مراتب علمی زمان خودش دست یافت، و زبان تند و حواشی زندگی شخصی‌اش همان‌ها را از او گرفت و منزوی اش کرد. زندگی‌نامه‌ای جدید ادعا می‌کند وبلن نه یک بیگانۀ حاشیه‌ای، بلکه مهمترین متفکر اقتصادیِ عصر طلایی آمریکا بود و نقدهایش بر نظریۀ اقتصادی و سرمایه‌داری هنوز حرف برای گفتن دارد.
کد خبر: ۳۵۶۳۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۲
عادت‌های پنهان نبوغ؛
موتزارت چطور می‌توانسته موسیقی را بی‌کم‌وکاست در ذهنش بپروراند؟ داوینچی چطور طرح‌هایی به‌ظاهر بی‌ربط را به مفهومی یکپارچه و معنادار تبدیل می‌کرده است؟ آی. کیو؟ نمره‌های مدرسه؟ کودکی درخشان؟ شاید، اما استیون هاوکینگ تا هشت‌سالگی نمی‌توانسته بخواند و پیکاسو و بتهوون از پس عملیات سادۀ ریاضی برنمی‌آمدند. اگر دربارۀ معیار‌های «استاندارد» ارزیابی نبوغ مبالغه شده، آیا می‌توان نبوغ را در چیز‌هایی یافت که معمولاً بیرون از این معیار‌های استاندارد قرار می‌گیرند؟ و آیا با یافتن پاسخ هنوز هم می‌خواهیم نابغه باشیم؟
کد خبر: ۳۵۵۹۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۳۰
شش کلاه تفکر؛
دشمن اصلی ادوراد دوبونو گروهی سه‌نفره بود از آدم‌هایی که بیش از دوهزار سال پیش زندگی می‌کردند: سقراط، افلاطون و ارسطو. آدم‌هایی که منطق را ساخته بودند و با این کار، تاریخ تفکر را گرفتار نگاهی محدود و خطی کرده بودند. دوبونو که یک عمر به دنبال شیوه‌های جدید تفکر بود، می‌گفت مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها قتلگاه تفکر خلاق است و برای همین بود که بیش از هر جای دیگر، در دنیای کسب‌و‌کار فعالیت می‌کرد و گوش‌های قدرتمندی هم برای سخنانش یافته بود، از بوئینگ تا موتورلا.
کد خبر: ۳۵۵۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷
چرایی گرایش به ورزش؛
انسان‌های پیشامدرن، که به سبک‌زندگی «فعال» محکوم بودند، قطعاً هیچ‌وقت به مخیله‌شان هم نمی‌رسید که بهانه‌ای پیدا کنند تا برای داشتن زندگی فعال، انرژی اضافه‌شان را بسوزانند. مثل محصولات غذایی فراوانی که به گفتۀ تبلیغاتشان کم‌کالری‌اند، به نظر می‌رسد فراهم کردن فرصت‌هایی برای کارهای سخت بدنی نشان از نوعی بیگانگی با سبک زندگی طبیعی‌تر، یکپارچه‌تر و عاقلانه‌تر دارد.
کد خبر: ۳۵۳۸۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۵
مترجم کتاب چپ داروینی؛
« داروین در منشا انواع در چند جا از جمله در مقدمه‌اش و همچنین در اتوبیوگرافی‌اش اذعان می‌کند که من ایده‌ی اصلی نظریه انتخاب طبیعی را تحت تاثیر مالتوس پروراندم. به‌طور مشخص آن چیزی که به آن اشاره می‌کند یک اصلی است موسوم به «نابرابری رشد جمعیت و رشد منابع» در کتاب «رساله‌ای در باب اصل جمعیت» مالتوس».
کد خبر: ۳۵۰۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۶
جفری کوپرسکی؛
این روز‌ها معمولاً خلقت‌گرایی (creationism) با نظریه تکامل و در تقابل با آن مقایسه می‌شود. اگرچه این تقابل تا حدی صحیح است، اما همه ماجرا نیست. داستان این تضاد قدیمی‌تر از عمر داروین و دامنه آن گسترده‌تر از نظریه تکامل است.
کد خبر: ۳۵۰۹۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۶