جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 
تفکر در تاریخ و عبرت ها برای راه یابی تمدنی:
درک ما از ناصرالدین شاه و عصر قاجاریه، تا حد زیادی متاثر و محدود به متون تاریخی تدوین شده در دوره پهلوی هاست. به همین دلیل، شاید به بسیاری از زوایای پنهان این دوره که به تعبیر احمد سیف «قرن گمشده» است، وقوف کامل نیافته ایم. به عنوان مثال، در نگاه اغلب ما، ناصرالدین شاه، فردی ابله، فرومایه، مذبذب، زن باره و فاسدی است که کار اصلی اش وطن فروشی و نخبه کشی و ساخت و پاخت با روس و انگلیس، و اوج دنائتش قتل امیر کبیر مظلوم بود. اما از کنار این پرسش هم نمی توان گذشت که که اگر او چنین بود (که واقعا هم بود)، چگونه توانست ۵۰ سال بر ایران حکومت کند؟ آن هم در دوره ای که وزش و لرزش انقلاب صنعتی انگلیس و انقلاب سیاسی فرانسه، تمام دول و ملل دنیا را دستخوش تغییرات و دگرگونی های عمیق سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کرده بود!واقعیت این است که ناصرالدین شاه قاجار، برخلاف تصویری که از او غالب شده است، انسان ناآگاه و بی خبری نبود و در قیاس با شاهان قاجار و اکثر شاهزادگان و والیان وقت، حتی یک سر و گردن هم در آشنایی با اوضاع جهان و ظرایف عرصه سیاست ایران، از آنها بالاتر بود. همه هنرهای زمانه از شعر، نقاشی، خطاطی و خطابه خوانی گرفته تا تیراندازی، سوارکاری، نویسندگی و دلربایی را در خود داشت، الا یک هنر؛ «هنر حکمرانی و حکمروایی»! او بیش از چگونه حکومت کردن، «چگونه در قدرت ماندن» را بلد بود و این هنر سیاه را به بهترین شکل و با بدترین روش به کار بست. با لطایف الحیلی خودش را در دل توده ها و چشم نخبگان فرو کرد و همه را فریب داد تا خودش بی رقیب بماند.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
نقد گزارش هیات حقیقت یاب سازمان ملل درباره مرگ مهسا امینی:
هیأت حقیقت یاب سازمان ملل متحد در خصوص مرگ مهسا امینی و درگیری‌های متعاقب این ماجرا، با انتشار گزارش رسمی در ۲۱ صفحه، در روز جمعه اعلام کرده بود که ایران مسئول «خشونت فیزیکی» است که منجر به مرگ مهسا امینی در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی شده و جرقه اعتراضات سراسری علیه قوانین حجاب و حکومت دینی زده شده و جمهوری اسلامی در جریان سرکوب اعتراضات سال گذشته با «موارد جدی نقض حقوق بشر» مرتکب «جنایات علیه بشریت» گردیده است. بطور خلاصه، هیأت حقیقت‌یاب سازمان ملل با اتکا به گزارش تهیه شده که برای شورای حقوق بشر سازمان ملل فرستاده است، به این نتیجه رسید که تهران از طریق اقدامات خود، مرتکب «جنایت علیه بشریت» شده است. بعد از انتشار گزارش هیأت حقیقت‌یاب بین‌المللی، ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی، اقدام به نقد و رد محتوای گزارش نموده و گزارش تهیه شده را گزارشی غیر مستند، جانبدارانه، سیاسی و فاقد هرگونه مبنای موجه حقوقی که به شیوه غیرحرفه‌ای و بر مبنای ادعا‌های غیرقابل راستی آزمایی، تدوین شده دانست و محتوای آن را عمیقاً منطبق بر اهداف سیاسی برخی از کشور‌های غربی، بیان داشت.
کد خبر: ۳۹۴۲۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۳
برداشت ها از کتاب مقاومت شکننده از قاسم خرمی تا نجف لک زایی:
به مناسبت ایام بزرگداشت پیروزی انقلاب اسلامی به بررسی ساختار پژوهشی و یافته‌های کتاب مقاومت شکننده:تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، نوشته جان فوران استاد جامعه شناسی دانشگاه کالیفرنیای آمریکا و ترجمه احمد تدین در سال ۱۳۷۰" توسط قاسم خرمی پرداخته شده است. این کتاب یکی از آثار روشمند درباره تحولات چند قرن اخیر ایران است. بعد از بیان نظرات خلاصه وار قاسم خرمی، اقدام به ضمیمه کردن تحلیل‌های نجف لک زایی (۱۳۸۳) درخصوص این کتاب شده است. تضارب آرای دو فرد مورد اشاره، شفاف کننده ابعاد مورد تاکید در این کتاب است.
کد خبر: ۳۹۴۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
نقدی بر آرای مهران صولتی(جامعه شناس و معلم):
در مورد حضور مردم در انقلاب ۵۷ عبارت مشهوری وجود دارد؛ آنها می‌دانستند که چه نمی‌خواهند، ولی نمی‌دانستند که چه می‌خواهند! این عبارت دستمایه مهران صولتی شده تا با مطرح کردن کردن دوگانه‌هایی متعارض (مادیات همراه با معنویات، جمهوریت همراه با اسلامیت، تجدد همراه با تدین) به نابجایی و غیر ضروری بودن انقلاب اسلامی در ایران بپردازد. آمچیزی که صولتی در بیان آن قاصر بوده یا بدان کم توجهی کرده است. بحث الگو‌های توسعه‌ای و تمدنی مورد نیاز برای انقلاب بواسطه حضور فقه پویا و فاصله گیری از فقه سنتی است. سولتی به جریان چند گامی انقلاب‌ها برای طی شرایط گذار و رسیدن به مرحله تثبیت هم توجهی نداشته است. در واقع، برداشت او از انقلاب، تحقق مدینه فاضله است. همان القائیات نادرستی که بعضا در قالب انحرافات ایدئولوژیک مطرح می‌شود. در نگاه ما، انقلاب قائدتا اقدامی چندگامی یا چند مرحله‌ای بوده، نیازمند بهره گیری از فقه پویا برای اتصال سه بعد جمهوریت، اسلامیت و انقلابی گری در قالب‌های توسعه‌ای و تمدنی است و برای ممانعت از انحرافات، ریزش‌ها و رویش‌های خاص خودش را دارد. انقلاب‌های دینی (نظیر انقلاب ایران) باید در مقابل چالش ها، آسیب‌ها و انحرافات، حساسیت خود را تا لحظه آخر متصل به مرحله تثبیت حفظ کنند و مانع برهم خوردن تعادل سه بعد جمهوری، دینی و انقلابی گری خود باشند.
کد خبر: ۳۹۴۰۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
امیر ناظمی:
چرا تصویر مظفرالدین‌شاه با واقعیت کارنامه او تا این اندازه متفاوت است؟ آیا همچنان تصویر ما ایرانیان از یک حاکم مقتدر، حاکمی بی‌رحم است که در برابر مردم می‌ایستد؟ آیا پیشتازی دوره ناصری ، زمینه ساز هم پذیری های دوره مظفری را فراهم ساخته بود؟ چرا محمدعلی شاه ( فرزند مظفر الدین شاه)، واگشت به رویکرد استبدادی در کشور داری را برگزید و مجلس را به توپ بست و مشرطه خواهان را آواره نمود؟
کد خبر: ۳۹۳۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
«بلای بی‌تاریخی و جهان بی‌آینده»؛
دکتر رضا داوری‌اردکانی باور دارد متفکری که در رؤیای پدید‌آمدن عهد و عصری دیگر باشد، چه‌بسا با عصر و عهد خود مخالفت کند. بسیاری از متفکران تنها دغدغه‌شان خلق مفاهیمی بوده است تا از عهد و عصر خود فراتر رفته و به انکار وضع موجود دست بزنند. همان‌گونه که دلوز می‌گوید کار فلسفه خلقِ مفاهیم است.
کد خبر: ۳۹۳۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
داستان یوسف نبی:
عموم نگاه ها به داستان زندگی حضرت یوسف حول داستان عشق و عاشقی زلیجا و پاکدامنی یوسف و غالبا با رویکردی درون دینی بوده است. غلبه این دیدگاه باعث شده، از برخی دیگر از جنبه های زندگی یوسف نبی غفلت شده و کمتر بدان پرداخته شود. سوالات و جنبه هایی نظیر اینکه حضرت یوسف چه زمانی به پیغمبری رسید؟ چگونه می توان از یوسف نبی و زندگی او برای مقابله با شهوات شدید غیر موقعیتی ( شهواتی که دارای یک دنباله قوی و یک موقعیت وقوع هستند) استمداد طلبی نموده و الگوبرداری کرد؟ چرا هیچ پیامبری از نسل یوسف نداریم؟ و ... .
کد خبر: ۳۹۳۶۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۶
ایدئولوژی علیه ایدئولوژی :
به مناسبت زادروز زنده‌یاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ماه، در برنامه «برخورد» تصمیم گرفته‌ایم نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار کنیم و ازاین‌رو با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
به بهانه سالروز انحلال سازمان ساواک از سوی شاپور بختیار:
دولت شاپور بختیار بعد از ورود امام خمینی (ره) به ایران، کوشش کرد با ارسال دو لایحه «انحلال ساواک» و «تعقیب قضایی نخست وزیران و وزرای سابق»، انقلابیون را از «تغییرات اساسی» منصرف و رضایت آنها را برای «تغییرات جزئی»، همزمان با «حفظ قانون اساسی»، جلب نماید. اقداماتی که نشان می‌داد بختیار، درکی از تغییرات پیچیده اجتماعی وضعیت انقلابی جامعه نداشته است. از ان سال‌ها بالغ بر ۴۵ سال می‌گذرد. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که دو عامل درونی فروپاشی پهلوی دوم را باید در توسعه نامتوازن و فساد در هسته سخت (هسته امنیتی-قضایی-نظامی حافظ حکومت ها) جستجو کرد و موضوعی که باید مورد توجه کلیه نظام‌ها در سراسر دنیا بوده و با حساسیت بدان توجه و تمرکز شود.
کد خبر: ۳۹۳۴۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۱
امیرکبیر از تولد تا شهادت:
امروز ۱۸ دی صد و هفتاد و دومین سالروز اجرای فرمان قتل میرزا محمدتقی خان فراهانی معروف به امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۳۰ است.عمده افرادی که محمدتقی فراهانی از بعد از مرگ محمد شاه قاجار باعث رشد و بقائشان شد، از بعد از اجرای مجموعه اصلاحات فرهنگی و اقتصادی، بر علیهش شدند. از مهدعلیا و پسرش ولیعهد که نگران نرسیدن به تاج و تخت پادشاهی بودند، بگیر تا دیوانیان و درباریان عصر ناصری که امیرکبیر با گرفتن امان‌نامه، غضب شاه را فرونشاند و ضامنِ بقاء عمر و دولت‌شان شد. داستان مردی که تا پایان پای تعهداتش ایستاد و نامش کبیر شد. برعکس زندگی حرفه ای و مقام خیلی از مدیران اجرایی که هم خودشان می دانند و هم ما می دانیم. سلام بی خاصیت پست اشغال کن محفل گرای بی صلاحیت . شاید با خواندن متن زیر، اندکی از حالت سیب زمینی بودن بیرون بیای و غیرتت به خدمت به مردم و تامین منافع ملی رو نشون بدی.
کد خبر: ۳۹۳۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۸
فرهاد فخرآبادی در نظریه‌پرداز جمهور ناب :
تحلیل شخصیت مصباح یزدی با طیفی کاملا دو قطبی از موافقان و مخالفان همراه است. محور تمامی انتقادات نیز بر شیوه ارتباط سه گانه جمهوریت مبتنی بر قانون اساسی، اسلامیت مبتنی بر دین مبین و انقلابی گری مبتنی بر آرای امامین انقلاب ، قرار دارد. موافقان مصباح یزدی ، تندروی ها و مقدم دانستن بعد انقلابی بر بعد دینی و جمهوریت را ، ناشی از محقق بودگی این دو بعد و نیازمندی به پشتیبانی بعد انقلابی گری می دانند و مخالفان مصباح یزدی، او را محکوم به منفعت گرایی و خروج از عدالت و حتی بعضا متهم به نفاق می کنند. متاسفانه باید اعتراف نمود که ورای تمرکز بر تحلیل و نقد مصباح یزدی، منظومه فکری او با برداشت های درست و نادرست ، کج کارکردی هایی را در حوزه های سیاسی و امنیتی کشور سبب شده که مسلما اگر بحران زایی هم نکند، هزینه زا خواهد بود. توجیه گری های منجر به عدول از بعد جمهوریت و نادیده انگاشتن حقوق اساسی و حقوق شهروندی ، قطبی سازی جامعه با خودی و غیر خودی پنداری ، محفل گرایی در مقابل شایسته سالاری و غیره، بنظر بخشی از مصدایق هزینه زایی برداشت های صورت گرفته از این منظومه فکری است.
کد خبر: ۳۹۳۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۲
میدان دهی به پرویز ثابتی ها به چه قیمت؟
دو عامل داخلی سقوط پهلوی دوم مسلما متمرکز بر توسعه نامتوازن( تاکید روی توسعه صنعتی، نظامی و دیوان سالاری اداری و فراموش کردن ابعاد دیگر توسعه خصوصا بعد فرهنگی- اجتماعی، عدالت منطقه ای و حقوق شهروندی) و هسته سخت خودسر (با تاکید بر ساواک که به بهانه تامین امنیت بنوعی دچار سلیقه گرایی، فساد آشکار و خودسری شده و تبدیل به سازمانی نفرت پراکن و کاهنده سرمایه اجتماعی شده بود) بوده است. به روایت اسناد و شهادت بازداشت شدگان ، عناصر ساواک خصوصا بخش متمرکز بر بازپرسی و شکنجه ، از سفاک ترین ها بوده و جنایات عدیده ای را در حق شهروندان و مخالفان سیاسی،مرتکب شده اند. جنایاتی که از منظر حقوق بشر، اخلاق ، شرع و حتی قوانین جاری کشور در گذشته و حال، محکوم بوده و نیازمند مجازات کیفری عاملین و آمرین است.بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، بخشی از بنده ساواک که عموما دارای دست های آلوده بودند، از کشور گریختند و زندگی مخفیانه خود را آغاز کردند. یکی از این جنایتکاران ، جناب پرویز ثابتی بود. فردی که گویا جمهوری اسلامی درخصوص وی، سیاست مماشات را در پیش گرفته و وارد بازی در میدان کتاب بازی و مستندبازی او شده است. این در حالی است که بنا بر نص صریح قانون ، برای بازگرداندن امثال پرویز ثابتی به کشور به اتهام جنایت علیه بشریت باید اقدام حقوقی صورت گرفته و استمداد از اینترپل نمود. مشفقانه هشدار داده می شود که حتی بازی امنیتی با این جنس از جنایتکاران پیر ، به نفع منافع ملی نبوده و نیست.
کد خبر: ۳۹۳۱۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
زندگینامه ثابتی در سه اپیزود:
جنایتکار علیه بشریت در هر سنی و وضعیتی که باشد نباید مورد ترحم قرار گرفته و با وی مماشات نمود. جنایتکار باید در دوره حیاتش (حتی اگر پیر و فرتوت شده باشد)، چشنده بخشی از عذابی باشد که با سلیقه گرایی و خودرایی و استبداد نظر و انحراف عقیده و اعتقاد و مبتنی بر نوعی برداشت بنیادگرایانه از وضعیت، بر دیگران تحمیل کرده است. پرویز ثابتی یکی از شکنجه گران ساواک بوده که این روزها شاهد افتابی شدنش هستیم. نکته جالب توجه اینجاست که بجای تمرکز بر استرداد حقوقی و دادگاهی و مجازات به مرگ نمودنش ، با تعجب و مماشاتی ساختگی ، با او رفتار می شود. مجددا و بر اساس اصول حقوقی بشر، مستندات جنایات علیه بشریت ، حقوق اسلامی و ابعاد اخلاقی و انسانی، درخواست جلب و دادگاهی نمودن امثال پرویز ثابتی را داریم. جرم ثابتی وقتی تشدید می شود که بدانیم، فارغ التحصیل رشته حقوق هم هستند. مرگ بر اسم و رسم و وجود ناپاک و زندگی سرتا به پا کثیفت باد جناب پرویز ثابتی.
کد خبر: ۳۹۳۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۴
کارنامه روسای جمهور ایران در روز دانشجو :
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «روزی برای شنیدن اعتراض یا تمجید؟» مروری بر حضور روسای جمهور در دانشگاه‌ها در سه دهه اخیر به مناسبت روز دانشجو داشته است.
کد خبر: ۳۹۳۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶
انتقادات تند روزنامه جمهوری اسلامی به صادق محصولی:
روزنامه جمهوری اسلامی به اظهارات اخیر صادق محصولی که خواستار خالص سازی بیشتر در دولت شده بود واکنش نشان داد و نوشت ، این سخن، حداقل به ۵ دلیل سخنی انحرافی و خلاف است.اول آنکه یکدست سازی با روح قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی در تضاد است.دوم آنکه وجود اصول متعدد مربوط به آزادی بیان، قلم، اجتماعات و عقیده که در قانون اساسی وجود دارند، درصدد ایجاد تنوع و ترویج و تحکیم جریان یافتن سلایق و دیدگاه‌های مختلف سیاسی در جامعه هستند.سوم آنکه مجلس شورای اسلامی ذاتاً جای کنار هم قرار گرفتن نقطه نظرهای گوناگون است تا زمینه‌ای برای تضارب آرا باشد.چهارم آنکه دولت نیز برای آنکه در بخش اجرا بتواند کارآئی قابل قبولی داشته باشد باید مجمعی از صاحبان توانمندی‌های فکری با آراء و نقطه نظرهای متنوع باشد.پنجم آنکه انقلابی بودن اگر بطور دقیق مفهوم شود، با یکدست سازی در تضاد آشکار است.
کد خبر: ۳۹۲۹۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۱
حسین شیرزاد:
عمان که در بخش جنوب شرقی شبه جزیره عربستان واقع شده است، تنها عضو شورای همکاری خلیج فارس است که خارج از خلیج فارس قرار دارد. عمان برای استفاده از موقعیت استراتژیک خود، با هدف تبدیل شدن به یک مرکز لجستیک جهانی، در زیرساخت‌های صنعت غذا و لجستیک این صنعت سرمایه گذاری کرده است. در حال حاضر ۱۱ شرکت و صنعت مرتبط با غذا از جمله شرکت آرد می‌لز عمان، شرکت شیلات عمان، شرکت ملی توسعه دام و شرکت بین المللی غذای عمان در پارک فعال می‌باشند. پروژه‌های در حال توسعه شامل فکتوری فارمینگ، اقتصاد آب پایه و دریا محور، پایانه‌های مدرن، بانک‌های تخصصی، صندوق‌های پرمخاطره ریسک پذیر و لجستیک مواد غذایی است. تولید و بازاریابی میوه و سبزیجات؛ تولید و بازاریابی خرما؛ تولید روغن سویا و کانولا؛ و یک پارک فناوری غذایی، که دانشگاه‌ها و کالج‌های حرفهای را گرد هم می‌آورد تا طرح‌های نوآورانه
کد خبر: ۳۹۲۳۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
نقد انتصابات در دستگاه دیپلماسی کشور:
هدف از تنعکاس زندگی نامه حسن اسفندیاری ( محتشم السلطنه) نه ذکر و تائید حکومت قاجار و پهلوی است و نه اسطوره سازی و داستان سرایی. هدف فقط و فقط نقد کاملا عریان و الزاما بحق در خصوص انتصابات نادرست در وزارت امور خارجه خصوصا بحث سفرای ایران در سایر کشورهاست. سفرایی که با لابی های سنگین و من بمیرم و تو بمیری ، انتخاب شده و مسلما بدلیل کم خاصیتی و کم تجربگی قادر به تامین منافع ملی نبوده و در بهترین حالت بله قربان گوی حامیان خودشان هستند. بعضی از آقایون گویا سفارت و مقام سفیر را با کاراموزی و طرخ کاد اشتباه گرفته اند. غافل از اینکه جمهوری اسلامی در کنار رسالت های توسعه ای خود، رسالت تمدنی دارد. ای خاک بر سر وطن فروش منافق لاقید به رسالت های تمدنی این نظام. بدبخت های گرسنه روی فیش و پشت فبش حقوق ماهیانه و چند مثقال احترام زورکی ناشی از پست و مقام.
کد خبر: ۳۹۲۱۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۴
شاهسون‌های دست مغان؛
از زمان‌های بسیار قدیم اقوامی در سرزمین مغان سکنی گزیده اند که ایرانیان به ایشان آلان یا آلانی گفته اند و این کلمه را در زبان اروپایی قدیم مخصوصا در یونانی آلبان و سرزمین آنها را آلبانیا ضبط کرده اند. در زمان‌های بعد آران را شامل سرزمینی که در میان شروان و آذربایجان ایران بوده به طور کلی نام آلان‌ها از آغاز قرن اول میلادی در تاریخ ذکر شده است. بر اساس نتایج سرشماری اجتماعی – اقتصادی سال ۱۳۶۶، عشایر استان اردبیل از دو ایل بنام‌های شاهسون و قره داغ – ارسباران و سه طایفه مستقل فولادلو، شاطرانلو و حاج آلو تشکیل شده است. از میان ایلات و طوایف مستقل استان اردبیل، ایل شاهسون بزرگترین ایل استان و نیز سومین ایل بزرگ کشور می‌باشد. این ایل از ۴۳ طایفه، ۲۴۱ تیره و ۱۵۲۷ اوبه تشکیل شده است.
کد خبر: ۳۹۲۰۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۹
جای خالی این ۱۵۷ نفر؛
روزنامه اعتماد اسامی ۱۵۷ اساتید اخراجی در دولت‌های احمدی‌نژاد، روحانی و رئیسی را منتشر کرد.
کد خبر: ۳۹۱۴۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۵
گذار به الهیات سیاسی دموکراتیک؛
مشروطیت نخستین فصل تجدد ایرانی است که بر پایه آگاهی‌ها و مفاهیم نوین راه‌یافته به ذهنیت ایرانی پدیدار شد. در پرتو این آگاهی‌های نوآیین، نظام دانایی سنتی شکاف برداشت و هندسه معرفتی آن دگرگون و سنت دچار بحران شد. افزون بر این حکمرانی سنتی که در چارچوب الهیات سیاسی سنتی مشروعیت می‌یافت با چالش و بحران روبه‌رو شد و گذار به آن ضرورت یافت. در واکنش به این بحران، گروهی همچنان بر حفظ سنت و الگوی سنتی حکمرانی اصرار داشتند. در برابر گروهی دیگر به ضرورت بازسازی آن پی بردند و کوشیدند تا بر پایه امکانات درونی به بازسازی آن بپردازند که در پرتو کوشش آنها جریان نواندیشی دینی شکل گرفت. به‌هرحال پرسش این است که مشروطیت چه تحولی در الهیات سیاسی شیعه پدید آورد؟ در پاسخ می‌توان ادعا کرد مشروطیت با نقد وجوه اقتدارگرایانه اندیشه سیاسی شیعه زمینه گذار به الهیات سیاسی دموکراتیک را فراهم کرد.
کد خبر: ۳۹۱۰۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶