سه‌شنبه ۰۴ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
ایدئولوژی علیه ایدئولوژی :
به مناسبت زادروز زنده‌یاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ماه، در برنامه «برخورد» تصمیم گرفته‌ایم نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار کنیم و ازاین‌رو با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
دکتر رحمن قهرمان پور پژوهشگر و مدرس دانشگاه:
دکتر رحمن قهرمان پور پژوهشگر و مدرس دانشگاه در این یادداشت به نقد دیدگاه ناسیونالیست های رمانتیک در ایران و آثار منفی این نوع دیدگاه در عرصه سیاست خارجی و اقتصاد و موانع ایجادی آن بر سر راه تعامل سازنده با جهان می پردازد.
کد خبر: ۳۹۳۳۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۷
فاطمه ذکاوتی‌قراگزلو:
عربستان از درون کتابی به قلم رابرت لیسی روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی است که در سال ۱۹۸۱ به چاپ رسید و با استقبال خوانندگان مواجه و به زبان‌های گوناگون ترجمه شد. اما دولت عربستان از انتشار آن سخت ناخرسند بود. بعد‌ها لیسی با هماهنگی با دولت عربستان اقدام به نگارش نسخه‌ی جدیدی از این کتاب نمود. کتاب عربستان از درون ترجمه این نسخه تعدیل شده به قلم آقای محمدعلی عسگری است که توسط نشر کویر در سال ۱۴۰۱ چاپ شده است.این کتاب خواندنی است و آدمی را به اندیشیدن و ناخودآگاه مقایسه وامی‌دارد. در مقایسه با ملت و جامعه مدنی و به‌ویژه زنان ایران، هنوز بافت جمعیتی عربستان و تفکر آنان قبیله‌ای و سنتی و مذهبی است. اما به‌قول نویسنده کتاب، عربستان سعودی از جمله اندک کشور‌هایی است که نهاد هرمی قدرتش از ساکنان جوان این کشور پیشگام‌تر است. وقتی کشوری در عین حفظ استقلال و منافع کشورش در جبهه درست در کنار قدرت‌های جهانی قرار گیرد می‌تواند در بزنگاه‌های تاریخی خود را از مهلکه نجات دهد، دقیقاً مانند پوست‌اندازی‌ای که عربستان پس از ۱۱ سپتامبر انجام داد.
کد خبر: ۳۹۱۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
بزرگترین قدرت نوظهور جهان؛
دولت هند بدون دغدغه داخلی و هندی‌های خارج از کشور در جهت تامین منافع ملی هند است و در این راستا از حمایت داخلی و همچنین هندی‌های مقیم خارج از کشور نیز برخوردار است و در جهان هیچ صدای مخالفی باعث دغدغه خاطر دولتمردان هند در پیگیری مراودات خارجی به گوش نمی‌رسد، در هندوستان پهناور و پرجمعیت حتی یک زندان سیاسی و عقیدتی یافت نمی‌شود. بیهوده نیست که در نتیجه این دموکراسی هند به عنوان بزرگترین دموکراسی دنیا و بزرگترین قدرت نوظهور جهان توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. بی گمان این‌جایگاه هند مدیون دموکراسی پارلمانی و حکومت قانون و تامین منافع ملی و در نتیجه همدلی و همراهی دولت و ملت هند است.
کد خبر: ۳۹۰۲۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
دکتر حسین شیرزاد:
حفاظت از امنیت غذایی و به کار انداختن سیستم غذایی نیاز به افراد مجرب و متخصص و یک رویکرد کل گرا و سیستمیک دارد. مداخلات باید اصلاح سیستم غذایی، مدیریت پسماند، تغییر در جیره خوراک دام -طیور، تغییر در محیط اقتصاد کشاورزی، اصلاحات بروکراتیک در ساختار مدیریت کشاورزی، حکمرانی و سایر عناصر کلیدی پولی-مالی را در ابعاد گسترده‌تر و بلندمدت این بحران هدف قرار دهد؛ بنابراین اتخاذ سیاست‌هایی حرقه‌ای با مشارکت بهترین متخصین با هدف افزایش رشد بهره‌وری کشاورزی، مانند سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، تقویت انگیزه‌های اقتصادی برای کشاورزان، زیرساخت‌ها، و آموزش و ترویج روستایی، به طور موثر شکاف عملکرد را کاهش می‌دهند. با این حال، در نظر گرفتن امنیت غذایی، پایداری، و انعطاف پذیری سیستم کشاورزی به عنوان عناصر کلیدی در رشد بهره وری نیز بسیار مهم است و در بحران‌ها باید بدان توجه نمود.
کد خبر: ۳۸۹۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۰
باید به «ملت ایران» بالید؛
درباره انتخابات ترکیه در این این دو هفته، بسیار نوشته شده است؛ از جمله این که این انتخابات در فضایی کاملاً رقابتی برگزار شد، مشارکت مردم بسیار بالا بود و خدشه خاصی هم بر سلامت آن وارد نشد. این ها، صد البته نکات مثبت انتخابات در خانه همسایه است و از این بابت باید به دولت و مردم ترکیه تبریک گفت. اما دو نکته منفی در این انتخابات رخ نمود که زنگ خطری برای ترکیه و حتی منطقه به شمار می‌رود؛ یکی قومیت و یکی هم مهاجرستیزی.
کد خبر: ۳۸۹۰۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
مصطفی مهرآئین، جامعه‌شناس:
از شهریور سال ۱۴۰۱ کشور درگیر حوادثی شد که جرقه آن با فوت مهسا امینی زده شد. البته این اعتراضات مانند دوره‌های گذشته فقط محدود به یک مطالبه نبود و خواسته معترضان در شعار «زن، زندگی، آزادی» متبلور شده بود. تفاوت عمده این دوره از اعتراضات که برخی تحلیلگران آن را جنبش می‌دانند، در این است که هم نسل جوان و البته زنان نقش پررنگی در آن داشتند و هم دیگر معیشت دغدغه و مطالبه آنها نیست. در طول این مدت بسیاری از نخبگان فکری و سیاسی و البته جامعه‌شناسان تلاش کردند با ارائه تحلیل‌ها، هم ابعاد و خواسته‌های معترضان را بررسی کنند و هم پیش‌بینی‌ای از آینده جامعه ایران داشته باشند تا بتوانند آن را ترسیم کنند. بااین‌حال، همچنان به‌طور قطع نمی‌توان گفت آینده چه خواهد شد. اصلا در چنین شرایطی امکان گفتگو تا چه اندازه وجود دارد؟
کد خبر: ۳۸۸۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۵
درگذشت استاد فلسفه ایرانی در لس آنجلس؛
سیدجواد طباطبایی، فیلسوف و نویسنده ایرانی، شب گذشته در سن ۷۷ سالگی در بیمارستانی در لس‌آنجلس درگذشت. ایشان در جامعه آکادمیک ایرانی با نظریه پردازی در اندیشه سیاسی ایران و تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی غرب شناخته می‌شد. آثار پربار و حلقه موافقان و مخالفان کثیر او بر کسی پوشیده نیست. طباطبایی، بدون هیچ‌گونه تردیدی، یکی از بزرگترین اندیشه‌ورزان معاصر ایرانی است که همین امر لزوم پرداختن به دوران حیات، آثار، افکار و اندیشه‌هایش را دو چندان ضرورت می‌بخشد.اندیشه‌های سید جواد طباطبایی هواخواهان زیادی در میان دانشگاهیان و حتی عامه مردم پیدا کرده است. دایره ارادات نزدیکان به او به اندازه‌ای بوده که حتی مفهوم «حلقه سید جواد» یا «حلقه ایرانشهری‌ها» بر آنها اطلاق شده است. در مقابل اندیشه سیاسی سید جواد، منتقدان بسیاری نیز داشته و دارد. از جمله انتقادات مطرح بر نظریه سیاسی سید جواد طباطبایی در دهه‌های اخیر در محور‌هایی همچون، محافظه‌کاری، نزدیک بودن تئوری‌های ناسیونالیسم افراط‌گرا (فاشیسم)، عدم انطباق با تحولات زمانه جدید، ناهمخوانی با زیست در خاورمیانه، طردگرا بودن گفتمان او، روشن نبودن منابع تحقیق، عدم انطباق اندیشه ایران‌شهری با واقعیت‌های جامعه ایرانی و غیرمنصفانه بودن دیدگاه او نسبت به مصلحان و روشنفکران دینی قابل جمع‌بندی است.
کد خبر: ۳۸۶۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۱
دیدگاه های ملکیان درباره سیاست؛
زیدآبادی معتقد است که ما در این نقطه از تاریخ و جغرافیا به‌دنیا آمده‌ایم و فرهنگ و زبان «هویتی ملی» ما را شکل و برای هر انسانی باید خاستگاه و ریشه‌هایش اهمیت داشته باشد. زیدآبادی نگران آینده و مرز‌های ایران است، اما ملکیان می‌گوید حفظ کشور به‌خودیِ خود هیچ اهمیتی ندارد، بلکه «حفظ کشوری اهمیت دارد که رژیم سیاسی‌اش براساس عدالت و اخلاق رفتار می‌کند.» او همچنین معتقد است که در حوزه روشنفکری وقتی از حقیقت حرف می‌زنیم یعنی روشنفکر، آنچه را که ناظر به موضوعات، مسائل و مشکلات اجتماعی به‌نظرش حقیقت می‌آید، باید با هم‌نوعانش در میان بگذارد. در ادامه‌ی این گفتگو بحث بر سر حقیقت و مصلحت، اخلاق در سیاست و عدم امکان گفتگو با کسانی است که «قانون»، «اخلاق» و «عقلانیت» را زیر پا می‌گذارند. ملکیان می‌گوید، اگر این سه را به‌عنوان زمینه مشترک بپذیرند، حاضر است با هر کسی گفتگو کند.
کد خبر: ۳۸۶۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
اضمحلال میهن خواهی ایرانیان؛
هواداری بخشی از ایرانیان از تیم ملی انگلستان و خوشحالی آنها از شکست سنگین تیم ملی ایران، یک سوال مهم ایجاد کرد؛ آیا وطن‌دوستی و میهن‌خواهی در ایران از بین رفته و دست‌کم برای بخشی از شهروندان کمرنگ شده است یا اتفاق دیگری در جریان است؟ در واکنش، بخشی گفتند که در هر صورت باید از تیم ملی ایران حمایت می‌شد، چون آنها نماینده وطن بودند و در مقابل دیگرانی بودند که استدلال می‌کردند سیاست‌های تبعیض‌آمیز و از بین رفتن آزادی، حس وطن‌دوستی را از میان برده است؛ بنابراین اساسا این سوال طرح شد که وطن‌دوستی چیست و چه انگیزه‌های این حس را تقویت می‌کند و مهمتر اینکه چه اتفاقی می‌افتد که یک فرد احساسش به وطن را از دست می‌دهد. در این گزارش بر پایه آرای متفکرانی، چون ماکیاولی، جان لیلبرن و جان میلتون بررسی کرده که حس میهن‌خواهی چگونه از بین می‌رود و چگونه می‌توان آن را ایجاد کرد.
کد خبر: ۳۸۴۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۳
زندگی فضیلت مند در عصر سکولار؛
حکومت قانون تنها راه باقی‌مانده پیش‌روی جوامع در‌حال‌توسعه است؛ جوامعی که اشکال متفاوتی از روش‌های غیردموکراتیک را تجربه کرده و طعم شکست این راه‌های رفته را چشیده‌اند. پس دور از انتظار نیست که جوامع در‌حال‌توسعه در تکاپوی تحقق یک زندگی فضیلت‌مند برای خود و آیندگان باشند. چارلز تیلور این مطالبه منطقی را حق جوامع می‌داند که دولت‌ها باید به آن گردن نهند. در کتاب «زندگی فضیلت‌مند در عصر سکولار» مخاطبان در سه مقاله از چارلز تیلور به‌خوبی با این اندیشه آشنا می‌شوند. این مقالات را فرهنگ رجایی ترجمه و تألیف کرده و به دلیل آشنایی نزدیک فرهنگ رجایی با تیلور و آثارش، کتابی درخور به خوانندگان ارائه داده است. با او درباره این کتاب و وضعیت ایران گفتگویی انجام شده که می‌خوانید.
کد خبر: ۳۸۴۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۵
نکاتی در باب امنیت؛
محمدحسین باقی در یادداشتی نوشت: مدتی است در سپهر سیاسی ایران بحث‌هایی مانند سوریه‌ای شدن یا عباراتی از این دست که «خدا را شکر امنیت داریم، داعش نداریم» مطرح است. صرف نظر از درستی یا نادرستی این نگاه‌ها، می‌خواهم از زاویه‌ای دیگر به این مساله بپردازم. فرض این یادداشت این است که اگرچه در برهه‌هایی از تاریخ ۲۰۰ساله اخیر تلاش‌هایی در راستای تجزیه برخی مناطق ایران صورت گرفته و صاحب این قلم منکر آن نیست؛ اما حلقه‌های زنجیر ایرانیت قوی‌تر از آن است که با اتفاقاتی ازاین دست بگسلد. «سوریه‌ای شدن» یعنی جنگ داخلی تمام عیار (نیرو‌های مسلح در برابر خیل مردم) همراه با مداخله خارجی تمام عیار (اعزام نیرو و کمک‌های مستشاری و تسلیحاتی و اقمار پروری) که مصداقی در ایران ندارد. افزون بر این، بحث سوریه‌ای شدن توهین به فرهنگ ایرانی و نظام حکمرانی است.
کد خبر: ۳۸۴۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۴
تحریف در کتب درسی درباره ایران؛
کم توجهی جمهوری اسلامی ایران به کشور‌های همسایه و فعالیت‌های گسترده فرهنگی، سیاسی و امنیتی کشور‌هایی همچون ترکیه و رژیم صهیونیستی باعث شده تا در کتب درسی جمهوری آذربایجان شاهد انتشار مطالب ضدایرانی بی پایه و اساس باشیم. در روز‌های اخیر مجددا حمله رسانه‌های باکو به وحدت و تمامیت ارضی ایران افزایش یافته، اما این حملات ریشه در چه تحولات و رخداد‌هایی دارد؟ یکی از این رویداد‌ها تربیت نسلی است که به علت شیوه آموزش در جمهوری آذربایجان و مطالعه کتب درسی حاوی مطالب غلط و مغشوش ذهنیت نادرستی نسبت به میهن اجدادی خود ایران پیدا کرده است. تحریف واقعیات مسلم تاریخی، تلاش برای تحریک قومیتی در ایران، مصادره مفاخر و آثار ادبی ایران زمین، انتقال مفاهیم نژادپرستانه، ضدایرانی، ضدارمنی و ... تنها بخشی از محتوای کتب درسی تالیف شده در باکو برای تربیت نسلی تازه در جمهوری آذربایجان است که از سنین کودکی با این تصور بزرگ می‌شود که ایران و ارمنستان بزرگترین دشمنان آن هستند و نابودی و مقابله با آنها با هر روشی مجاز است.
کد خبر: ۳۸۴۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۴
از قطع اینترنت تا اخبار موثق؛
کد خبر: ۳۸۴۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۳
توسعه فرهنگی؛
هیچ‌کس بدون آنکه هویت داشته باشد، نمی‌تواند با کس دیگری وارد رابطه شود. ما یک هویت فردی و چندین هویت گروهی داریم و این‌ها باعث می‌شود بتوانیم با دیگران وارد ارتباط شویم. هویت ملی داریم که فوق‌العاده دارای اهمیت است و باید این را بتوانیم حفظ کنیم. اما هویت به‌خودی‌خود نمی‌تواند به حال خود رها شود
کد خبر: ۳۸۲۶۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۳۱
یادداشت حسین شیرزاد؛
اگر کشوری جمعیت رو به رشد، شرایط نامناسب جغرافیایی و بی ثباتی سیاست گزاری‌های زراعی داشته باشد، به طور مکانیکی به واردات خارجی گندم وابسته خواهد شد. هیچ کشوری در مورد امنیت غذایی خویش مصالحه نمی‌کند. اگر می‌خواهیم کشور مان از نظر مولفه امنیت غذایی پیشرفت کند، باید "مسئله گندم" را در معادلات ژئوپلتیکی به صورت جدی‌تر لحاظ نموده و سیاست خودکفایی حداکثری و بهزراعی، بهنژادی، مکانیزاسیون و رزیم تغذیه و مدیریت آفات و بیماری‌های انضمامی در این کالای اساسی را بکمک الگوی "تریالکتیک" سه گانه (تولید ملی گندم، کشت فراسرزمینی گندم و واردات هدفمند) بصورت برنامه‌های "روشمند، هدفمند، مستقل، اما همگرای"، در صدر برنامه‌های توسعه زراعی ملی در سپهر برنامه ریزی‌ها دنبال نماییم.
کد خبر: ۳۸۲۱۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۰
عدنان فلاحی؛
تمکّن و تخصص نولته در بررسی جنبش‌های سیاسی طبعاً او را به این مهم سوق می‌دهد که بررسی جنبش اسلام‌گرایی رادیکال، بدون عطف نظر به تولد اسراییل و جنبش صهیونیسم، ناقص و ابتر خواهد بود. فلذا تمرکز بر جنبش ناسیونالیسم یهودی (صهیونیسم) و گذری به تاریخ تحولات نزاع اعراب و اسراییل، بخش بزرگی از حجم کتاب را به خود اختصاص می‌دهد.
کد خبر: ۳۷۷۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۰
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه؛
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم می‌گوید: «معتقدم بنابر مجموعه این دلایل، مسئولان جمهوری اسلامی نباید آبروی ایران را به جاه‌طلبی‌های پوتین گره بزنند. ما در گذشته یک بار با هیتلر همکاری کرده و ایرانیان نتایج و عواقب آن را دیده‌اند و امروز نباید به‌سوی هیتلر زمانه برویم!»
کد خبر: ۳۷۴۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۲
تحریم های ورزشی؛
بر اساس توافقات بین المللی، حوزه ورزش تا جای ممکن باید بدور از مناقشات سیاسی باشد. اما بعد از درگیری و جنگ روسیه- اوکراین، شاهد موضع گیری سیاسی غرب در خصوص ورزش روسیه و اعمال برخی از تحریم‌های ورزشی بوده ایم.
کد خبر: ۳۷۴۰۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۰
فرید زکریا؛
عجیب است که ایالات متحده اغلب مدافع انتخابات و دموکراسی مبتنی بر همه‌پرسی در خارج از کشور است، درحالی‌که آنچه در مورد سیستم آمریکا متمایز است این نیست که چقدر دموکراتیک است، بلکه این است که چقدر غیردموکراتیک است. دموکراسی بدون لیبرالیسم مشروطه صرفاً ناکافی نیست، بلکه خطرناک است و فرسایش آزادی، سوء استفاده از قدرت، شکاف‌های قومی و حتی جنگ را به همراه دارد.
کد خبر: ۳۷۳۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۹