الزام به ساماندهی اقتصادی و اقتصاد سیاسی:
تالکوت پارسونز و آنتونی گیدنز تلاش کرده اند تا به یک پرسش کانونی در جامعۀ سرمایه داری پاسخ دهند: با افزایش ثروت ملی و ثروت طبقۀ سرمایه دار، چگونه میتوان عامۀ مردم را نسبت به کشور، تعلق خاطر آنها به نظام سیاسی/اقتصادی، حفظ قرارداد اجتماعی و نظم عمومی تداوم بخشید؟ در پاسخ باید گفت که در اقتصاد سیاسی کشورها، سه بازیگر اصلی وجود دارد: حاکمیت، بخش خصوصی و عامۀ مردم (مصلحت عامه). سرنوشت سیاسی کشورها تحت تاثیر دینامیکی است که در میان این سه بازیگر وجود دارد. ادبیات جهانی، واژه حکمرانی (تعامل دولت، بخش خصوصی و حقوق عامه) را بعنوان مبنای کنش متعادل و پیش رونده در حوزههای مختلف، مورد پذیرش قرار داده است. در خصوص ایران و در حوزه اقتصاد، این سوال مطرح میشود که چگونه با رویکرد حکمرانی، میتوان اقدام به کاهش تورم دو رقمی در کشور نمود؟ در پاسخ باید گفت که، با توجه به هزینههای فزایندۀ نهاد دولت و ناترازی نظام بانکی، منابع مالی برای سرمایه گذاری در تولید و زیرساختهای کشور بسیار محدود بوده و یا به علت محدودیت استخراج و مشکلات فروش نفت، به حداقل رسیده است. برای حاکمیت، حفظ وضع موجود با اندکی تعدیلهای مقطعی تنها راهبرد واقع بینانه خواهد بود، زیرا اصلاحات بنیادی اقتصاد کشور، خانه تکانیهای جدی سیاسی، فرهنگی و امنیتی به همراه خواهد داشت و ائتلافهای متفاوت سیاسی را به وجود خواهد آورد. طبعاً هیچ حاکمیتی با دست خود ساخت قدرت خود را متزلزل نمیکند ضمن اینکه در گونه شناسی لذاتِ متصورِ بشر، هیچ لذتی بالاتر از لذت قدرت قرار نمیگیرد. حفظ وضع موجود، توان اجرای یک راهبرد دراز مدت را ندارد، اما با تعدیلهای ماهانه و شکار فرصتهای کوتاه مدت، قابلیت عملیاتی شدن را دارد.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
ایدئولوژی علیه ایدئولوژی :
به مناسبت زادروز زندهیاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ماه، در برنامه «برخورد» تصمیم گرفتهایم نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار کنیم و ازاینرو با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفتوگو نشستهایم.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
ارتباط مصر و اسرائیل؛
مذاکرات صلح کمپ دیوید میان انور سادات و مناخیم بگین منعقد شد. اسرائیل آنچه میخواست را با این پیمان به دست آورده بود؛ نیرومندترین کشور عربی از جبهه دشمنان اسرائیل خارج شده بود؛ بدون آن که اسرائیل بهای اصلی این موفقیت را بپردازد. حالا بگین حتی میتوانست به تحقق بالاترین هدف صهیونیستها یعنی اشغال بقیه خاک فلسطین بپردازد. در این گزارش، تاثیر مذاکرات صلح دیوید بر منطقه و حتی سرنوشت خود انور سادات بررسی شده است.
کد خبر: ۳۹۲۵۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۷
عدم تمایل مطهری به حضور روحانیون در دولت؛
علی مطهری فرزند شهید مطهری در گفتگویی اظهار داشت: آیت الله مطهری دوراندیشی خوبی داشت. البته این نظرشان مبتنی بر آن اصل کلی استقلال روحانیت شیعه از دولتها بود. ایشان میگفتند روحانیت شیعه در طول تاریخ همیشه از دولتها مستقل بوده و بر آنها نظارت داشته است، از نظر روحی متکی به خدا بوده و از نظر اجتماعی متکی به مردم و هیچ وقت در کنار دولتها نبوده و همیشه در کنار مردم بوده است. ایشان میگوید حتی در جمهوری اسلامی باید این حالت حفظ بشود که روحانیت در کنار مردم و ناظر بر دولتها باشد تا بتواند دولتها را امر و نهی کند و هدایت کند، ولی وقتی دولتی شد، دیگر این کار مقدور نیست.
کد خبر: ۳۹۱۸۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۷
گفتگو با علی جنتی:
فرزندِ آیت الله جنتی بودن، «علی جنتی» را محافظه کار نکرده است، آنقدر که صریح و بدون لکنت شورای نگهبان را نقد کند و بگوید؛ «شورای نگهبان از دیرباز رویکرد خالص سازی را داشته است و بخشی از یک جریان سیاسی است». او حتی ابایی ندارد که بگوید شورای نگهبانِ آیت الله جنتی با معیارهایی که دارد پسرش علی جنتی را هم ردصلاحیت میکند.
کد خبر: ۳۹۱۷۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۱
نقد علی اشرف فتحی و متخصصان روانشناسی:
شنیده می شود که در طرح جدید مقابله با بی حجابی، یکی از راهکارهای مدنظر ارجاع بی حجاب به روانشناس است. اولا باید پرسید کدام روانشناس و به چه تعداد؟ ثانیا بر اساس کدام پروتکل قرار است که به فرد بی حجاب کمک شود و ارشادات منجر به تغییر رفتاری در وی دنباله گیری شود؟ ثانیا تضمین اثرگذاری ها چیست؟ آیا بهتر نیست، قبل از شروع برخی کارها، اندکی بیشتر اندیشیده شود؟ اگر مقصود ورود به بازی تائید سلامت روانی و تشدید مجازات است، توصیه می کنیم که به هیچ وجه وارد نشوید، این بازی بشدت پر پیامد و خطرناک است. توئیت علی اشرف فتحی در این خصوص قابل تامل می باشد.
کد خبر: ۳۹۰۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۳۱
علیرضا خانی:
مدتی است که هم وزیر اقتصاد و هم رئیس بانک مرکزی و هم شخص رئیس جمهوری و پارهای از دیگر مسئولان از کنترل تورم سخن میگویند. مردم، اما وقتی به خرید میروند و هزینههای زندگی روزمره اعم از مواد غذایی و کالاهای مصرفی و کالاهای بادوام و هزینههای خدماتی و بهداشتی و درمانی و اجارهخانه را نگاه میکنند، این احساس را ندارند که آنچه در تلویزیون دیدهاند درست است بلکه مشاهدات عینی را مدنظر دارند.چه کسی مسئول فرو ریختن ارزش پول ملی و فقیر شدن مردم است؟ از منظر اخلاقی، مسئولیت نابسامانیهای ناشی از این اتفاق با کیست؟ از منظر اقتصادی، پیامدهای این فرو ریزی توان خرید مردم بر افق پیشروی جامعه چیست و کدام ساختارها را به خطر میاندازد؟ چه بخشی از نخبگان و جوانان شایسته، به خاطر ناامیدی از بهبود افق پیشروی دخل و خرج، مهاجرت کردند و رفتند؟ جامعه چه زیانی از این اتفاق خواهد دید؟ از منظر شرعی، مسئولیت از بین رفتن حقالناس چه میشود؟
کد خبر: ۳۹۰۱۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۷
هراس پوتین از جنگ داخلی؛
با اعلام توافقی که ظاهرا با میانجیگری "الکساندر لوکاشنکو" رئیس جمهور بلاروس صورت گرفت، "یوگنی پریگوژین" رهبر شورشیان واگنر در ازای توقف کارزار پیشروی به سمت مسکو، اجازه بازنشستگی در بلاروس را پیدا میکند. پوتین در حالی که از نظر ما ممکن است ضعیف و ناکارآمد به نظر برسد بدون شک از کنترل خود بر رسانههای روسیه استفاده خواهد کرد تا شورش پریگوژین را به اوکراین، ناتو و دیگر دشمنان روسیه مرتبط سازد. او حتی ممکن است با انجام معامله با پریگوژین از تلفات جمعی در جنگ داخلی اجتناب کند. با چرخش داستان به بهترین شکل ممکن پوتین خود زنده خواهد ماند اگرچه اسطوره شایستگی او که به دقت ساخته شده آسیب خواهد دید.
کد خبر: ۳۸۹۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
یادداشت حسین شیرزاد؛
سیاستهای دولتی حمایتی، سرمایهگذاریهای بانکی، یارانههای ناشی از سیاستها و ترس در فضای جنگ سرد، کشاورزان برای تولید محصولات اصلی بیشتر و بیشتر تشویق شدند که این امر منجر به تولید مازاد گندم، ذرت و سویا شد. این نه تنها بر طراحی هرم غذایی جهان تأثیر گذاشت، بلکه منجر به توسعه تولید دام در مقیاس بزرگ و تولید گوشت با قیمت تمام شده ارزان شد.
کد خبر: ۳۸۹۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۸
محمود سریعالقلم:
کیسینجر امروز صدساله شد. او کمتر ظاهر میشود و بیشتر از طریق Zoom صحبت میکند و با واژگان تخصصی و جملهبندیهای متراکم که ریشه در قواعد زبان آلمانی دارد، نظرات کلاسیک خود را بیان میکند. کیسینجر مخالفان سرسختی در داخل و خارج از آمریکا دارد؛ ولی همه به او گوش میدهند و نظرات او را با دقت میخوانند. هرچند باید به منش و بلندطبعی آمریکا احترام گذاشت که به یک مهاجر با لهجه غلیظ انگلیسی چنین فرصتی برای بروز و ظهور داده است، اما چند ویژگی هنری کیسینجر هم شایان ستایش است: پرکاری، تمرکز، اعتمادبهنفس، حافظه نزدیک به دیجیتالی، ظرفیت خارقالعاده روانشناسانه در فهم طرف مقابل و روابطعمومی فراموشناپذیر. نبوغ کیسینجر مهمتر از افکار و مواضع اوست. چرا کیسینجر تا به امروز صد سال عمر کرده است؟ شاید یک دلیل این باشد که او با غم و اندوه همراه با ایدئالیستبودن، زندگی نکرده است؛ او یک واقعبین تمامعیار است.
کد خبر: ۳۸۹۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۵
تبارشناسی اپوزیسیون جمهوری اسلامی:
هر نظام سیاسی در جهان مخالفانی دارد، مخالفانی که اپوزیسیون خوانده میشوند. در ایران جریان مخالف عمدتا در میانه اعتراضات مردم فعال میشوند. اما این گروههای اپوزیسیون به لحاظ ماهیت و خاستگاه چه کسانی هستند؟ سال ۱۴۰۱ یکی از مهمترین اعتراضات سراسری در ایران انجام شد که با مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد جرقه خورد. ریشههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن اعتراضات مسئله مهمی است که باید در جای خودش مورد ارزیابی قرار بگیرد، اما موضوع این گزارش اپوزیسیون جمهوری اسلامی است که چه کسانی هستند و آرایش سیاسی آنها چگونه است.گزارش زیر را بخوانید تا پاسخ سوال را دریابید.
کد خبر: ۳۸۸۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۴
بررسی چالشهای سیاست خارجی:
در این چند مدت اخیر که رسانهها و اذهان عمومی مونوپل اخبار داخلی کشور بودند متاسفانه در سیاست خارجه ما اتفاقات ناخوشایندی رقم خورد، مذاکرات هستهای ما به بن بست رسید و پایان برجام بطور تلویحی از سوی طرفین اعلام شد. آقای سعید جلیلی چندی پیش صحبتی کردند و فرمودند ایران هرگز ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل متحد نبوده است و برخی روزنامهها تیتر کردند و دلایل عجیبی را مطرح کردند. اگر آقای جلیلی نمیداند که فاجعه هست و اگر میدانند که بمراتب اشتباه بزرگتری را مرتکب شدند. این سخنان آقای جلیلی نشان میدهد ایشان برای توافق شش سال مذاکره نکردند و به نظر من برجام سدی جلوی عواقب خطرناک هجوم عواقب کارهای گذشته و قطعنامهها بود. نظر شما راجع به این سخنان چیست و اگر مذاکره نکنیم چه اتفاقاتی در انتظار ایران خواهد بود؟
کد خبر: ۳۸۶۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۸
ابتلائات مرجعیت رسانهای؛
کد خبر: ۳۸۵۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۴
به بهانۀ ۱۱ آذر؛
یازدهم آذرماه یادآور روزی است که در سال ۱۳۰۰ خورشیدی میرزا کوچکخان جنگلی رهبر نهضت جنگل، تشنه، گرسنه و آواره در کوههای تالش، از شدت سرما یخ زد و در ۴۳ سالگی چشم از جهان بست.نویسندۀ این سطور، اما عمیقا باور دارد که میرزا تجزیهطلب نبوده و این یادداشت هم برای اثبات همین گزاره است. نویسنده تاکید می کند که: مهم این است که دغدغۀ انسانهای دیگر را داشت و این دیگران در وهلۀ نخست مردمان گیلان بودند و در مرتبۀ بعد تمام ایران و ایرانیان. متهم کردن مردی چنین عاشق مردمان خود به سادگی و زودباوری و فقدان تحلیل عمیق سیاسی یک بحث است و انگ تجزیهطلبی و یاغیگری بحثی دیگر. یادمان باشد که در عصر پهلوی دوم که شاه به شدت فوبیای کمونیسم داشت و کمونیستها را دشمن اصلی میپنداشت و به همین خاطر تا مدتها دست نیروهای مذهبی سیاسی را باز گذاشته بود نیز مانند امروز برخی افراد به میرزا انگ نمیزدند.
کد خبر: ۳۸۵۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۱
زندگی فضیلت مند در عصر سکولار؛
حکومت قانون تنها راه باقیمانده پیشروی جوامع درحالتوسعه است؛ جوامعی که اشکال متفاوتی از روشهای غیردموکراتیک را تجربه کرده و طعم شکست این راههای رفته را چشیدهاند. پس دور از انتظار نیست که جوامع درحالتوسعه در تکاپوی تحقق یک زندگی فضیلتمند برای خود و آیندگان باشند. چارلز تیلور این مطالبه منطقی را حق جوامع میداند که دولتها باید به آن گردن نهند. در کتاب «زندگی فضیلتمند در عصر سکولار» مخاطبان در سه مقاله از چارلز تیلور بهخوبی با این اندیشه آشنا میشوند. این مقالات را فرهنگ رجایی ترجمه و تألیف کرده و به دلیل آشنایی نزدیک فرهنگ رجایی با تیلور و آثارش، کتابی درخور به خوانندگان ارائه داده است. با او درباره این کتاب و وضعیت ایران گفتگویی انجام شده که میخوانید.
کد خبر: ۳۸۴۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۵
برخورد آمریکا با پدیدهی جهانی شدن؛
حوادث ۱۱ سپتامبر نمایشگر این واقعیت بود که شرایط جهانی به گونهای تغییر یافته که موقعیت بسیاری از بازیگران به جهت میزان قدرت آنها در صحنهی نظام بینالملل تضعیف شده است و در نتیجه بعضی از بازیگران در صحنهی جهانی دست یازی به عملیات تروریستی را تنها راه ممکن برای مقابله با اشاعهی نفوذ و قدرت آمریکا به جهت موقعیت این کشور در صحنهی جهانی یافتهاند. چنین به نظر میرسد که آمریکا از واقعهی ۱۱ سپتامبر بهصورت بیرون آمدن از بحران معنا و برخورد با پدیدهی جهانی شدن بهرهبرداری کرد؛ تا بدین طریق تفکر ایجاد نظم نوین جهانی را که در حکومت قبلی جمهوری خواهان مطرح شده بود، عملیاتی نماید.
کد خبر: ۳۸۳۳۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۱
میخائیل شوروی؛
میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی روز سهشنبه در سن ۹۲ سالگی درگذشت.
کد خبر: ۳۸۲۹۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۹
بیمارستان مرکزی بالینی مسکو در بیانیهای اعلام کرد؛
بیمارستان مرکزی بالینی مسکو در بیانیهای اعلام کرد گورباچف پس از دورهای از بیماری طولانی درگذشته است، اما جزئیات دیگری در این باره بیان نکرد.
کد خبر: ۳۸۲۹۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۹
هنر ایدئولوژیک و سیاسی؛
رئالیسم سوسیالیستی واژهای است که نخستین بار احتمالا از سوی ماکسیم گورکی، رماننویس و نمایشنامهنویس روسی، به کار رفته است. برخی گفتهاند بوخارین، تئوریسین کمونیست و سردبیر روزنامۀ پراودا از ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۷، نیز به اتفاق گورکی این واژه را در اتحاد جماهیر شوروی ابداع کرد. در واقع رئالیسم سوسیالیستی تز "هنر برای هنر" و "فرمالیسم" را نفی میکند و هدف هنر را "خلق زیبایی" نمیداند. برخی گفتهاند هدف هنر "تعالیبخشی" است اما این ایده نیز در رئالیسم سوسیالیستی مردود است؛ چراکه تعالی بدون پرداختن به اهداف سوسیالیستی و کمونیستی، مقبول این سبک هنری نیست.
کد خبر: ۳۸۲۱۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۸
نماینده رئیس جمهور در امور افغانستان؛
سیده آمنه موسوی: «می گوید ما امروز با طالبان تعامل میکنیم. امروز طالب در افغانستان حاکم و مسوول است. شما باید از طالبان بخواهید که در امنیت مرزها سهیم باشد. آنها در تأمین امنیت شهروندان خود مسوول هستند. اگر شما امروز با هیأت حاکمه این کشور همکاری نکردید و شرایط اقتصادی و امنیتی افغانستان بدتر شد آنوقت باید منتظر سیل مهاجران به سمت مرزهای ایران باشیم. یا اگر تروریست در این کشور جان بگیرد که به مصلحت ما هم، نیست. پس این همکاری منطقی دارد.» حسن کاظمی قمی، نماینده رئیس جمهور در امور افغانستان که با روی کار آمدن دولت رئیسی به این سمت انتخاب شده است با بیان این نکته تأکید میکند که البته جمهوری اسلامی ایران همانطور که اجازه نمیدهد در امور داخلیاش دخالت شود در امور داخلی کشورهای دیگر نیز ورود نمیکند و این موارد تنها توصیههای خیرخواهانه است و مداخله محسوب نمیشود. اوکه پیشتر مسوولیت کنسولگری ایران در شهر هرات را برعهده داشته است، در بحبوحه سقوط طالبان هم در افغانستان حضور داشت. کاظمی قمی همچنین پس از سقوط صدام نیز، سرپرستی هیئت ایرانی در ۲ دور نخست مذاکرات هیئتهای ایرانی و آمریکایی درباره آینده عراق را عهده دار بوده است.
کد خبر: ۳۸۲۰۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۵