تجارب زیست فردی و اجتماعی اثبات نموده که دیگر دین پژوهان نمی توانند بدون توجه به فناوری دین پژوهی کنند (چه در معنای فلسفی و چه در معنای جامعه شناختی کلمه دین پژوهی ) زیرا فلاسفه تکنولوژی به این نتیجه رسیده اند که تکنولوژی امری ارزشبار است و به این ترتیب برای دین پژوهان پرسش ایجاد شده که آیا ارزشهایی که توسعه تکنولوژی منجر به ترویج آنها می شود با ارزش های دینی سازگار هستند یا خیر؟در واقع ، توسعه فکری انسان از یک طرف باعث توسعه پرسشگری و خروج از مطلق پنداری ها شده و از طرف دیگر، باعث توسعه فناوری منجر به تغییر سبک زندگی و به دنبال آن؛ تغییر در ارزش ها و اخلاقیات و فرهنگ را فراهم می کند. در کنار این دو مورد، باید بحث حساسیت ها و تحفظات مربوط به عبور از مرزهای متعارف شناخت و عمل( نظیر ورود به مباحث انتقال جنین ، تراریخته ، آمیزش های بین گونه ای ، فناوری ها و تولیدات تهاجمی و کشتار جمعی، ویروس های نو ترکیب ، کشت بافت و .....) را نیز اضافه کرد که نیازمند دستیابی و توسعه فلسفه توجیه کننده برای مبادرت یا کناره گیری از این امور است.

رئیس علمی شورای دین پژوهان ایران با بیان اینکه امروز تولید نظریه در حوزه کم است و عمدتا ایده‌ها جای نظریه را گرفته‌اند، گفت: نباید سطح نظریه پایین بیاید و حوزه باید تمرکز محوری بر آن داشته باشد. محور دیگر روش‌پژوهی در علوم دینی بویژه کلام و اجتهاد است، زیرا بدون روش، پژوهش معنا ندارد.

از آنجا که بحث‌ها درباره نظریه دین و قدرت هم از سوی خود صاحب نظریه و هم از سوی ناقدان گِرد دو مثال اسلام و مسیحیت می‌گشت، مثال‌هایی هم که در توضیح رویکرد‌ها بیان خواهم کرد، بر این دو نمونه متمرکز است. بحث درباره نظریه دین و قدرت در پایان یادداشت خواهد آمد. به عبارت دیگر اصل سخن بر توضیح سه رویکرد در دین‌پژوهی متمرکز است و در عین حال مثال‌ها ضمن کمک به توضیح رویکرد‌ها در بخشی از سخنانی که خود سروش یا ناقدان و شارحانش گفته‌اند، تردید می‌آورد. در بخش پایانی مقاله خواهیم دید که نظریه دین و قدرت چگونه در این رویکرد‌ها جای می‌گیرد.

کمترین آفت جزئی‌نگری در مطالعات دین‌پژوهی آن است که نگاه واقع‌گرایانه به یک حقیقت دینی یا یک کلّ و مجموعه دینی نداشته و در نتیجه، به شناخت درست و جامعی از آن امر دینی دست نخواهیم یافت.

دیدگاه روشنفکری دینی به مقوله مذهب، باور‌های مذهبی و دینی و ارتباطات اجتماعی در جامعه امروز ایران و ارتباط آن با دیگر جوامع می‌تواند بسیار پیچیده و در عین حال جذاب باشد. سایت «دین آنلاین» از دریچه دین و دیدگاه و باور‌های دینی به سراغ مسائل روز و نگرش خاص دینی به سیاست، اقتصاد و فرهنگ می‌رود که فرصتی است برای خوانش دینی از موضوعات مختلف.