اَتابَكانِ لُرِستان، عنوان كلی دو سلسلۀ مشهور به لر بزرگ و لر كوچك كه از اواخر عصر سلجوقیان بیش از ۴ سده بر نواحی وسیعی از خورستان و لرستان فرمان راندند. سرانجام لر بزرگ در دورۀ ‌تیموری و لر كوچك در اواسط دورۀ ‌صفوی منقرض شدند.از نظر سیاسی اتابكان لر بزرگ نسبت به لر كوچك از اهمیت بیشتری برخوردار بودند، زیرا از آنجا كه بر نواحی بین فارس، عراق عرب، عراق عجم و شولستان فرمان می‌راندند، ناگزیر با اتابكان فارس و خلفای عباسی بغداد ارتباط داشتند و همچنین عمده راه های ارتباطی جنوب غربی ایران با نواحی غربی‌تر و عراق عرب در این ناحیه واقع بود. در حالی كه نواحی تحت تصرف لر كوچك نسبتاً‌ دور افتاده بود و جاده‌های معتبر كمتر از این مناطق می‌گذشت. با این وجود پس از انقراض اتابكان لر بزرگ، نواحی لر كوچك در دورۀ‌صفویه كه در سر حد بین دو دولت رقیب ایران و عثمانی واقع بود، از اهمیت خاصی برخوردار شد.شکل گیری قدرت محلی اتابکان لر کوچک (آل خورشید) به مرکزیت قلاع گریت، مانگره و شاپورخواست در یکصد سال آخر خلافت عباسیان، نگرانی‌هایی را برای دربار خلافت عباسی در کنترل یکی از ایالت‌های نزدیک به دربار خلافت عباسی در بغداد ایجاد کرد و سبب شکل‌گیری مناسبات و مجادلات خاصی در دوره نخست فرمانروایی این حکومت بومی با دربار خلفا تا سال ۶۵۶ ق/ ۱۲۵۸ م شد. این روند در نهایت منجر به اتحاد و همراهی دولت آل خورشید با مغولان و مشارکت فعال آنان در مخالفت با امرای دربار خلافت و آخرین خلیفه عباسی، المستعصم بالله و فتح بغداد شد. بررسی تاریخ اتابکان لر کوچک در دوره‌های خوارزمشاهی، مغول و دوره فترت پس از مغول و قبل از تیموری ، تاریخ این اتابکان در دوره‌های تیموری و ترکمانان قراقویونلو و آق قویونلو و در نهایت، بررسی تاریخ اتابکان لر کوچک در دوره صفویه ، اهمیت خاصی دارد.

خرم آباد از شهرهای کهن ایران است که از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری بهره می‌برد. ترکیب تاریخ لرستان با جاذبه های طبیعی و رویدادها و دوره های محتلف زمانی، بسترساز ایجاد فرهنگی غنی و جالب در منطقه خرم آباد شده است. شهری با ترکیب آرایش نظامی، تولید و تجارت و کشاورزی و در نهایت دانش و فرهنگ خاص در چهارراه اتصال مرکز و جنوب ایران به یکدیگر.

محل سکونت ایلات و طوایف بالاگریوه این چنین ترسیم می گردد که حد شمالی آن رودخانه خرم آباد است که از وسط شهر می گذرد – حد شرق آن رودخانه سزار و مرز غربی آن رودخانه کشکو (کشکان)، در جنوب غربی به دره شهر و بدره و آبدانان و بالاخره به جاده دهلران منتهی می شود و حد جنوبی آن شمال شوش و در جنوب شرقی به دزفول انتها می یابد .