نظام معنایی در بعد از تولد، توسط خانواده و اطرافیان صاحب نظر،از طریق فرآیند تلقین و تقلید ، آموزش داده می‌شود و صورت عینی نظام معنایی همانا نظام عملکردی و نظام ذهنی (مجموعه‌ای از ذهنیت‌ها و...) خواهد بود.در جریان آموزش و تجربه زیسته، فرد مطمن می‌شد که بدون جلب همکاری دیگران قادر به تامین نیاز‌ها و خواسته هایش نیست؛ لذا نیاز به تفاهم و پیش بینی پذیری درفرد شکل گرفته و او را وادار می‌کند تامین نیاز‌ها و خواسته هایش را در قالب نهاد‌های اجتماعی پیگیری کند( حرکت انسان معناگرا به سمت جامعه پذیری و اجتماعی شدن). دستگاه منطقی ذهن در یک فرآیند کنش متقابل مستمر (به صورت ذهنی و عینی) همواره مشغول ارزیابی آموزه ها، معیار‌ها و... بوده که در صورت تحقق خواسته‌ها ونیازهایش به سطحی از لذت دست یافته و در صورت ناکامی احساس رنج می‌کند.در زمانی که میزان رنج فرد بیشتر از لذت‌های او بوده و مکانیسم‌های نظام معنایی در کاستن از رنج و افزایش لذت‌های او ناکارآمد و بهینه نباشند اراده معطوف به تعالی (طباع تام) وارد عمل شده و از طریق ایجاد اضطراب فرد را ناگزیر می‌کند برای کاستن از رنج هایش دست به اقدام بزند.با توجه به درجه عمومیت رنج و تکثر افراد و گروه‌های درگیر با آن، مساله اجتماعی متولد می‌شود که همانا میل به بازنگری در آموزه‌ها و دستورالعمل‌های نظام معنایی است. کنشگران پیشرو افرادی هستند که اقدام به ارائه راه حل ها، تدوین دستورالعمل‌ها و.... ، جهت مواجه‌ها با مساله اجتماعی می‌کنند.اگر رنج جنبه فردی و شمولیت اندکی داشته باشد مکانیسم کنترل اجتماعی سعی در کنترل و مدیریت برآیند‌های ذهنی و رفتاری آن می‌کند تا تعادل اجتماعی را حفظ کند. زمانی که رنج درجه و شمولیت بیشتری داشته و معانی دگرگون ساز کنشگران پیشرو طرفداران بیشتری پیدا کنند شاهد شکل گیری پدیده اجتماعی خواهیم بود که مساله تغییر و دگرگونی را به عنوان یک ضرورت اجتماعی مطرح می‌کنند. اگر نظام معنایی مسلط اقدام به مقاومت در برابر معانی دگرگون ساز کنشگران پیشرو و هواخواهان آن بکند، جنبش اجتماعی شکل می‌گیرد که به شکل بندی نظام معنایی جدید منجر می‌شود( تبدیل انسان اجتماعی شده به انسان سیاسی ).مکانیسم شکل بندی نظام معنایی جدید از طریق فرآیند "تعلیق" آموزه‌ها و معیار‌های نظام معنایی مسلط شروع شده و سپس به "ازجاکندگی"منجر شده که با "جا یابی"آموزه‌ها و معیار‌های جدید پایان می‌یابد.توسعه دانایی محور که برپایه بنای سلسله مراتب اجتماعی مبتنی بر دانایی استوار است، در صورتی قابل تحقق بوده که عوامل خاموشی اراده معطوف به تعالی را حذف کرده و بستر را برای فعالیت کنشگران پیشرو فراهم کنیم و این امر از طریق مکانیسم نظافت معنایی امکان پذیر بوده تا بستر را برای تولید و اجرای حقیقت توافقی فراهم نماییم.

جهان توسعه نیافته در حقیقت گرچه نام جهان دارد از قوام تاریخی بی بهره است یا بهره کافی ندارد. جهان متجدد به صورتی که در اروپای غربی و آمریکای شمالی تحقق پذیرفته، توسعه یافته نامیده میشود، اما جهان قدیم را نمی‌توان توسعه نیافته خواند و کسی نگفته و نمی‌تواند بگوید که مثلا هخامنشیان یا ساسانیان توسعه نیافته بودند، اما اکنون بسیاری از کشور‌های جهان که بعضی از آن‌ها سابقه تاریخی هم دارند در ذیل نام توسعه نیافته یا در حال توسعه قرار دارند پس توسعه نیافتگی امری است که اخیرا عارض چین و هند و ایران و مصر و ... شده است. اگر این کشور همان بودند که در گذشته تاریخی بودند به آن‌ها توسعه نیافته گفته نمی‌شد، اما چه شده که آن‌ها را توسعه نیافته می‌خوانند؟ این کشور‌ها چیزی که سابقا بوده اند نیستند و در عین حال، به مرحله توسعه هم نرسیده اند پس در واقع نه تعلق درست به گذشته تاریخی خود دارند و نه به مراحل پیشرفتی که در جهان توسعه یافته تحقق یافته رسیده اند. این کشور‌ها می‌خواهند در پی جهان توسعه یافته بروند و به مزایایی که آن‌ها در زندگی، علم و تکنولوژی دارند دست یابند. مشکل این است که خواستن اگر به معنی هوس داشتن باشد توانستن نیست و صاحب هوس را به مقصود نمی‌رساند. جهان متجدد با خرد و فرهنگ خاص به مراحل توسعه رسیده و کشور‌های دیگر به صرف آموختن علوم جدید و تقلید از رسوم تجدد به مقصد و مقصودی که دارند نمی‌رسند. جهان توسعه نیافته یا در حال توسعه مخصوصا از آن جهت کارش دشوار است که باید اجزاء یک سیستم و نظم به هم پیوسته تاریخی را جداجدا اخذ کند و هر یک را در جای خود قرار دهد و میان آن‌ها اتصال و پیوستگی بومی خودش را به وجود آورد.