سه‌شنبه ۳۱ تير ۱۴۰۴ - 
بیژن عبدالکریمی:
روحانیت و قدرت سیاسی ایران در داخل، تبلیغات را جانشین فرهنگ و روشنفکران ایرانی هم ایدئولوژی را جانشین فرهنگ کرده‌اند. من هم روشنفکران، هم روحانیت، هم اپوزیسیون و هم قدرت سیاسی کشورم را متهم می‌کنم که درکی از مقوله فرهنگ ندارند؛ لذا امروز یک نوع انحطاط فرهنگی همراه با نیهیلیسم جهانی جامعه ایرانی را تهدید می‌کند. کار به جایی رسیده که بخشی از اپوزیسیون، پرچم اسراییل را در آغوش گرفته و به دور خود پیچیده، در خیابان‌های لس‌آنجلس و سایر شهر‌های غرب می‌رقصد و از اسراییل عاجزانه تقاضا می‌کند که به ایران حمله کند! این وضعیت با فحاشی‌هایی که رخ میدهد نهایت ابتذال را می‌رساند. موضوع زمانی دردناک‌تر می‌شود که این نوع جهت‌گیری فرهنگی را میان برخی روشنفکران ایرانی می‌بینیم. بخشی از مردم هم به دلیل خشم و کینه‌ای که نسبت به وضع موجود دارند همین برخورد را می‌کنند. دلیل این امر آن است که در اکثر قریب به اتفاق نیرو‌های اجتماعی ایران (از پوزیسیون گرفته تا اپوزیسیون) مقوله فرهنگ درک نشده است. آموزش و پرورش در ایران، نوعی هولوکاست است. دانشگاه به بازی احمقانه صدور مدرک بدل شده، رسانه ملی شکست خورده است. روحانیت تا حد زیادی شأن و پایگاه خود را از دست داده، روشنفکران در طرف غلط تاریخ ایستاده‌اند و ... همه این گزاره‌ها دست به دست هم داده تا جامعه ایرانی به لحاظ اخلاق شرایط مناسبی نداشته باشد.
کد خبر: ۳۹۶۴۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۶
تحلیلی بر گونه های روشنگری در ایران ، مهرداد احمدی شیخانی:
روشنفکری با تکیه بر عقل نقاد، قصد باز کردن افق‌های پیش روی با نگاهی جامع و غیرگزینشی را دارد. یعنی این گونه نیست که روشنفکر، در یک حوزه انتقاد نموده و در حوزه دیگر، سکوت نماید. چنین نیست که روشنفکر گزینش کند چه کسی یا چه جریانی را نقد کند و چه کسی یا جریانی را نقد نکند و الزامی هم ندارد که حتما هر نقدی که می‌کند درست باشد، ولی قطعا و حتما این‌گونه است که ویژگی نقاد او، دوست و دشمن نمی‌شناسد و هر‌کس را می‌تواند شامل شود؛ و اتفاقا همین خصوصیت است که روشنفکر را از دیگر اقشار جامعه متمایز می‌کند. در ۷۰ سال گذشته و پس از کودتای آمریکایی-انگلیسی علیه دولت مصدق، می‌توان از سه روشنفکر در ایران نام برد که سوای آنکه با نظریات آنها موافق یا مخالف باشیم، توانستند جریان‌ساز باشند. این سه نفر به ترتیب آل‌احمد، شریعتی و سروش بودند. حال اگر از این منظر به جریان روشنفکری در ایران توجه کنیم، می‌توان سه دسته را نیز در این ساحت از هم تشخیص داد. دسته اول کسانی بودند که در جایگاه نقد نشستند، ولی زبانی که بتواند با جامعه پیوند برقرار کند، نیافتند و بیشتر تبدیل به فلاسفه‌ای جدا از جامعه شدند. دسته دوم توانستند زبانی ابداع کنند که با مخاطب ارتباط برقرار می‌کرد و در آنها شوری بر‌می‌انگیخت و موتور محرکه جامعه زمان خود می‌شد. دسته سوم، اما به نقادی گزینشی روی آوردند؛ این گروه وقتی به پرسش گرفته می‌شدند که چرا فلان کار را کردید؟ به این جواب پناه می‌بردند که آن رفتار را باید در بستر زمانه خودش بررسی کرد و جامعه در آن دوران چنین طلب می‌کرد یا اینکه اگر غیر از این کنیم یا اینکه اگر خلاف جریان عمومی و خواسته جامعه کاری بکنیم، آبرویمان می‌رود.
کد خبر: ۳۹۳۶۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۱
محمد علی عسگری؛
روشنفکران دینی پیش از انقلاب مرتکب یک اشتباه ناخواسته و بزرگ شدند که اگر از آن درس‌های کافی گرفته نشود می‌تواند به شکلی دیگر دوباره تکرار گردد. هنوز فراموش نکرده ایم که در دهه‌های چهل و پنجاه با رونق گرفتن و گسترش فعالیت گروه‌های مارکسیستی برخی از روشنفکران مسلمان نیز بر آن شدند تا به اسلام لباسی نو پوشانده و هم تراز با گفتمان مسلط آن روزگار از آن دفاع کنند. درهمین پیوند بودکه یک باره سخن از ایده ئولوژی اسلامی، تشکیلات و سازماندهی حزبی، جامعه بی طبقه توحیدی، حاکمیت جبری و تاریخی طبقه مستعضف، دیالکتیک توحیدی، رهبری امت و تعمیم امامت، اقتصاد توحیدی و بانکداری اسلامی و ... سخن به میان آمد.
کد خبر: ۳۶۹۷۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۷
روشنفکران ژاپنی و ایرانی
درحالیکه بخش اعظم روستائیان و شهرنشینان کشور از سطح پایین زندگی و سوءتغذیه رنج می‌بردند روشنفکر ایرانی مصرف‌گرایی را نقد می‌کرد، زمانی که جامعه ایران در مراحل اولیه صنعتی شدن بود، ماشینیزم را نقد می‌کرد و از اینکه تراکتور سنت‌های کشاورزی را از بین برده، می‌نالید!
کد خبر: ۲۹۸۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
حماسه 9 دی؛
۱۰ سال از وقوع یک واقعیت محض در تاریخ معاصر ایران می‌گذرد. زمانه عوض شده است و روزگار از ۹ دی ۸۸ تا امروز به شدت تغییر پیدا کرده است. آیا امروز کماکان به ۹ دی نیاز داریم؟
کد خبر: ۲۵۲۷۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۹
عبدالله گنجی؛
روشنفکر مدعی آزادی بیان است. اما از شعار علیه امریکا در ایران آشفته می‌شود، ولی در نقطه مقابل اگر صدها تحریم، فشار و تهدید را ببیند به همان نقطه‌ای ارجاع میدهد که فقط شعار است و اینچنین صرفاً حاکمیت مقصر است و مردمی که این شعار را می‌دهند نیز «طرفداران حکومتند» و دیگر هیچ.
کد خبر: ۲۴۷۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۱
۵۰ سال بعد از مرگ آل‌احمد روشنفکران همچنان او را می‌زنند؛
گرچه سیدجلال 50 سال است که نقاب در خاک کشیده است و خیلی زودهنگام جامعه ایرانی را در شرایطی که به تلاش علمی و مسئولانه وی نیاز مبرم داشت، ترک کرد لیکن میراث فکری آل‌احمد باقی است و قلعه وی بی‌سردار نمانده است.
کد خبر: ۲۳۳۳۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۶
سلیمی نمین پاسخ میدهد؛
پژوهشگر مسائل تاریخی گفت: نحله فکری تقی‌زاده‌های امروز همان مرعوبیت در برابر غرب و بی‌هویتی را حفظ کرده و متأسفانه منشأ تحقیر جامعه ماست.
کد خبر: ۱۹۷۴۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۶
گفت‌وگوی دو شاعر: آدونیس و محمدمهدی جواهری؛
آدونیس به لطف مترجمان ایرانی تا حدود زیادی برای خواننده شناخته است ولی جواهری را جز اهل شعر کلاسیک کمتر می‌شناسند. او دو بار در زمان حکومت قبلی عراق به ایران آمد، و یک بار بعد از آمدنش به ایران، دولت عراق تابعیت عراقی او را ملغا کرد. در همین زمان گروهی از روشنفکران ایرانی این عمل را محکوم کردند. جواهری بیشتر عمرش را به حال تبعید در پراگ چکسلواکی زندگی کرده است.
کد خبر: ۱۷۸۴۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۰۶
ادبیات پرمخاطبِ عامه‌پسند؛
نتایج برخی مطالعات نشان میدهد، هر انسان فرهیخته‌ای، مقداری لمپنیسمِ درونِ بالقوه دارد و تفاوت آدمها تنها در این است که برخی آن را تقویت می‌کنند و برخی به تضعیفش برمی خیزند.
کد خبر: ۱۵۷۱۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۹
امیر ناظمی:
علی شریعتی روشنفکری است که نمی‌توان او را در تحولات فکری، سیاسی و اجتماعی معاصر ایران نادیده گرفت. اما درمیان همه وجوه فکری و اجتماعی او، کمتر یا شاید اصلاً به نسبت شریعتی و توسعه توجه نشده است. او چه نگاهی به توسعه، در همه ابعاد آن داشت و اساساً توسعه را چطور می‌دید؟ مفاهیم ابداع شده از سوی او چه نقشی در پیشبرد توسعه داشت؟
کد خبر: ۱۳۹۰۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۴
چرا کمپین‌ها در ایران موفق نمی‌شوند؛
مروری بر دلایل و زمینه‌های شکل‌گیری کمپین‌های اجتماعی به خصوص در یک دهه اخیر نشان میدهد، اثربخشی کارزارهای اجتماعی در ایران با چالش‌های جدی روبروست.
کد خبر: ۱۳۸۶۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۳
کار فرمایان دلسوزتر از روشنفکران؛
هر سال در روز اول ماه می که روز کارگر نامیده شده است در همه سرزمین ها ازسوی کارگران و هواداران آنها مراسمی برای بزرگداشت کارگران جهان برقرار می شود .در ایران نیز در دنیای مجازی و در سایتهای خبری داخلی و خارجی در این باره مطالب پرشماری نوشته و منتشر می شود .
کد خبر: ۶۰۹۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۱۲
در انجمن جامعه شناسی ایران مطرح شد؛
محمد امین قانعی راد عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در نشست نقد و بررسی کتاب «هابرماس و روشنفکران ایرانی » گفت: ما در ایران سه حلقه بررسی اندیشه های هابرماس داریم.
کد خبر: ۳۴۹۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۸/۱۴