علوم انسانی - صفحه 14

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
جمعه ۰۳ مرداد ۱۴۰۴ - 2025 July 25
علوم انسانی
رویکرد بومی؛
هر دستاوردی که بر پایه ی یک رویکرد بومی حاصل می شود باید خود را در دادگاهی غیربومی، در گودی جهانی، نشان داده و به اثبات برساند.
کد خبر: ۱۴۰۵۱۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

موانع تاریخی؛
پژوهشگران حوزه توسعه، توسعه را برنامه‌ای هدفمند در جهت پیشرفت همه سطوح یک کشور معین دانسته‌اند، از این رو هرتوسعه‌ای معطوف به یک بستر فرهنگی معنا و مفهوم می‌یابد.
کد خبر: ۱۴۰۵۱۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

با تأکید بر عدالت؛
عدالت یکی از عمده‌ترین ارزش‌های معنوی در طول تاریخ تمدن بشری است که مورد توجه اندیشمندان مکاتب مختلف بوده است؛ لذا تعیین رویکرد یک نظام سیاسی به مسأله‌ی عدالت، در طراحی و تدوین نظریه‌ها و الگوهای توسعه نیز مؤثر خواهد بود. این نوشتار می‌کوشد تا ضمن مقایسه‌ی جایگاه عدالت در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت با الگوهای غربی توسعه، به این سوال پاسخ دهد که «وجوه تمایز عدالت در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت با الگوهای غربی توسعه چیست؟» برای نیل به این هدف، از روش توصیفی، تحلیلی، تطبیقی استفاده کرده و جهت استنباط به منابع معتبر اسلامی و بیانات حضرت آیت‌االله خامنه‌ای مراجعه نموده‌ایم. یافته‌های بحث نشان می‌دهند که الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در تعریف: عدالت، نظام اقتصادی و سیاسی مطلوب، تعیین نسبت آزادی و عدالت، نسبت توسعه پیشرفت و عدالت، نقش دولت در برقراری عدالت و ترسیم اهداف نهایی خود در برقراری عدالت، با الگوهای غربی توسعه، تمایزات جدی دارد.
کد خبر: ۱۴۰۵۰۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

از منظر رهبری؛
در سال­ های اخیر بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مباحث مختلفی را پیرامون ضرورت ­های طرح و تدوین چنین الگویی بوجود آورده است. با توجه به اهمیت بالای اندیشه­ های حضرت آیت­‌الله خامنه­‌ای در مورد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، بحث حاضر در پی پاسخگویی به این سوال اساسی است که «چه عواملی تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را از منظر حضرت آیت­‌الله خامنه‌­ای ضروری کرده­‌اند؟» بنابراین هدف اصلی بحث، بررسی ضرورت­‌های تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از منظر حضرت آیت­‌الله خامنه­‌ای است. در این بحث سعی شده از آغاز پیش­‌داوری و فرضیه­‌ای تعیین نگردد.
کد خبر: ۱۴۰۵۰۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

محمد خوش چهره؛
نظریه‌پردازان گوناگون از جمله ایدئالیست‌ها و رئالیست‌ها درباره ماهیت منافع ملی،نظریه‌هایی داده‌اند. (تاریخچه) اما ابهام در ماهیت و جایگاه منافع ملی در قانون اساسی، باعث فقدان تبیین سیاست خارجی مستقل در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و موجب تناقض حرکت در دیپلماسی کشور می‌شود. (مسئله) با وجود آن، رابطه بین منافع ملی و الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در چهارچوب قانون اساسی ج. ا. ا. صورت نگرفته است. (پیشینه) ازاین‌رو، با چنین پرسشی مواجهیم: رابطة منافع ملی با الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت از منظر حقوق اساسی چیست؟ (سؤال) آیات و روایات، ماهیت منافع ملی را باتوجه‌به ارزش‌های بنیادین و همچنین آرمان‌ها و اهداف الگوی اسلامی- ایرانی روشن کرده است. این مقاله با رویکردی واقع‌بینانه و درعین‌حال آرمان‌گرایانه در پی نشان‌دادن واقعیات و آرمان‌های عرصة بین‌المللی، انسان و جامعه، در پیگیری و دستیابی به منافع ملی است. این نوشتار با روش تحلیل محتوای حقوقی و با استفاده از قانون اساسی دیدگاه‌های مقام معظم رهبری، تحقق هدف پیش‌گفته را دنبال می‌کند. اجتناب‌ناپذیری استخراج منافع ملی از قانون اساسی و انطباق ماهیت آن با الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت از دستاوردهای مقاله است.
کد خبر: ۱۴۰۴۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

سید مهدی ساداتی‌نژاد؛
در سال‌های اخیر، بحث بومی‌سازی علوم انسانی در محافل و مجامع علمی و دانشگاهی ما بسیار مورد توجه قرار گرفته‌است. این مقاله، با تأمل در مبانی انسان‌شناسی، به موضوع بومی‌سازی علوم انسانی پرداخته‌است و از آنجا که بومی‌سازی علوم انسانی بدون بازتعریف انسان‌شناسی و مبانی آن امری ناممکن خواهد بود در این مقاله کوشیده شده‌است که این موضوع، به‌عنوان درآمدی بر بحث بومی‌سازی علوم انسانی ، مورد کنکاش قرار گیرد. از نظر نگارنده، علوم انسانی موجود که غالباً محتوای آن، در برخی از رشته‌ها، تقلیدشده از سنت دانشگاهی غرب است بر پایه‌هایی از انسان‌شناسی استوار گردیده‌است که با عنوان اومانیسم شناخته می‌شود و با تحولات به وجود آمده در غربِ بعد از رنسانس سازگار و با ساختارهای جامعة دینی ما ناسازگار است.
کد خبر: ۱۴۰۴۹۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

دکتر ابراهیم برزگر؛
از دیرباز در ایران و جهان غیرغرب در استفاده از میراث فکری و تمدنی مغرب زمین مناقشه ها و باحث پرشوری جریان داشته است. اکنون پس از چند دهه تا حدودی معما حل شده است. جذب حداکثری فناوری ها و علوم سخت و علوم طبیعی بی دغدغه در دستور کار سیاست گزاران فکری و اجرایی کشور های قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۴۰۴۹۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰

حسین روحانی؛
بومی‌سازی علوم انسانی و تبعات و پیامدهای مترتب بر آن، از دیرباز تا کنون محل مباحثه و مناقشه میان متولیان فرهنگ و دانش ایران اسلامی بوده است و شخصیت‌های حقیقی و حقوقی کشور نیز به فراخور و فراخنای فکری خویش در این باب داد سخن سر داده‌اند و قلم بر کاغذ چرخانده‌اند. حال سؤالی که در این میان در اذهان متفکران و ناظران آگاه به مسائل کشور نقش می‌بندد این است که چه ضرورت و نیاز مبرم و جدی‌ای، موجد و موجب این امر شده است که نظریه بومی سازی علوم انسانی در مرکز توجهات مسؤولین کشوری و لشکری نظام اسلامی قرار گیرد؟
کد خبر: ۱۴۰۳۳۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

ایمان کاظمی مقدم؛
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نقشه راه تحقق تمدن اسلام است. این الگو در صورتی می تواند نوید بخش تمدن اسلام باشد که در تمامی ابعادش همچون مبانی، سیستم ها، فرآیندها، راهبرد ها، روش ها، نظریه ها و ... مبتنی بر دین مقدس اسلام طراحی شده باشد.
کد خبر: ۱۴۰۳۳۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

در باب علوم انسانی؛
علوم انسانی کنونی همانند دیگر علوم مدرن، محصول اندیشه‌ای است که در اواخر قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم میلادی در دوره «روشنگری» شکل گرفت. این علوم تا پیش از انقلاب اسلامی، با همین ویژگی و پیشینه به‌تدریج به ایران وارد و به دانشجویان عرضه شد. اما انقلاب اسلامی، طلیعه‌دار اندیشه‌ای مبتنی بر مبانی دینی و پایبند به ارزش‌‌های اسلامی بود. روشن است که چنین دیدگاهی علوم انسانی مدنظر خود را می‌طلبد. با توجه به اینکه خط‌مشی‌گذاری برای هر مسئله‌ای، مستلزم شناخت ابعاد و مؤلفه‌‌های آن است، لذا اندیشه‌‌های مقام معظم رهبری به‌عنوان اندیشمندی اسلامی که از قبل از انقلاب تاکنون در این راستا، تلاش کرده‌اند، می‌تواند زمینه خوبی برای استخراج مدل مفهومی تحول در علوم انسانی باشد. در این مقاله با بهره‌گیری از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد به‌تحلیل 38 سخنرانی و 6 نامه مکتوب از ایشان پرداخته شد و در نهایت پنج مقوله اصلی استخراج گردید. پس از آن از طریق تمسک به دلالت التزامی گزاره‌‌های انتقادی و راهکاری مقام معظم رهبری، ویژگی‌‌های نهاد علوم انسانی مطلوب جمهوری اسلامی نیز در سه بعد ساختار، محتوا و کنشگران به‌دست آمد. همراهی علم و دین، توجه ویژه به علوم انسانی اسلامی، بهبود شیوه‌‌های آموزشی و فعالیت‌‌های پژوهشی متناسب از ویژگی‌‌های ساختاری مطلوب؛ اعتماد به‌نفس، نوآوری، اسلام‌گرایی، انگیزه و استعداد بالا از ویژگی‌‌های نیروی انسانی مطلوب و در نهایت، اسلامی بودن و بومی بودن از ویژگی‌‌های محتوای مطلوب علوم انسانی است.
کد خبر: ۱۴۰۳۳۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

با محور جامعه‌شناختی؛
تولید علم، فرایند شکل‌گیری و توسعه مرزهای دانش و نیز چگونگی تغییر و تحولات علمی از مسائلی است که مورد توجه اندیشمندان و فلاسفه علم بوده و دیدگاه‌هایی نیز در این‌باره ارائه شده است. اگر چه می‌توان گفت که امکانِ توسعه، پیشرفت و حتی دگرگونی علم مورد توافقی همگانی است، اما در اینکه این پیشرفت و تحول مدیریت‌‌پذیر است یا خیر، بحث و گفتگو وجود دارد. نوشتار حاضر تلاش می‌کند با نگاهی اجمالی به نظریات پیشرفت علم در ادبیات موجود، با رویکردی قیاسی ـ استقرایی و با استفاده از روش‌های فراتحلیل، نظریه مدیریت تحول در علوم انسانی را تبیین کند. در این نظریه چهارچوب کلان، عناصر کلیدی و مؤثر در تحول علوم انسانی احصاء و با اولویت‌سنجی و وزن‌دهی هر کدام، چگونگی ترابط و تأثیر و تأثر آنها بر یکدیگر در راستای تحول در علوم انسانی بررسی می‌شود. عوامل جامعه‌شناختی، یعنی نهادهای سیاست، اقتصاد، تعلیم و تربیت و رسانه در سپهر ارزش‌های دینی و اصول عقلانی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در مدیریت تحول علوم انسانی به شمار می‌آیند.
کد خبر: ۱۴۰۳۳۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

مصباح یزدی؛
تفکیک معانی علم و دین و تعیین نسبت دقیق این دو حوزه، شرط لازم برای تنقیح معنا و ماهیت علم دینی از منظر استاد مصباح است. بیان جایگاه علم در منظومه علم دینی و فهم صحیح از تاثیرات دین و مبانی ارزش‌شناختی بر علم، افق‌هایی نوین در زمینه ارائه نظریات علمی و اعتبارسنجی نظرات مذکور پیش روی محققین می‌گشاید. تدقیق معنای علم و توجه به ساحت‌های مختلف علم، حیطه انتظارات و توانمندی‌های موجود در شکل‌گیری نظریات علمی را سامان بخشیده و به قضاوت صحیح از علم می‌انجامد. با استناد بر آراء استاد مصباح، آنچه بر شکل‌گیری نظریات علمی اثرگذار بوده و در این مقاله با عنوان دین و مبانی ارزش‌شناختی معرفی شده است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده، تعیین محدوده اثرگذاری هر یک شایان توجه است. به همین سبب در این مقاله به بیان تقریرهای موجود از این بحث و ذکر اشکالات موجود پرداخته شده است. استاد مصباح در بخش توصیفی علوم انسانی همانند بخش توصیه‌ای، قائل به اثرگذاری دین و مبانی ارزش‌شناختی است.
کد خبر: ۱۴۰۳۳۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

با تأکید بر ادراکات عملی؛
تقسیم کلی علم به حکمت نظری و عملی بر اساس تفاوت متعلّق و موضوع، ادراکاتی است که عقل بدان نایل می شود. تاکنون اندیشمندان به صورت جدی سعی کرده اند تا معنای علم دینی و چگونگی رسیدن به آن را در حکمت نظری پاسخ دهند؛ اما طبیعی است که تفاوت بین قضایای حکمت نظری و عملی، هنوز این سؤال را به صورت جدی باقی می گذارد که به راستی اگر ضرورت و معنای علم دینی در ادراکات نظری را بپذیریم، آیا می توان در باب ادراکات عملی نیز قائل به علم دینی شد؟
کد خبر: ۱۴۰۳۲۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

ابراهیم حاجیانی ؛
مسئله‌ی اصلی نوشتار حاضر، بررسی رابطه‌ی علم دینی با علوم اجتماعی رایج و تبیین مساعدت‌هایی است که علم دینی می‌تواند برای حل پاره‌ای از مشکلات علوم اجتماعی داشته باشد. نویسنده پس از مرور مجموعه‌ی رویکردها یا گفتمان‌های موجود درباره‌ی رابطه‌ی علم و دین، رویکرد تأییدی یا تکمیلی میان علوم دینی و علوم اجتماعی را پذیرفته است و تصریح دارد که علی‌رغم تفاوت‌های جدی در موضوع قلمرو و روش دین و علم مبانی و رویکردهای مطرح در اندیشه‌ی دینی می‌تواند در رفع مشکلات و خلأهای علوم اجتماعی یاری رساند. تأکید اصلی در این‌جا بر آن است که اساساً آنچه در حوزه‌ی علم مهم است، شناخت واقعیت‌هاست؛ لذا این شناخت از هر نوع منبعی می‌تواند بهره ببرد. نگارنده بر آن است که دین می‌تواند به مثابه‌ی یک منبع مهم معرفتی به حل مشکلات موجود علوم اجتماعی کمک کند که این امر هم منوط به رسمیت شناختن نظریه‌ها و روش‌های رایج در علوم اجتماعی و نقد و ارزیابی آن‌ها با مفاهیم دینی است. علم دینی با در نظر گرفتن واقعیت علوم اجتماعی و دستاوردهای آن می‌تواند روش‌ها و مفاهیم جدیدی را مطرح کند که البته منوط به عدم تعجیل در این زمینه و واسپاری فرایند تولید علم اجتماعی دینی به نهادهای دانشگاهی و حوزوی ـ خارج از مراجع رسمی ـ است.
کد خبر: ۱۴۰۳۲۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

علی نوفرستی؛
می توان تاریخچه مدیریت آموزشی را در سه پارادایم عمده تقسیم بندی کرد: اثبات گرایی، تفسیری و انتقادی. هر سه پارادایم دارای نواقصی جدی در بحث تولید دانش هستند؛ پارادایم اثبات گرایی تنها اصالت را به تجربه حسی می دهد و ذهن فعال محقق و ارزش هایی را که بر ذهن او حاکم است و در ثبت نتایج جهان خارج مؤثر است، کنار می گذارد.
کد خبر: ۱۴۰۳۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

گزارش تصویری؛
پاکتچی با بیان اینکه یکی از مشکلات ما در مطالعات قرآنی و آموزش‌های دانشگاهی در این حوزه آن است که هدف ما نفس علم است و این مهم‌ترین سد هر نوع کاربردی‌سازی است، عنوان کرد: معنای اصلی کاربردی‌سازی علوم قرآنی یعنی حل مسائل جامعه.
کد خبر: ۱۴۰۳۰۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

با سخنرانی احمد پاکتچی؛
ششمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی نمایشگاه بین‌المللی قرآن با عنوان «کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی» شامگاه روز یکشنبه، ۶ خرداد با سخنرانی احمد پاکتچی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در نمایشگاه بین‌المللی قرآن برگزار شد. پیش از برگزاری نشست معتمد دزفولی، نگارنده کتاب «خوانش‌ پدیدارشناسانه سوره‌های مکی قرآن» در خصوص آثار خود ارائه داد.
کد خبر: ۱۴۰۳۰۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

موحد ابطحی؛
جلسات آموزشی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی در تاریخ جمعه ۱۹ آذر ماه در دفتر تبلیغات اسلامی، نمایندگی تهران، با حضور اساتید و صاحب نظران علوم انسانی برگزار گردید. دکتر محمد تقی موحد ابطحی عضو گروه روش شناسی علوم انسانی اسلامی شورای بررسی متون، در ادامه جلسه گذشته، به بررسی کتاب چیستی علم نوشته آلن چالمرز پرداختند. ایشان در این جلسه با تشریح نظریه ابطال گرایی کارل پوپر به بررسی ونقد این نظریه پرداختند.
کد خبر: ۱۴۰۲۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

دکتر مهدی بنایی؛
جلسات آموزشی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی در تاریخ جمعه ۱۹ آذر ماه در دفتر تبلیغات اسلامی، نمایندگی تهران، با حضور اساتید و صاحب نظران علوم انسانی برگزار گردید. دکتر مهدی بنایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی با موضوع “نسبت متافیزیک وعلم مدرن” به سخنرانی پرداختند.
کد خبر: ۱۴۰۲۹۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

میثم سفید خوش؛
دکتر سفیدخوش ، زاویۀ نگاه به تحولات دانشگاه را نگاه تاریخی و در عین حال توجه به عنصر وحدت‌بخش به کنش‌های دانشگاهی می‌داند. «دانشگاه محصول پدیداری خرد آدمی در طول تاریخ است در آن مقطعی که احساس می‌کند خردش نیازمند نظمی بیشتر از رفتار منفرد و تکینه کنش‌گر اندیشه ورز است، اقدام به تاسیس دانشگاه می‌کند. به‌لحاظ تاریخی نخستین دانشگاه شناخته‌شده آکادمی‌های افلاطون در حدود ۲۵۰۰ سال پیش، در آتن در محله‌ای به نام آکادمیا است. همین مدارس است که بعدها در اروپا، آسیا، ایران و چین منشاء شکل‌گیری دانشگاه‌ها می‌شود. «به‌طور خاص علم در تمدن ایرانی از دوره سلوکیه، دانشگاه، همچون فلسفۀ یونانی، مستقیما تحت تأثیر تمدن ایرانی واقع شد و بعد در سده‌های دوم و سوم هجریِ تمدن اسلامی این فرایند گسترده‌تر و اجتماعی‌تر شد. ما ایرانیان از این دوره به بعد، ارتباط خود را با تمدن، فلسفه و علم یونانی جدی‌تر کردیم و در این راه دست به اجتهاد زدیم و فعالیت خیره کننده‌ای از خود نشان دادیم».
کد خبر: ۱۴۰۲۹۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹