مهندس فریدون محمودیان دانش آموخته مهندسی برق از دانشکده پلی تکنیک تهران است. او پیش از این در دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته برق تدریس کرده است. محمودیان علاوه بر تدریس یک کارشناس انرژی برجسته است و مجموعه شرکت‌های برقی مهرآباد(فولمن) را طراحی و راه اندازی کرده است. هرچند او اکنون در بستر بیماری است، ولی نسبت به مشکلات و ریشه‌های صنعت برق که باعث درد و رنج مردم شده است بی تفاوت نیست. گفتنی است محمودیان نقطه نظرهایی درباره عملکرد شرکت مپنا دارد که قرار است آن را در آن شرکت یا در پژوهشکده نیرو مطرح کند. نوشتار وی درباره دلایل کمبود انرژی در کشور را در ادامه می‌خوانید.

وجود نگاه اتمیسم به موضوعات اجتماعی بلاشک نشان دهنده ضعف نظارت و مطالبه گری و دوری از قواعد حکمرانی و بحث خیرجمعی بعنوان عامل مشروعیت حضور مدیران اجرایی است. صنعت برق کشور، صنعتی است که با راندمان بسیار پائین در حال فعالیت بوده (با تاکید بر بحث تولید و شبکه توزیع) لذا، قیمت تمام شده در این صنعت بشدت بالا می‌رود و از طرف دیگر، سرمایه گذاری در این صنعت با چالش‌های عدیده مواجه بوده و متاسفانه از نوعی انحصار پشت پرده هم در رنج است. در چنین شرایطی، اما دکتر یاقوتی مدیرکل امور انرژی و مشتریان صنعت برق انتظار دارند که اولا مردم هزینه این صنعت کم بازده را تمام و کمال بپردازند و ثانیا نابسامانی در تولید و واردات لوازم خانگی بی کیفیت با راندمان مصرف بالای انرژی هم ارتباطی به وزارت نیرو ندارد و هیچ مداخله و پیگیری هم نیازی نیست که توسط وزارت نیرو برای استاندارد‌های اجباری صورت پذیرد. خلاصه این داستان می‌شود، بیان عباراتی نظیر مصرف بیش از ۳ برابر برق مبلغ قبض را ۲۰ برابر می‌کند.‌ای لعنت بر هر چی مغز محدود نگر در هر مقامی از مدیریت اجرایی کشور در هر وزارتخانه و سازمانی که حضور داشته باشند. بیچاره‌ها، حداقل به خودتان فکر کنید که ابدیت در پیش است و روزی باید پاسخگوی کمترین‌ها هم باشید. در حوزه صنعت برق بشکل خاص از مدیران اجرایی تا سر حد وزیر می پرسیم که چرا جرات و شجاعت و توان مناظره ندارید؟ چرا در حال فرار هستید و خودتان را پشت درب‌های بسته قائم می‌کنید؟ چرا پاسخگویی به مطالبات قانونی مردم در وجودتان مرده است؟ ما قصد توهین به هیچ شخص و مقام خاصی را نداریم، اما منتظر دریافت پاسخ از مدیران و مسئولان وزارت نیرو و ضنعت برق هستیم. هرچند که فردا ( یکشنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۳) وزیر نیرو باید پاسخگو به مجلس و ارایه گزارش در مورد مدیریت مصرف انرژی در ماه‌های گرم سال و نحوه تعیین نرخ متوسط قرارداد‌های تبدیل انرژی، مبنای تعرفه برق و تدابیر متخذه برای کاهش قطعی برق صنایع، چاه‌های کشاورزی و مراکز درمانی و حساس باشد.

مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر ایران مدعی شد که با توجه به اینکه ورود سوخت به شبکه نیروگاهی در تمامی سامانه‌ها ثبت می‌شود، یعنی از طریق دو وزارتخانه نفت و نیرو پایش می‌شود، بنابراین به هیچ عنوان قاچاق سوخت در نیروگاه‌ها وجود ندارد. البته در سال‌های گذشته اگر هم موردی بوده نمی‌توان به شرایط حال حاضر تعمیم داد، در حال حاضر نیروگاه‌ها بر اساس سوختی که به آن‌ها تحویل داده می‌شود، برق تولید می‌کنند (با راندمان چند درصد جناب آقای مدیر عامل؟). یکی از مشکلاتی که از سال‌های گذشته بر صنعت برق تحمیل شد، ناترازی در تولید و مصرف برق بود که دولت سیزدهم با برنامه توسعه ۳۰ هزار مگاواتی در تلاش برای غلبه بر این مشکل بوده و تابستان دو سال گذشته نیز بدون خاموشی سپری شد و .... پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، این صحبت جناب مدیرعامل را مستند نموده تا در صورت اثبات بحث قاچاق سوخت، اجازه پیگیری رسانه ای- حقوقی- نظارت باررسی این ادعا وجود داشته باشد.

«تابستان سخت» اصطلاحی است که چندی پیش علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو به کار برد تا شرایط بغرنج صنعت برق و احتمال بازگشت خاموشی در تابستان را مطرح کند. هم‌زمان با این مسئله بررسی عملکرد مالی نیروگاه‌های کشور حاکی از آن است که درآمد صنعت برق کشور سقوط کرده است. از آن سو صورت مالی بسیاری از شرکت‌های فعال در این بخش زیان‌دهی سنگین را گزارش می‌دهد. در کنار این مسئله استهلاک نیروگاه‌ها و بهره‌وری پایین، کمبود سوخت نیروگاهی و رویگردانی سرمایه‌گذاران از این بخش، وضعیت نگران‌کننده‌ای را برای صنعت برق رقم زده است.

بسیاری از تحلیگران معتقدند که بحران ناترازی در صنعت برق و گاز کشور، ناشی از عدم سرمایه گذاری موثر در ده سال اخیر است. عدم سرمایه گذاری در تامین حامل انرژی و سوخت نیروگاهی (مسئولیت زنگنه)، تاکید بر خودکفایی در ساخت توربین و نیروگاه و محدود کردن حمایت‌ها و کاهش واردات (مسئولیت علی آبادی)، کم توجهی به سرمایه گذاری برای ارتقا ظرفیت (مسئولیت اردکانیان)، چرخه کمبود ۱۵ هزار مگاواتی را سبب شده است. عدم سرمایه گذاری در صنعت برق ناترازی را در تولید و مصرف به ارمغان اورده، ناترازی ایجاد شده همراه با قیمتگذاری دستوری برای خرید از بخش خصوصی و فروش به مردم با رویکرد یارانه زدایی (مثلا کاهش هزینه‌های دولت)، نارضایتی‌ها را افزایش داده و محدود کردن صنایع از نظر تامین برق، تا ده درصد تولید صنایع مادر کشور را کاهش داده است. به همه این موارد بهره وری حدود ۴۰ درصدی این صنعت را اضافه کنید و آقایانی که تمایل بالا به انحصار و رفتار کدخدایی دارند.‌ای خاک بر سر نهاد‌های نظارتی بدون حساسیت در این خصوص.‌ای خاک بر سر نماینده مجلس بی خاصیت که مسئله مهمی، چون مسئله حامل‌های انرژی در یک کشور برق و گاز محور را نمی‌بیند. حال متوجه هستید از چه کثافتی صحبت می‌کنیم و از چه پاشنه آشیل امنیتی برای کشور حرف می‌زنیم و چرا جلز و ولز می‌نماییم؟ بخدا اگر خیلی هاتون بفهمید. صحبت‌های حمیدرضا صالحی عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی تهران در این خصوص شنیدنی است.

سخنگوی شورای نگهبان اظهار داشت: طرح مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق در شورای نگهبان بررسی شد و نسبت به برخی از مواد این طرح ابهامات و اشکالاتی وجود داشت.

گزارش‌های صنعت برق کشور نشان از فاصله معنادار وضع موجود صنعت برق در مقایسه با وضع مطلوب مقرر شده در سند ششم توسعه دارد.

حسین صبوری مدیرعامل شرکت توزیع برق تهران بزرگ در نشست خبری شرکت توزیع برق تهران بزرگ عنوان کرد: امروزه صنعت برق کشور وسیع ترین و مهم ترین خدمات انرژی الکتریکی مطمئن را به مردم ارائه می دهد و هم اکنون 100 درصد جمعیت شهری از این نعمت برخوردار هستند.

اگرچه در حال‌حاضر به پشتوانه حمایت‌های خالصانه مدیران ارشد وقت وزارت نیرو از صنعت برق در دوران بعد از جنگ تحمیلی، کشور شاهد پیشرفت‌های فنی شایانی در بخش‌های مختلف این صنعت بوده و بنابر اعلام مسوولان وزارت نیرو هم‌‌ اینک بیش از ۹۰ درصد از تجهیزات صنعت برق توسط سازندگان داخلی تولید می‌شود و در حوزه‌های پیمانکاری، مشاوره و... نیز صنعت برق کشور به جایگاهی دست‌یافته‌ که می‌تواند در مناقصات بین‌المللی شانه به شانه رقبای نامدار خارجی رقابت کند؛ ولیکن نکته تاسف‌بار آن است که طی چند سال اخیر، به‌تدریج و با غفلت از پرداختن به موضوعات مهمی نظیر الزامات اقتصادی صنعت برق، شاهد وضعیت نامساعد بسیاری از شرکت‌های فعال در این صنعت به‌ویژه در زمینه‌ توان تامین نقدینگی جهت استمرار مطلوب فعالیت‌ها بوده‌ایم.

فلاحتیان: نیمه اول بهمن ماه کلنگ ساخت نیروگاه 1400 مگاواتی هرمزگان با سرمایه‌گذاری روس‌ها زده خواهد شد